قانون معاهده مشارکت جامع راهبردی بین جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه
قانون معاهده مشارکت جامع راهبردی بین جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه
ماده واحده ـ معاهده مشارکت جامع راهبردی بین جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه مشتمل بر یک مقدمه و چهل و هفت ماده به شرح پیوست، تصویب و اجازه تسلیم اسناد آن داده می شود.
تبصره ـ رعایت اصول هفتاد و هفتم (۷۷)، یکصد و بیست و پنجم (۱۲۵) و یکصد و سی و نهم (۱۳۹) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و لایحه قانونی فسخ فصول پنجم و ششم عهدنامه مودت مابین ایران و روسیه مصوب ۱۳۵۸/۸/۱۹ شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران در اجرای این معاهده الزامی است.
معاهده مشارکت جامع راهبردی بین جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه
جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه که از این پس «طرف های متعاهد» نامیده می شوند،
با ابراز علاقه به ارتقای روابط دوستانه بین دولتی به سطحی جدید و اعطای خصیصه جامع، بلندمدت و راهبردی به آن و همچنین تقویت مبانی حقوقی آنها،
با اعتقاد به اینکه توسعه مشارکت جامع راهبردی در خدمت منافع اساسی جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه قرار دارد،
با تکیه بر پیوندهای عمیق تاریخی بین مردم ایران و روسیه، نزدیکی فرهنگ ها و ارزش های معنوی و اخلاقی آنها، اشتراک منافع، پیوندهای مستحکم حسن همجواری و فرصت های گسترده همکاری در زمینه های سیاسی، اقتصادی، نظامی، فرهنگی، بشردوستانه، علمی، فنی و سایر زمینه ها، با در نظر گرفتن نیاز به تقویت بیشتر همکاری ها به نفع صلح و امنیت در سطوح منطقه ای و جهانی،
با تمایل به مشارکت در فرایند عینی شکل گیری نظم جهانی جدید چندقطبی عادلانه و پایدار مبتنی بر برابری حاکمیت دولت ها، همکاری با حسن نیت، احترام متقابل به منافع، راه حل های جمعی برای مشکلات بین المللی، تنوع فرهنگی و تمدنی، حاکمیت حقوق بین الملل طبق منشور ملل متحد، از جمله عدم تهدید و توسل به زور، عدم مداخله در امور داخلی و احترام به تمامیت ارضی هر دو کشور،
با تأیید مجدد پایبندی به روح، اهداف و اصول منشور ملل متحد و قواعد عموماً شناخته شده حقوق بین الملل در ارتباط با همکاری و روابط دوستانه میان دولت ها و همچنین با عنایت به تمامی توافق های موجود بین طرف های متعاهد، از جمله اعلامیه بین جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه در زمینه ارتقای حقوق بین الملل مورخ ۲۷ خرداد ۱۳۹۹ هجری شمسی (برابر با ۱۶ ژوئن ۲۰۲۰ میلادی)،
با تأکید بر اینکه عهدنامه منعقده بین ایران و جمهوری فدراتیو سوسیالیست شوروی روسیه مورخ ۷ اسفند ۱۲۹۹ هجری شمسی (برابر با ۲۶ فوریه ۱۹۲۱ میلادی)، قرارداد (معاهده) بازرگانی و بحرپیمایی میان ایران و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی مورخ ۵ فروردین ۱۳۱۹ هجری شمسی (برابر با ۲۵ مارس ۱۹۴۰ میلادی)، معاهده اساس روابط متقابل و اصول همکاری بین جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه مورخ ۲۲ اسفند ۱۳۷۹ هجری شمسی (برابر با ۱۲ مارس ۲۰۰۱ میلادی) و سایر اسناد اساسی منعقدشده بین طرف های متعاهد، اساس حقوقی مستحکمی را برای روابط دوجانبه ایجاد کرده اند،
به شرح ذیل موافقت نمودند:
ماده۱ـ طرف های متعاهد در جهت تعمیق و گسترش روابط در تمامی زمینه های مورد علاقه متقابل، تقویت همکاری ها در زمینه امنیتی و دفاعی، هماهنگی نزدیک فعالیت ها در سطوح منطقه ای و جهانی که هم راستا با مشارکت جامع، بلندمدت و راهبردی باشد، خواهند کوشید.
