اساسنامه مرکز نظام ایمنی هسته ای کشور

سازمان انرژی اتمی ایران ـ سازمان اداری و استخدامی کشور

هیئت وزیران در جلسه ۱۴۰۳/۱۰/۲۳ به پیشنهاد سازمان انرژی اتمی ایران (با همکاری سازمان اداری و استخدامی کشور) و به استناد بند (پ) ماده (۴۳) قانون برنامه پنج‌ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۴۰۳، اساسنامه مرکز نظام ایمنی هسته‌ای کشور را به شرح زیر تصویب کرد:

اساسنامه مرکز نظام ایمنی هسته‌ای کشور

ماده۱ـ در این اساسنامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می‌روند:

۱ـ مرکز: مرکز نظام ایمنی هسته‌ای کشور.

۲ـ سازمان: سازمان انرژی اتمی ایران.

۳ـ اجازه نامه: سند کتبی که توسط مرکز به شخص حقیقی یا حقوقی به منظور اجازه انجام فعالیت‌های هسته‌ای و پرتوی در چهارچوب وظایف و اختیارات سازمان اعطا می‌گردد. اجازه نامه شامل پروانه، مجوز، گواهی نامه، ثبت صلاحیت و تأییدیه است.

۴ـ تأسیسات: عامل واکنش (راکتور)های قدرت، عامل واکنش (راکتور)های پژوهشی، مجتمع‌های بحرانی و زیربحرانی، تأسیسات تولید، فرآوری، ساخت، بازفرآوری، غنی سازی و انبار مواد هسته‌ای، تأسیسات مدیریت پسماند پرتوزا همانند تأسیسات آمایش، تثبیت، انبارداری و دورریزی و دفن، تأسیسات جداسازی ایزوتوپ، سامانه‌های پرتودهی، تأسیسات معدن کاری و فرآوری مواد خام هسته‌ای مانند معادن اورانیوم، هر مکان دیگری که در آن مواد پرتوزا تولید، فرآوری، استفاده، جابه جا، نگهداری یا دورریزی می‌شود و یا مکانی که دستگاه‌های پرتوساز نصب می‌شوند، در مقیاسی که ملاحظات حفاظت و ایمنی ضروری است.

۵ ـ فعالیت‌های هسته‌ای و پرتوی: شامل طراحی، انتخاب ساختگاه، ساخت، راه اندازی، بهره برداری، بازسازی، ازکاراندازی و برچینش تأسیسات، تولید، بکارگیری، واردات و صادرات منابع پرتوی، حمل و نقل مواد پرتوزا، فعالیت‌های مرتبط با مدیریت پسماند پرتوزا مانند رهاسازی و تخلیه مواد پرتوزا و بعضی از جنبه‌های احیای پایگاه (سایت)های متأثر از باقی مانده‌های مواد پرتوزای ناشی از فعالیت‌های گذشته.

ماده۲ـ به منظور تقویت نظارت بر تأسیسات و فعالیت‌های هسته‌ای و پرتوی در سطح کشور، مرکز نظام ایمنی هسته‌ای کشور به صورت مؤسسه دولتی و با شخصیت مستقل و دارای استقلال مالی و اداری وابسته به سازمان انرژی اتمی ایران تغییر وضعیت می‌یابد و در چهارچوب این اساسنامه و قوانین و مقررات مربوط اداره می‌شود.

ماده۳ـ مقر اصلی مرکز در تهران است و می‌تواند با رعایت قوانین و مقررات مربوط و تأیید سازمان اداری و استخدامی کشور برای اجرای مأموریت‌های خود، واحد سازمانی مربوط را در مناطق مختلف کشور تأسیس نماید.

ماده۴ـ آیین نامه‌های استخدامی، اداری، مالی و معاملاتی حاکم بر مرکز، مشمول ماده (۳۲) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (۲) مصوب ۱۳۹۳ می‌باشند.

ماده۵ ـ وظایف و اختیارات مرکز به شرح زیر می‌باشد:

۱ـ تدوین پیش نویس قوانین و مقررات درخصوص استفاده ایمن، امن و صلح‌آمیز از فناوری هسته‌ای و ارائه آن به سازمان جهت تصویب در مراجع ذی‌صلاح و اظهارنظر نسبت به موارد یادشده، دریافتی از مراجع ذی‌صلاح.

۲ـ تدوین، تصویب و ابلاغ شیوه نامه‌ها و دستورالعمل‌های مربوط در چهارچوب قوانین و مقررات به منظور استقرار ضوابط و مقررات ایمنی هسته‌ای و پرتوی.

۳ـ صدور، اصلاح و تعلیق اجازه نامه تأسیسات و فعالیت‌های هسته‌ای و پرتوی، متناسب با شرایط اقلیمی، اقتصادی، صنعتی و فناوری کشور.

