وزارت نفت- وزارت کشور
وزارت امور اقتصادی و دارایی
وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات
سازمان برنامه و بودجه کشور
هیئت وزیران در جلسه ۱۴۰۴/۶/۲۶ به پیشنهاد وزارت نفت با همکاری سازمان برنامه و بودجه کشور و وزارتخانه‌های کشور و امور اقتصادی و دارایی و به استناد بند (ج) تبصره (۳) قانون بودجه سال ۱۴۰۴ کل کشور، آیین‌نامه اجرایی بند مذکور را به شرح زیر تصویب کرد:
آیین‌نامه اجرایی بند (ج) تبصره (۳) قانون بودجه سال ۱۴۰۴ کل کشور
(موضوع دریافت مابه التفاوت بهای خوراک پالایشگاه‌ها و شرکت‌های پتروشیمی از طریق گشایش ضمانت تعهد پرداخت، برات الکترونیک و اعتبارات اسنادی)
ماده ۱- دراین آیین‌نامه، اصطلاحات زیر در معانى مشروح مربوط به کار می‌روند:
۱- فرآورده‌های نفتى: هیدروکربن تولیدى در شرکت‌هاى پالایش نفت، پتروشیمى و سایر تولیدکنندگان شامل فرآورده‌های نفتى اصلى (بنزین، نفت گاز، نفت کوره، نفت سفید، گاز مایع وسوخت هوایى) و فرآوردهاى نفتى (ویژه) شامل نفتا، وکیوم باتوم (موضوع بند (ر) تبصره (۳) قانون بودجه سال ۱۴۰۴ کل کشور)، هوی اند، ریفورمیت و سایر فرآورده‌های نفتى مورد نیاز ازجمله اکتان افزاها براى تأمین فرآورده‌هاى نفتى اصلى مصرف داخل.
۲- قانون الحاق (۲): قانون الحاق برخى مواد به قانون تنظیم بخشى از مقررات مالى دولت (۲) مصوب ۱۳۹۳.
۳- شرکت‌های تولیدکننده: هر یک از شرکت‌هاى پالایش نفت، شرکت‌هاى پتروشیمى و سایر شرکت‌های عرضه‌کننده فرآورده‌های نفتی.
۴- شرکت نفت: شرکت ملى نفت ایران.
۵- شرکت گاز: شرکت ملى گاز ایران.
۶- شرکت پالایش و پخش: شرکت ملى پالایش و پخش فرآورده‌هاى نفتى ایران.
۷- خوراک: نفت خام، میعانات گازی، مایعات گازی، گاز طبیعى و سایر خوراک‌هاى تحویلى به شرکت‌هاى تولیدکننده.
۸- مابه التفاوت: مابه التفاوت بهاى خوراک خریدارى شده توسط شرکت‌هاى تولیدکننده از شرکت نفت یا شرکت پالایش و پخش با بهاى فرآورده‌هاى نفتى خریدارى شده توسط شرکت پالایش و پخش از شرکت‌هاى تولیدکننده.
۹- اسناد تعهد تسویه: ضمانت نامه تعهد پرداخت، برات الکترونیکى زنجیره تولید با کد سپام (سامانه پیام رسانی الکترونیک مالی) و سند تعهد پرداخت اعتبار اسنادى (ال سی).
ماده ۲- فروش خوراک به شرکت‌هاى تولیدکننده و شرکت پالایش و پخش صرفاً از طریق انعقاد قرارداد فروش و با رعایت آیین‌نامه اجرایى بند (ژ) تبصره (۲) قانون بودجه سال ۱۴۰۴ کل کشور موضوع تصویب نامه شماره ۲۰۷۶۸۷/ت۶۳۸۴۳ه- مورخ ۱۴۰۳/۱۲/۲۸ و به قیمت‌هاى اعلامى وزارت نفت مطابق ماده (۵) آیین‌نامه اجرایى ماده (۱) قانون الحاق (۲) موضوع تصویب نامه شماره ۵۹۱۲۱/ت۵۲۹۱۲ه- مورخ ۱۳۹۵/۵/۱۹ (به استثناى موارد عرضه در بورس) مجاز است.
تبصره ۱- شرکت نفت، شرکت گاز، شرکت پالایش و پخش و شرکت‌هاى تولیدکننده مکلفند ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه نسبت به اصلاح / عقد قراردادهاى ابلاغى فروش اقدام نمایند.