ماده۲ـ طرف های متعاهد سیاست دولتی مبتنی بر احترام متقابل به منافع ملی و منافع امنیتی، اصول چندجانبه گرایی، حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات و نفی وضعیت تک قطبی و سلطه گری در امور جهانی و همچنین مقابله با مداخله طرف های ثالث در امور داخلی و خارجی طرف های متعاهد را اجرا خواهند نمود.
ماده۳ـ
۱. طرف های متعاهد، روابط خود را بر پایه اصول برابری حاکمیتی، تمامیت ارضی، استقلال، عدم مداخله در امور داخلی یکدیگر، احترام به حاکمیت، همکاری و اعتماد متقابل تحکیم خواهند بخشید.
۲. طرف های متعاهد، اقداماتی را جهت ترویج متقابل اصول فوق الذکر در سطوح مختلف روابط به صورت دوجانبه، منطقه ای و جهانی اتخاذ نموده و به سیاست های منطبق با این اصول پایبند خواهند بود و آنها را پیش خواهند برد.
۳. در صورتی که هر یک از طرف های متعاهد در معرض تجاوز قرار گیرد، طرف متعاهد دیگر هیچ کمک نظامی یا کمک دیگر را به متجاوز، که به تداوم تجاوز کمک کند، ارائه نخواهد کرد و به حصول اطمینان از اینکه اختلافات به وجود آمده بر اساس منشور ملل متحد و همچنین سایر قواعد قابل اعمال حقوق بین الملل حل و فصل گردد، کمک خواهد نمود.
۴. طرف های متعاهد اجازه استفاده از قلمرو خود را برای حمایت از تحرکات جدایی طلبانه و سایر اقداماتی که ثبات و تمامیت ارضی طرف متعاهد دیگر را تهدید می کند و همچنین در راستای حمایت از اقدامات خصمانه علیه یکدیگر، نخواهند داد.
ماده۴ـ
۱. به منظور تقویت امنیت ملی و مقابله با تهدیدات مشترک، نهادهای اطلاعاتی و امنیتی طرف های متعاهد به تبادل اطلاعات و تجربیات و ارتقای سطح همکاری های خود خواهند پرداخت.
۲. نهادهای اطلاعاتی و امنیتی طرف های متعاهد در چهارچوب موافقتنامه های جداگانه همکاری خواهند کرد.
ماده۵ ـ
۱. طرف های متعاهد به منظور توسعه همکاری نظامی بین نهادهای ذی ربط خود، نسبت به تهیه و اجرای توافقات مرتبط در چهارچوب گروه کاری همکاری های نظامی اقدام خواهند نمود.
۲. همکاری نظامی بین طرف های متعاهد طیف گسترده ای از موضوعات را از جمله تبادل هیأت های نظامی و کارشناسی، دیدار از بنادر توسط کشتی ها و شناورهای نظامی طرف های متعاهد، آموزش کارکنان نظامی، تبادل دانشجویان افسری و اساتید، شرکت ـ بر اساس توافق میان طرف های متعاهد ـ در نمایشگاههای بین المللی دفاعی به میزبانی طرف های متعاهد، برگزاری رقابت های مشترک ورزشی، رویدادهای فرهنگی و سایر رویدادها، عملیات مشترک امداد و نجات دریایی و همچنین مبارزه با دزدی دریایی و سرقت مسلحانه در دریا در بر خواهد گرفت.