۴ـ بازرسی و ارزیابی ایمنی و امنیت تأسیسات و فعالیت‌های هسته‌ای و پرتوی.

۵ ـ اعمال مقررات در صورت نقض قوانین و مقررات مربوطه در چهارچوب قانون حفاظت در برابر اشعه مصوب ۱۳۶۸ با اصلاحات بعدی آن.

۶ ـ ارزیابی و نظارت پرتوشناختی (رادیولوژیکی) محیط زیست.

۷ـ ارزیابی و نظارت بر پرتوگیری شغلی، پزشکی و پرتوگیری مردم ناشی از منابع طبیعی و مصنوعی.

۸ ـ حفظ، نگهداری و به روزرسانی سامانه ثبت ملی اطلاعات تأسیسات و فعالیت‌های پرتوی، منابع پرتو، پرتوکاران و پرتوگیری شغلی.

۹ـ حفظ سامانه ملی حسابرسی و پایش (کنترل) مواد هسته‌ای، نگهداری سوابق و تهیه گزارش‌های لازم، راستی آزمایی گزارش‌های حسابرسی مواد هسته‌ای تأسیسات مطابق قوانین و مقررات مربوط.

۱۰ـ پایش (کنترل) مبادی ورودی و خروجی کشور به منظور اطمینان از عدم آلودگی پرتوی کالای صادراتی و وارداتی مطابق قوانین و مقررات مربوط.

۱۱ـ پایش (کنترل) پرتوی در سطح کشور و استقرار و توسعه سامانه‌های مورد نیاز.

۱۲ـ ارزیابی پرتوی شرایط اضطراری ناشی از سوانح و حوادث هسته‌ای و پرتوی و ارائه توصیه‌ها و مشاوره‌های تخصصی براساس طرح ملی مقابله با شرایط اضطراری نیروگاه‌ها و تأسیسات هسته‌ای، مصوب شورای عالی امنیت ملی.

۱۳ـ اطلاع رسانی و هماهنگی با کارگزاری (آژانس) بین‌المللی انرژی اتمی هنگام وقوع حادثه هسته‌ای و پرتوی و ایفای نقش نقطه تماس ملی برای انجام تعهدات کشور با هماهنگی مراجع ذی‌ربط و در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط.

۱۴ـ هدایت و همراهی بازرسان کارگزاری (آژانس) بین‌المللی انرژی اتمی، برگزاری جلسات با آنان، تهیه و ارائه گزارش‌ها در چهارچوب دستورالعمل‌ها و ابلاغیه‌های سازمان.

۱۵ـ پایش (کنترل) صادرات و واردات مواد هسته‌ای و منابع پرتو و تجهیزات، اطلاعات و فناوری در همکاری با نهادهای ذی‌ربط.

۱۶ـ استفاده از ظرفیت شرکت‌های دارای صلاحیت علمی و فنی به عنوان نهاد پشتیبان فنی (تی اِس اُ) در راستای انجام اهداف و مأموریت‌های مرکز.

۱۷ـ انعقاد قرارداد با اشخاص حقیقی و حقوقی، در راستای وظایف مرکز در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط.

۱۸ـ انجام تحقیقات کاربردی یا بسترسازی آن در زمینه ایمنی، امنیت هسته‌ای و پرتوی و پادمان هسته‌ای.

۱۹ـ همکاری با دستگاه‌های دولتی یا غیردولتی واجد صلاحیت در زمینه‌های بهداشت، ایمنی، محیط زیست، امنیت و ترابری کالاهای خطرناک.

۲۰ـ ایجاد ارتباط و همکاری با نهادهای نظارتی هسته‌ای سایر کشورها و سازمان‌های بین‌المللی مرتبط با مأموریت‌ها و وظایف مرکز با رعایت قوانین و مقررات مربوط.

۲۱ـ ایجاد سازوکار مناسب برای اطلاع رسانی به عموم مردم و سایر ذی نفعان در خصوص رویه‌های نظارتی و جنبه‌های ایمنی تأسیسات و فعالیت‌های هسته‌ای و پرتوی.

۲۲ـ سایر وظایفی که به موجب قوانین و مقررات مربوط در راستای حفاظت کارکنان، مردم، نسل‌های آینده و محیط زیست کشور بر عهده مرکز قرار داده شده یا می‌شود.

تبصره ـ مرکز، اجرای وظایف مرتبط با نیروهای مسلح و امور مربوط به قطب درمان مصدومین پرتوی را از طریق وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح انجام خواهد داد.

