نحوه محاسبه تراز در آزمون وکالت
پایگاه خبری اختبار- نحوه محاسبه نمره خام و تراز آزمون‌های چهارگزینه‌ای به‌ویژه آزمون وکالت ، یکی از دغدغه‌های داوطلبین است.
یکی از بدعت‌های بدون اطلاع قبلی آزمون وکالت سال ۹۲، تغییر معیار رتبه بندی از نمره میانگین به نمره تراز بود. در روش قبلی (رتبه‌بندی بر اساس نمره میانگین)، سوالات ارزش یکسانی داشته و پاسخ‌گویی به سوال آسان، متوسط و یا سخت میانگین داوطلب را به‌طور یکسان تحت تاثیر قرار می‌داد اما در رتبه‌بندی براساس تراز، هر سوال ارزش مخصوص به خود را دارد و پاسخ‌گویی به سوالاتی که دشوارتر باشد وعده کم‌تری به آن پاسخ داده باشند، ارزش بالاتری خواهد داشت.
نمره تراز ارتباط مستقیمی با سطح علمی داوطلبان و تعداد شرکت کنندگان دارد به عبارت دیگر هرچه سطح علمی شرکت‌کنندگان بالاتر باشد کسب نمره تراز بالاتر سخت‌تر می‌شود هم‌چنین هرچه تعداد شرکت کنندگان بیشتر شود تراز معیارمناسب‌تری خواهد بود.
در این یادداشت، به چگونگی محاسبه تراز و ملاک‌های موثر در آن اشاره می شود.
تعریف دقیقی از تراز ارائه نشده است و صرفا به این تعریف بسنده می‌شود که معیاری برای رتبه‌بندی داوطلبان است. در بحث تراز به دنبال «یکسان‌سازی ارزش نمره» و «نرمال‌سازی» هستیم. تراز نسبت به همه سوالات سنجیده می‌شود؛ به همین دلیل تک تک سوالات حائز اهمیت هستند. یعنی هر چه دیگران به یک سؤال، کمتر پاسخ صحیح دهند، ارزش آن سؤال بالاتر می‌رود و تراز بیشتری کسب می کند.
فرمول محاسبه تراز
برای به دست آوردن تراز داوطلب ابتدا باید نمره خام او در هر درس را به دست آوریم:
سپس تراز هر درس طبق فرمول‌های زیر محاسبه می‌شود:
نحوه محاسبه تراز کل نیز به شرح زیر است:
نمره تراز به عوامل مختلفی بستگی دارد:
۱- نمره خام؛
۲- ضرایب دروس؛
۳- سطح دشواری سؤال‌ها؛
۴- تعداد داوطلبان شرکت‌کننده در آزمون؛
۵- میانگین کل شرکت کنندگان.
برای درک بهتر این مسئله، کارنامه دو نفر از داوطلبان آزمون وکالت سال ۹۲ را ملاحظه می‌کنید:
همان‌طور که مشاهده می‌شود، آن‌چه که تعیین کننده رتبه بوده، تراز است و نه معدل کل و میانگین. داوطلب با تراز بالاتر با وجود میانگین پایین‌تر رتبه بهتری کسب کرده است.