بررسی آخرین آزمون برگزار شده
آزمون سردفتری اسناد رسمی ۱۳۸۶
نویسنده: سیاوش هوشیار
شرایط، مواد امتحانی و منابع آزمون سردفتری اسناد رسمی
نمونه سوالات آزمون سردفتری اسناد رسمی
قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سر دفتران و دفتریاران مصوب ۱۳۵۴
آیین نامه های قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سر دفتران و دفتریاران
شرایط، مواد امتحانی و ضرایب آزمون سردفتری ازدواج
لازم به توضیح است که این نوشته بر اساس اطلاعات موجود در مورد برگزاری آزمون سردفتری اسناد رسمی که در سال ۱۳۸۶ انجام شده تهیه گردیده است و هنوز هیچ اطلاعی از جزئیات آزمونی که رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک، وعدۀ برگزاری آن در آینده نزدیک داده است، در دست نیست.
به داوطلبان عزیز توصیه می شود فعلاً از تصمیم‌گیری‌های شتاب زده تا اعلام جزئیات بیشتر این آزمون خودداری کنند و اجازه ندهند برخی شایعات و اطلاعات ناقصی که در روزهای اخیر و پس از اعلام وعدۀ برگزاری آزمون سردفتری در سال آتی عمدتاً با مقاصد تجاری و تبلیغاتی منتشر می‌شود، آرامش و تمرکزشان را به هم بریزد. بهترین کار در این شرایط ادامۀ برنامه مطالعاتی برای حفظ آمادگی علمی مطلوب است.
برگزاری آزمون کتبی
ثبت نام آخرین دوره آزمون سردفتری اسناد رسمی از اول تا دهم آبان ۱۳۸۶ انجام شد، این آزمون صبح جمعه ۳۰ آبان ۱۳۸۶ توسط سازمان سنجش و در هفت حوزه امتحانی و فقط در شهر تهران با حضور بیش از ۱۳ هزار نفر داوطلب مرد برگزار شد. پیش از این آزمون سردفتری اسناد رسمی در سال ۱۳۸۳ برگزار شده بود.
مصاحبه پذیرفته شدگان مرحله کتبی و افراد معاف از آزمون کتبی هم در خرداد و تیر ماه ۱۳۸۷ انجام شد.
افراد معاف از آزمون کتبی
در "آگـهی انتخاب سردفتری اسناد رسمی سال ۱۳۸۶ منتشره در روزنـامه‌های اطلاعات و جمهـوری اسلامی، به ترتیب به شماره‌های ۲۴۰۳۸ و ۸۱۸۱، مورخ سه شنبه ۱۳۸۶/۸/۱" چهار گروه از آزمون کتبی معاف اعلام شده بودند:
به منظور جذب افراد نخبه و دارای تحصیلات عالی تکمیلی برای سردفتری اسناد رسمی، اشخاص ذیل از شرکت در این آزمون معاف می‌باشند و می‌توانند فرم درخواست را تکمیل و به همراه مدارک لازم ظرف مدت یک هفته مستقیما به اداره کل امور اسناد و سردفتران واقع در تهران، خیابان شهید فیاض‌بخش (ضلع شمالی پارک‌شهر) ساختمان شماره یک سازمان ثبت اسناد و املاک کشور ارسال نمایند:
این چهار دسته عبارتند از:
۱ـ افرادی که دارای مدرک اجتهاد از مراجع مسلم بوده و مدرک اجتهاد آنها به تأیید هیأت منتخب رئیس محترم قوه قضائیه برسد.
۲ـ افرادی که دارای مدرک تحصیلی دکتری در رشته‌های حقوق، الهیات با گرایش فقه و مبانی حقوق، از دانشگاه‌های معتبر و مورد تأیید وزارت علوم تحقیقات وفناوری باشند.
۳ـ افرادی که دارای مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد در رشته‌های حقوق و الهیات با گرایش فقه و مبانی حقوق با معدل ۱۷ و بالاتر (الف) از دانشگاه‌های معتبر و مورد تأیید وزات علوم و تحقیقات وفناوری باشند.