ماده۶ ـ رئیس مرکز با حکم رئیس سازمان از بین افراد صاحب نظر، متخصص و دارای شرایط اسلام، ایمان، وثاقت و امانت و حداقل (۱۵) سال سابقه در حوزه فعالیت‌های هسته‌ای، برای مدت سه سال منصوب می‌شود و انتصاب مجدد وی بلامانع است.

ماده۷ـ رئیس مرکز به عنوان بالاترین مقام اجرایی و اداری مرکز، دارای وظایف و اختیارات زیر است:

۱ـ تهیه و تنظیم خط مشی‌ها و برنامه‌های اجرایی و عملیاتی مرکز و اجرای آن پس از تأیید رئیس سازمان، در چهارچوب سیاست‌های مصوب سازمان.

۲ـ تهیه و تنظیم بودجه سالانه مرکز و ارسال آن به سازمان برای سیر مراحل قانونی تصویب.

۳ـ تهیه و تنظیم گزارش عملکرد سالانه مرکز، از جمله موارد مذکور در ماده (۵) این اساسنامه و ارائه آن به مراجع ذی‌ربط.

۴ـ تهیه و تنظیم ساختار و تشکیلات مرکز و پیشنهاد آن به سازمان جهت ارائه به سازمان اداری و استخدامی کشور جهت تأیید.

۵ ـ نمایندگی مرکز در کلیه مراجع قضایی و اداری با حق توکیل به غیر با رعایت قوانین و مقررات مربوط. وکیل باید از میان افراد موثق و امین انتخاب شود.

۶ ـ تهیه و تنظیم پیش نویس اصلاح اساسنامه مرکز و ارائه پیشنهاد به سازمان جهت طی مراحل قانونی مربوط.

۷ـ استخدام کارکنان و نصب و عزل مدیران.

۸ ـ تعهد، تشخیص، تسجیل و دستور دریافت و پرداخت درآمدها، هزینه‌ها، منابع و مصارف.

۹ـ تهیه و تنظیم دستورالعمل‌های داخلی مرکز.

۱۰ـ انعقاد قرارداد با اشخاص حقیقی و حقوقی و انتخاب وکیل با حق توکیل، صلح و سازش، ارجاع به داوری با رعایت اصل یکصد و سی و نهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و تعیین نماینده برای مراجع قضایی. وکیل و نماینده باید از میان افراد موثق و امین انتخاب شوند.

۱۱ـ تهیه و تنظیم برنامه همکاری در حوزه همکاری‌های علمی و فنی با کشورهای خارجی در زمینه امور مربوط.

۱۲ـ صدور، اصلاح و تعلیق اجازه نامه تأسیسات و فعالیت‌های هسته‌ای و پرتوی و لغو پروانه مربوط و توقف هر نوع فعالیت و اعمال محدودیت برای یک فعالیت در موضوع اجازه نامه در چهارچوب این اساسنامه و قوانین و مقررات مربوط.

۱۳ـ سایر وظایفی که طبق قوانین و مقررات مربوط به عهده رئیس مرکز قرار می‌گیرد.

ماده۸ ـ منابع مالی مرکز به شرح زیر است:

۱ـ اعتبارات پیش بینی شده در قوانین بودجه سالانه کل کشور.

۲ـ درآمدهای ناشی از صدور انواع اجازه نامه‌ها و سایر خدمات مرتبط بر اساس تعرفه‌های مصوب در مراجع قانونی ذی‌ربط.

۳ـ کمک‌ها و هدایای اشخاص حقیقی و حقوقی داخلی و خارجی و تسهیلات دریافتی در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط.

این اساسنامه به موجب نامه شماره ۴۵۸۲۵/۱۰۲ مورخ ۱۴۰۴/۱/۲۷ شورای نگهبان مغایر با موازین شرع و قانون اساسی شناخته نشد.

معاون اول رئیس جمهور ـ محمدرضا عارف

بند (پ) ماده (۴۳) قانون برنامه پنج‌ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران

ماده۴۳- در راستای بهبود نظام تصمیم‌گیری و ارتقای بهره‌وری اقدامات زیر انجام می‌شود:

پ- به‌منظور تقویت نظارت بر تأسیسات و فعالیت‌های هسته‌ای و پرتوی کشور، مرکز نظام ایمنی هسته‌ای کشور وابسته به سازمان انرژی اتمی ایران به‌‌صورت یک مؤسسه دولتی با شخصیت مستقل، تغییر وضعیت می‌یابد. تمامی اختیارات، اعتبارات و اموال این مرکز به مؤسسه منتقل می‌شود. اساسنامه این مؤسسه ظرف یک‌سال از لازم‌الاجرا شدن این قانون به پیشنهاد سازمان انرژی اتمی ایران با همکاری سازمان اداری و استخدامی کشور تهیه می‌شود و به‌تصویب ‌هیأت وزیران می‌رسد.