تبصره ۲- وزارت نفت مکلف است ظرف شش ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه نسبت به راه اندازى سامانه فروش یکپارچه خوراک با رعایت تبصره بند (ت) ماده (۱۰۷) قانون برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۴۰۳ اقدام و شرکت‌هاى تابعه و تولیدکننده مکلف به ثبت مبادلات خود و نیز بدهى‌هاى سررسید شده از ابتداى سال ۱۴۰۴ در این سامانه می‌باشند.
ماده ۳- دریافت فرآورده‌هاى نفتى مورد نیاز براى پاسخ به تقاضاى کشور توسط شرکت نفت یا شرکت پالایش و پخش از شرکت‌هاى تولیدکننده با انعقاد قرارداد و به قیمت‌هاى اعلامى وزارت نفت مطابق مواد (۵) و (۹) آیین‌نامه اجرایى ماده (۱) قانون الحاق (۲) صورت مى گیرد.
تبصره- دریافت فرآورده‌هاى نفتى موضوع بند (ث) تبصره (۳) قانون بودجه سال ۱۴۰۴ کل کشور صرفاً در چهارچوب قرارداد خرید و با رعایت سقف مندرج در بند یادشده مجاز است.
ماده ۴- وزارت نفت مکلف است درخصوص هزینه حمل و انتقال خوراک پالایشگاه‌ها و فرآورده‌های نفتی آنها و محل تأمین این هزینه‌ها مطابق تصویب نامه شماره ۶۵۰۶۴/ت۵۳۳۴۳ه- مورخ ۱۳۹۵/۵/۳۱ و قرارداد پیوست آن اقدام و مراتب را در قرارداد با پالایشگاه‌ها درج نماید.
ماده ۵- شرکت نفت، شرکت گاز و شرکت پالایش و پخش مکلفند حسب مورد با رعایت قوانین و مقررات مربوط، صورتحساب‌هاى ماهانه مربوط به فروش خوراک به هر یک از شرکت‌هاى تولیدکننده طرف قرارداد خود و نیز صورت وضعیت خرید فرآورده‌هاى نفتى از هر یک از شرکت‌هاى تولید کننده طرف قرارداد خود را پس از دریافت قیمت‌هاى اعلامى وزارت نفت و با رعایت تبصره هاى ماده (۲) این آیین‌نامه، تا پایان ماه بعد، به تولیدکنندگان مذکور ارائه نمایند. شرکت تولیدکننده مکلف است حسب مورد بر اساس صورت وضعیت‌هاى خرید فرآورده‌هاى نفتى، نسبت به صدور صورتحساب فروش فرآورده‌هاى نفتى به شرکت نفت و شرکت پالایش و پخش حسب مورد اقدام نماید. نحوه تسویه مابه‌التفاوت صورتحساب‌هاى مربوط به فروش خوراک توسط شرکت نفت، شرکت گاز و شرکت پالایش و پخش و فروش فرآورده‌هاى نفتى توسط شرکت‌هاى تولیدکننده در هر ماه به شرح زیر است:
۱- درصورتى که شرکت تولیدکننده در ماه موردنظر، به شرکت نفت یا شرکت پالایش و پخش بدهکار باشد، ابتدا وضعیت طلب بدهى تولیدکننده از ابتداى سال جارى بررسى و در صورت عدم وجود طلب تسویه نشده، شرکت تولیدکننده مکلف است نسبت به ارائه اسناد تعهد تسویه با سررسید (۴۵) روز به نفع شرکت نفت یا شرکت پالایش و پخش حسب مورد و به میزان مبلغ بدهى اقدام نماید. در غیر این صورت، مانده مبلغ طلب تسویه نشده از ابتداى سال جارى، از محل بدهى شرکت تولیدکننده در ماه مورد نظر تسویه و ارائه اسناد تعهد تسویه به مبلغ باقیمانده بدهى شرکت تولیدکننده صورت می‌پذیرد.