۴ـ بانـــوان.
وضعیت بانوان
با توجه به ابهامی که در بند ۴ بخش مربوط به افراد معاف از آزمون (بانوان) وجود داشت، سازمان ثبت در اطلاعیه ای اعلام کرد که منظور آن دسته از بانوانی است که شرایط بند های یک تا سه را داشته باشند:
پیرو آگـهی انتخاب سردفتری اسناد رسمی سال ۱۳۸۶ منتشره در روزنـامه های اطلاعات و جمهـوری اسلامی، به ترتیب به شماره های ۲۴۰۳۸ و ۸۱۸۱، مورخ سه شنبه ۱/۸/۱۳۸۶، نظر به اینکه بند ۴ تبصره آگهی مذکور در مورد افراد معاف از شرکت در آزمون، ابهاماتی را برای متقاضیان بویژه خواهران محترمه ایجاد نموده است، لذا تاکید می نماید منظور از عنوان "بانوان" صرفا بانوانی است که واجد یکی از شرایط مندرج در بندهای ۱ یا ۲ و یا ۳ تبصره مذکور باشند و سایر متقاضیان زن باید بر اساس شرایط اعلام شده (عمومی – اختصاصی) فرم درخواست سردفتری اسناد رسمی ۱۳۸۶ را تکمیل و همراه با سایر مدارک لازم ارسال نمایند.
از سوی دیگر پیش از این مسئولان برگزاری آزمون اعلام کرده بودند که آزمون کتبی فقط مخصوص آقایان است:
آزمون سردفتری اسناد رسمی روز جمعه ۳۰/۹/۱۳۸۶ که توسط سازمان سنجش و آموزش کشور برگزار خواهد شد، صرفا مختص به متقاضیان مرد بوده و کارت آزمون مربوط به این دسته از متقاضیان طی روزهای چهارشنبه و پنجشنبه مورخ ۲۸/۹/۱۳۸۶ و ۲۹/۹/۱۳۸۶ در دانشگاه علم و صنعت تهران توزیع می‌گردد. شایان ذکر است نظر به اینکه وصول، بررسی مدارک و ورود اطلاعات مربوط به بانوان توسط سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در حال انجام است، نحوه جذب این گروه از متقاضیان متعاقبا به اطلاع ایشان خواهد رسید.
در همین رابطه سیاوش یعقوبی مدیرکل وقت روابط عمومی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور با اشاره به تماس‌های مکرر بانوان با سامانه ارتباطات مردمی و اطلاع رسانی سازمان جهت کسب اطلاع از چگونگی و زمان این آزمون اعلام کرد: زمان و چگونگی جذب بانوان برای سردفتری اسناد رسمی ماه آینده از طریق سایت اینترنتی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور اعلام می گردد.
سر انجام آزمون کتبی سردفتری اسناد رسمی مختص بانوان توسط سازمان سنجش و آموزش کشور ساعت ۸ صبح روز جمعه ۱۹ مهرماه ۱۳۸۷ به صورت متمرکز در دانشگاه‌های علم و صنعت ایران و امیرکبیر تهران برگزار شد.
مصاحبه پذیرفته شدگان مرحله کتبی آزمون سردفتری بانوان دی ماه ۱۳۸۷ انجام شد.
وضعیت طلاب
رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در پاسخ به درخواست رئیس وقت قوه قضائیه در مورد پذیرش مدرک طلاب برای ورود به نظام سردفتری کشور با توجه مراجعات مکرر به ایشان، موضوع را بررسی و طی نامه‌ای نظر سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در این زمینه را اعلام نمود.