۳. طرف های متعاهد در برگزاری رزمایش های (مانورهای) مشترک نظامی در قلمرو هر دو طرف متعاهد و فراتر از آن با رضایت متقابل و با در نظر گرفتن قواعد قابل اعمال عموماً شناخته شده حقوق بین الملل، تعامل نزدیک خواهند داشت.
۴. طرف های متعاهد در زمینه مقابله با تهدیدات نظامی و امنیتی مشترک دارای ماهیت دوجانبه و منطقه ای به رایزنی و همکاری خواهند پرداخت.
ماده۶ ـ
۱. طرف های متعاهد در چهارچوب مشارکت جامع، بلندمدت و راهبردی، تعهد خود را به توسعه همکاری در زمینه نظامی ـ فنی بر اساس موافقتنامه های مرتبط بین خود با در نظر گرفتن منافع متقابل و تعهدات بین المللی خود تأیید خواهند نمود و این همکاری را به عنوان عنصر مهمی در حفظ امنیت منطقه ای و جهانی مد نظر قرار خواهند داد.
۲. طرف های متعاهد به منظور حصول اطمینان از هماهنگی مناسب و توسعه بیشتر همکاری های نظامی ـ فنی دوجانبه، نشست های نهادهای کاری مربوط را به صورت سالانه برگزار خواهند نمود.
ماده۷ـ
۱. طرف های متعاهد در زمینه مبارزه با وحشت افکنی (تروریسم) بین المللی و سایر چالش ها و تهدیدها به ویژه افراط گرایی، جرائم سازمان یافته فراملی، قاچاق انسان و گروگان گیری، مهاجرت غیرقانونی، جریان های مالی غیرقانونی، قانونی ساختن عواید ناشی از جرم (تطهیر)، تأمین مالی وحشت افکنی (تروریسم) و اشاعه سلاح های کشتار جمعی، قاچاق کالا، پول، ابزارهای پولی، اموال تاریخی و فرهنگی، تسلیحات، مواد مخدر، مواد روانگردان و پیش سازهای آنها، تبادل اطلاعات عملیاتی و تجربیات در زمینه مرزبانی، به صورت دوجانبه و چندجانبه همکاری خواهند نمود.
۲. طرف های متعاهد در مجامع بین المللی ذی ربط مواضع خود را هماهنگ خواهند کرد و تلاش های مشترک برای مبارزه با چالش ها و تهدیدات مذکور را افزایش خواهند داد و همچنین در چهارچوب سازمان پلیس جنایی بین المللی (اینترپل) همکاری خواهند نمود.
۳. طرف های متعاهد از تعامل در زمینه حفاظت از نظم عمومی و حفظ امنیت عمومی، حفاظت از تأسیسات مهم دولتی و نظارت (کنترل) دولتی بر انتقال تسلیحات حمایت خواهند کرد.
۴. طرف های متعاهد در اجرای همکاری های مندرج در این ماده، طبق قوانین ملی خود و مفاد معاهدات بین المللی که عضو آنها هستند، رهنمون خواهند شد.
ماده۸ ـ
۱. طرف های متعاهد از حقوق و منافع مشروع شهروندان خود در قلمرو طرف های متعاهد حمایت خواهند کرد.
۲. طرف های متعاهد همکاری در تمام زمینه های حقوقی مورد علاقه را به ویژه در زمینه ارائه معاضدت حقوقی در امور مدنی و کیفری، استرداد و انتقال محکومان به حبس، و اجرای ترتیبات مربوط به بازپس گیری اموال تحصیل شده از طریق ارتکاب جرم، گسترش خواهند داد.
ماده۹ـ
۱. طرف های متعاهد با تأسی از اهداف حفظ صلح و امنیت بین المللی، در چهارچوب سازمان های بین المللی، از جمله سازمان ملل متحد و سازمان های تخصصی وابسته به آن، در مورد مسائل جهانی و منطقه ای که ممکن است به طور مستقیم یا غیرمستقیم، چالشی برای منافع و امنیت مشترک طرف های متعاهد ایجاد کند، رایزنی و همکاری خواهند کرد.