۲- در صورتى که شرکت تولیدکننده در ماه موردنظر از شرکت نفت یا شرکت پالایش و پخش طلبکار باشد، شرکت اخیرالذکر از محل اسناد تعهد تسویه سررسید نشده در اختیار موضوع این آیین‌نامه، به نسبت مطالبات هر شرکت تولیدکننده از سرجمع کل مطالبات سال جاری، نسبت به تسویه مطالبات شرکت تولیدکننده که در موضوع این آیین‌نامه از ابتداى سال جارى ایجاد شده و تسویه نشده است، اقدام مى نماید. شرکت تابعه ذی‌ربط وزارت نفت مجاز است هزینه‌هاى انتقال اسناد تعهد تسویه را مطابق ضوابط ابلاغى بانک مرکزى جمهوری اسلامی ایران پرداخت نماید و معادل آن را از محل منابع حاصل از سایر اسناد تعهد تسویه در اختیار دریافت نماید.
۳- شرکت پالایش و پخش مجاز است براى تسویه مطالبات سال جاری شرکت‌هاى تولیدکننده علاوه براستفاده از ظرفیت مفاد بند (۲) این ماده، براساس دستورالعمل موضوع بند (چ) تبصره (۳) قانون بودجه سال ۱۴۰۴ کل کشور در مورد صدور مجوز صادرات فرآورده‌هاى نفتى اصلى شرکت‌هاى تولید کننده اقدام نماید.
۴- شرکت‌هاى تابعه وزارت نفت مکلفند سهم دولت از اسناد تعهد تسویه صادرشده یا گشایش یافته و منتقل نشده مربوط به فروش خوراک به شرکت‌هاى تولیدکننده را در تاریخ سررسید هر یک از اعتبارات به حساب معرفى شده از سوى خزانه‌دارى کل کشور واریز نمایند.
۵- اعتبارات اسنادی و برات الکترونیکى زنجیره تولید موضوع این آیین‌نامه باید به نحوى گشوده یا صادر شود که امکان واگذاری یا تنزیل اسناد تعهد تسویه مذکور توسط ذی نفع یا دارندگان بعدى سند مزبور در بانک عامل در چهارچوب ضوابط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران وجود داشته باشد.
۶- شرکت‌هاى تولیدکننده مکلفند بدهى‌هاى سررسید شده تا پایان سال قبل مربوط به خرید خوراک از شرکت‌هاى تابعه ذی‌ربط وزارت نفت را با رعایت تکلیف مقرر در بند (ژ) تبصره (۲) قانون بودجه سال ۱۴۰۴ کل کشور و آیین‌نامه اجرایى آن بر اساس برنامه زمان‌بندى مورد پذیرش شرکت طرف قرارداد و از طریق اسناد تعهد تسویه به نفع فروشنده خوراک تسویه نمایند.
تبصره- در اجراى تکلیف مقرر در بند (ژ) تبصره (۲) قانون بودجه سال ۱۴۰۴ کل کشور، موضوع وصول به موقع مطالبات دولت از اشخاص حقوقى بخش غیردولتى، نفت خام و میعانات گازی، وزارت نفت مکلف است نسبت به تشکیل کارگروه وصول مطالبات با عضویت اعضاى کارگروه موضوع ماده (۱) قانون الحاق (۲) اقدام نماید.
۷- درمواردى که به استناد جزء (۱) بند (ت) تبصره (۳) قانون بودجه سال ۱۴۰۴ کل کشور و آیین‌نامه اجرایى آن، شرکت پالایش و پخش به منظور تأمین فرآورده‌هاى نفتى مورد نیاز کشور اقدام به خرید فرآورده‌هاى نفتی از واحدهاى تولیدى داخلى می نماید، تسویه مطالبات شرکت‌های مذکور توسط شرکت نفت بر اساس قوانین و مقررات مربوط از محل خوراک میعانات گازى تحویلى به آنها یا سایر خریداران میعانات گازى مجاز است.
۸- فرصت لازم براى اجرایى شدن مراحل مرتبط با اسناد تعهد تسویه، رافع مسئولیت و تعهد شرکت‌هاى تولید کننده براى تسویه بدهى‌هاى سررسید شده مربوط به خوراک (با لحاظ کسر مطالبات مربوط به فرآورده‌هاى نفتى) نمى باشد و این شرکت‌ها مکلف به رعایت کلیه قوانین و مقررات مربوط و پرداخت به موقع بدهى‌هاى سررسید شده می‌باشند.
۹- شرکت‌هاى تولیدکننده خریدار خوراک از شرکت گاز مکلفند ضمن رعایت بند (۷) این ماده ، با دریافت صورتحساب فروش، نسبت به ارائه اسناد تعهد تسویه با سررسید هفت روزه و به نفع شرکت گاز اقدام نمایند.