در این نامه با اشاره به مصوبه جلسه ۳۶۸ مورخ سوم بهمن ماه ۱۳۷۴ شورای عالی انقلاب فرهنگی با موضوع برخورداری دارندگان مدارک تحصیلی سطح دو صادر شده از مدیریت حوزه علمیه قم از کلیه ی مزایای علمی و استخدامی فارغ التحصیلان دوره کارشناسی دانشگاهها آمده است: در زمان تصویب قانون دفاتر اسناد رسمی، تفکیک درجات علمی حوزه های علمیه به شیوه ی کنونی وجود نداشته است و گواهی اجتهاد می‌توانسته تنها مدرک علمی فضلای حوزه تلقی گردد. حال آنکه تصدیق یا گواهی اجتهاد مدنظر قانونگذار در طول مدت تحصیل و دشواری نیل به آن و نیز احاطه علمی مجتهد به هیچ وجه با لیسانسیه حقوق دانشگاهها قابل قیاس نیست و شأن بالای اجتهاد همواره محفوظ است.
معاون قوه قضائیه در این نامه تاکید کرده بود: شرایط عمومی مندرج در ماده ۶ همواره در مقام عمل مورد تفسیر مجریان آن قرار گرفته و رویه های متفاوتی در این خصوص اتخاذ شده است. برای مثال لیسانسیه های فقه و مبانی حقوق و غیره با توجه به مقتضیات زمان و تحولات بوجود آمده در رشته های دانشگاهی بیانگر تفسیر به روز از دفاتر مزبور بوده است و در نتیجه عمل به مر آنچه در یکایک بندهای ماده مزبور آورده شده با وجود تحولات حوزوی و دانشگاهی و انحصار در آن منطقاً پذیرفته نیست.
در نامه رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور آمده بود: نص صریح مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی یقیناً به شرایط عمومی مندرج در ماده ۶ قانون دفاتر اسنادرسمی اضافه و الحاق خواهد شد و دستگاهها و وزارتخانه ها و مؤسسات ذیربط مکلف به تبعیت از این مصوبات می باشند.
با موافقت رئیس وقت قوه قضائیه، دارندگان مدرک علمی سطح دو حوزه علمیۀ قم واجد شرایط عمومی ماده ۶ قانون دفاتر اسنادرسمی تلقی شده و صرف پذیرش مدرک علمی سطح دو آنان در این مرحله، مجوزی برای راهیابی به مرحله بعدی اختبار و آزمون اختصاصی است.
بر این اساس مقرر شد برای متقاضیان طلبه واجد شرایط آزمون سردفتری اختصاصی طلاب با رعایت سایر مقررات برگزار شود، که در روز جمعه ۴ بهمن ۱۳۸۷ آزمون سردفتری ویژه طلاب در دانشگاه دولتی قم برگزار شد، در این آزمون بیش از ۱۲۵۰ متقاضی در دو گروه برادران و خواهران طلاب شرکت داشتند.
مادۀ ۶ قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سر دفتران و دفتریاران مصوب ۱۳۵۴:
اشخاص زیر را می توان بسردفتری دفترخانه اسناد رسمی تعیین نمود:
- اشخاصی که دارای لیسانس حقوق در رشته قضایی یا منقول از دانشکده الهیات یا دانشکده سابق معقول و منقول باشند.
- کسانی که دارای دو سال سابقه خدمات قضائی یا وکالت پایه یک دادگستری باشند.
- سایر لیسانسیه ها بشرط داشتن سه سال سابقه دفتریاری
- اشخاصی که از مراجع مسلم دارای تصدیق اجتهاد طبق آئین نامه ای که به تصویب وزارت دادگستری میرسد باشند.
- دفتریارانی که دارای گواهی قبولی امتحان مخصوص سردفتری و دفتریاری موضوع شق سوم ماده ۱۰ قانون دفتر اسناد رسمی مصوب ۱۳۱۶ باشند به شرط داشتن ۵ سابقه دفتریاری.
- دفتریارانی که دارای دیپلم کامل متوسطه باشند بشرط داشتن هفت سال سابقه دفتر یاری اول.
- دفتر یاران اول که در تاریخ تصویب این قانون شاغل بوده و ۱۵ سال سابقه دفتریاری اعم از متناوب مستمر داشته باشند.
تبصره ۱- …