۲. طرف های متعاهد در خصوص عضویت هر یک از طرف های متعاهد در سازمان های بین المللی و منطقه ای مربوط بر مبنای عمل متقابل همکاری و از آن حمایت خواهند کرد.
ماده۱۰ـ طرف های متعاهد در زمینه واپایش (کنترل) تسلیحات، خلع سلاح، عدم اشاعه و مسائل امنیت بین المللی در چهارچوب معاهدات بین المللی و سازمان های بین المللی مرتبط که عضو آنها هستند، همکاری نزدیک خواهند نمود و در مورد این موضوعات رایزنی های منظم خواهند داشت.
ماده۱۱ـ
۱. طرف های متعاهد، بر اساس موافقتنامه بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت فدراسیون روسیه در خصوص همکاری در حوزه امنیت اطلاعات مورخ ۷ بهمن ۱۳۹۹ هجری شمسی (برابر با ۲۶ ژانویه ۲۰۲۱ میلادی)، نسبت به همکاری های سیاسی و عملی در زمینه امنیت اطلاعات بین المللی اقدام خواهند نمود.
۲. طرف های متعاهد به ایجاد یک نظام (سیستم) امنیت اطلاعات بین المللی و یک نظام حقوقی الزام آور تحت لوای سازمان ملل متحد جهت پیشگیری از اختلافات و حل و فصل مسالمت آمیز آنها بر اساس اصول برابری حاکمیتی و عدم مداخله در امور داخلی دولت ها مساعدت خواهند نمود.
۳. طرف های متعاهد در چهارچوب سازمان های بین المللی و سایر مجامع مذاکراتی همکاری را در زمینه مقابله با استفاده از فناوری های اطلاعات و ارتباطات برای مقاصد مجرمانه گسترش خواهند داد، اقدامات را هماهنگ و ابتکارات را مشترکاً پیش خواهند برد. طرف های متعاهد نسبت به تقویت حاکمیت ملی در فضای اطلاعاتی بین المللی مساعدت خواهند نمود، تبادل اطلاعات خواهند داشت و شرایطی را برای همکاری بین مراجع ذی صلاح طرف های متعاهد فراهم خواهند ساخت.
۴. طرف های متعاهد از بین المللی سازی مدیریت اطلاعات و ارتباطات شبکه جهانی رایانه ها (اینترنت) و از حقوق برابر برای دولت ها در مدیریت آن حمایت خواهند کرد؛ هرگونه تلاش برای محدود کردن حق حاکمیتی برای تنظیم و تضمین ایمنی بخش های ملی شبکه جهانی را غیرقابل قبول خواهند دانست و به مشارکت فعالانه تر در اتحادیه بین المللی مخابرات برای حل این مسائل علاقه نشان خواهند داد.
۵. طرف های متعاهد از تقویت حاکمیت در فضای اطلاعاتی بین المللی از طریق قانونمندسازی فعالیت های شرکت های بین المللی در حوزه فناوری های اطلاعات و ارتباطات و همچنین از طریق تبادل تجربیات در مدیریت بخش های ملی شبکه جهانی رایانه ها (اینترنت) و توسعه زیرساخت ها در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات حمایت و در حوزه توسعه رقومی (دیجیتال) همکاری خواهند نمود.
ماده۱۲ـ طرف های متعاهد تحکیم صلح و امنیت در منطقه خزر، آسیای مرکزی، ماورای قفقاز و خاورمیانه را تسهیل خواهند نمود، به منظور جلوگیری از مداخله در مناطق مذکور و حضور بی ثبات کننده دولت های ثالث در آنجا همکاری خواهند نمود و در مورد وضعیت در سایر مناطق جهان تبادل نظر خواهند کرد.