تبصره ۱- در صورت عدم رعایت این بند توسط خریداران خوراک، وزارت نفت مکلف است از طریق شرکت تابعه ذی‌ربط نسبت به اعمال محدودیت با قطع خوراک خریداران مذکور اقدام نماید.
تبصره ۲- مطابق بند (۱) ماده (۴۱) ضوابط اجرایى قانون بودجه سال ۱۴۰۴ کل کشور، به منظور وصول به موقع مطالبات دولت از محل فروش گاز طبیعی و خوراک و سوخت تحویلى توسط شرکت گاز، سازمان برنامه و بودجه کشور مکلف است با همکارى سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها نسبت به تشکیل کارگروه وصول مطالبات اقدام نماید.
۱۰- شرکت تابعه وزارت نفت در امور گاز مجاز است ترتیبى اتخاذ نماید تا عرضه و تسویه وجوه گاز طبیعى براى صنایع با مصرف بیش ازیک میلیون متر مکعب در روز با استفاده از سازوکارهاى بهابازار (بورس) انرژى ایران صورت پذیرد.
ماده ۶- شرکت پالایش و پخش مکلف است هرگونه مابه التفاوت ناشى از فروش داخلى و صادراتى فرآورده‌هاى نفتى خریداری شده بر اساس مفاد این آیین‌نامه و نیز مبالغ معادل کسرى و سرک برآمده از عملیات انتقال، توزیع و فروش این فرآورده‌هاى نفتى را به حساب بدهکار/بستانکار دولت (خزانه دارى کل کشور) ثبت نماید.
ماده ۷- وزارت نفت مجازاست از طریق شرکت‌هاى تابعه خود نسبت به عرضه خوراک پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌هاى کشور با استفاده از سازوکارهای بهابازار (بورس) انرژى ایران به صورت قراردادهاى بلندمدت اقدام نماید.
ماده ۸- وزارت امور اقتصادى ودارایى موظف است از طریق بهابازار (بورس)، شرکت‌هاى تولیدکننده بورسى را ملزم نماید تا وضعیت بدهى‌هاى خوراک به وزارت نفت را در گزارش‌هاى فصلى براساس سامانه فروش یکپارچه خوراک، لحاظ نموده و از طرفى سازوکاری (مکانیزم) را طراحى نماید که شرکت‌هاى تولیدکننده با فروش اوراق بدهى نسبت به تسویه بدهى مربوط به خرید خوراک اقدام نمایند.
ماده ۹- مقررات این آیین‌نامه در چهارچوب مواد (۱) و (۲) قانون الحاق (۲) لازم الاجرا بوده و در موارد مغایرت با آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل حسابداری موضوع بند (ح) ماده (۱) قانون یادشده، احکام این آیین‌نامه ملاک عمل می‌باشد.
ماده ۱۰- وزارت نفت مکلف است گزارش عملکرد این آیین‌نامه را به صورت ماهانه به کمیسیون انرژى مجلس شوراى اسلامى ارسال نماید.
معاون اول رئیس جمهور – محمدرضا عارف
بند (ج) تبصره (۳) قانون بودجه سال ۱۴۰۴ کل کشور
تبصره ۳- نفت و روابط مالی آن با دولت و هدفمندسازی یارانه‌ها
ج- وزارت نفت از طریق شرکت‌های دولتی تابعه ذی‌ربط، موظف است مابه‌التفاوت بهای خوراک نفت خام، میعانات گازی پالایشگاه‌ها و شرکت‌های پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی خریداری شده از آنها و نیز بهای سایر خوراک‌های تحویلی به شرکت‌های پتروشیمی را از طریق گشایش ضمانت نامه تعهد پرداخت، برات الکترونیک، اعتبارات اسنادی (ال .سی) ریالی و ارزی دریافت و به حساب تعیین شده نزد خزانه داری کل کشور واریز نماید. وزارت نفت مجاز است از ظرفیت بازار سرمایه برای تسویه معاملات به پشتوانه اسناد اعتباری و انجام قراردادهای آتی کالایی استفاده کند.
آیین نامه اجرائی این بند توسط وزارت نفت با همکاری سازمان برنامه و بودجه کشور و وزارتخانه‌های کشور و امور اقتصادی و دارایی تهیه می‌شود و به تصویب هیأت وزیران می‌رسد.