ماده۱۳ـ
۱. طرف های متعاهد به منظور حفظ دریای خزر به عنوان منطقه صلح، حسن همجواری و دوستی بر اساس اصل عدم حضور نیروهای نظامی غیرمتعلق به دولت های ساحلی در دریای خزر و نیز در جهت اطمینان از امنیت و ثبات در منطقه خزر همکاری خواهند نمود.
۲. طرف های متعاهد با در نظر گرفتن مزایای قرابت سرزمینی و مواصلات جغرافیایی خود، در جهت استفاده از تمام ظرفیت های اقتصادی دریای خزر تلاش خواهند نمود.
۳. طرف های متعاهد به منظور پیشبرد و تعمیق مشارکت چندبعدی میان دولتﻫﺎی منطقه خزر تعامل فعالانه خواهند داشت. طرفﻫﺎی متعاهد ضمن همکاری در دریای خزر، تحت هدایت تمام معاهدات لازم الاجرای پنجﺟﺎنبه بینﺍلمللی دولتﻫﺎی ساحلی خزر که جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه عضو آنها هستند، خواهند بود و صلاحیت انحصاری دولتﻫﺎی ساحلی خزر در رسیدگی به مسائل مربوط به دریای خزر را ﺗﺄیید خواهند نمود. طرفﻫﺎی متعاهد تعامل دوجانبه در مورد مسائل مربوط به دریای خزر را ارتقا خواهند بخشید.
۴. طرف های متعاهد در زمینه استفاده پایدار از فرصت های اقتصادی دریای خزر، ضمن تضمین ایمنی زیست محیطی، حفاظت از تنوع زیستی، حفظ و استفاده منطقی از منابع زیستی آبزیان دریای خزر و محیط زیست دریایی دریای خزر از جمله در چهارچوب فعالیت های مبتنی بر طرح (پروژه ای) مشترک، همکاری خواهند نمود و همچنین اقداماتی را در زمینه مبارزه با آلودگی دریای خزر اتخاذ خواهند کرد.
ماده۱۴ـ طرف های متعاهد همکاری ها را در چهارچوب سازمان های منطقه ای تعمیق خواهند بخشید، در سازمان همکاری شانگهای به منظور تقویت ظرفیت آن در زمینه های سیاسی، امنیتی، اقتصادی و در عرصه های فرهنگی و بشردوستانه، تعامل خواهند داشت و مواضع را هماهنگ خواهند نمود و گسترش روابط تجاری و اقتصادی بین جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا را تسهیل خواهند کرد.
ماده۱۵ـ طرف های متعاهد توسعه همکاری بین نهادهای قانونگذاری خود از جمله در چهارچوب سازمان های بین المللی مربوط به مجالس قانونگذاری (پارلمانی)، قالب های چندجانبه مختلف، کارگروه ها (کمیته ها) و هیأت های (کمیسیون های) تخصصی و گروه های ذی ربط در خصوص مناسبات بین مجلس شورای اسلامی جمهوری اسلامی ایران و مجلس فدرال فدراسیون روسیه و همچنین هیأت (کمیسیون) همکاری بین مجلس شورای اسلامی جمهوری اسلامی ایران و دومای دولتی مجلس فدرال فدراسیون روسیه را تقویت خواهند کرد.
ماده۱۶ـ
۱. طرف های متعاهد همکاری بین استانی را با عنایت به اهمیت ویژه آن برای گسترش ابعاد کامل روابط دوجانبه توسعه خواهند داد.
۲. طرف های متعاهد شرایط مساعدی را برای برقراری روابط مستقیم بین استان های ایرانی و روسی ایجاد خواهند کرد و آشنایی متقابل از ظرفیت های اقتصادی و سرمایه گذاری آنها از جمله از طریق برگزاری سفر های تجاری، گردهمایی ها، نمایشگاهها، بازارچه ها و سایر رویدادهای مشترک بین استانی را تسهیل خواهند کرد.
ماده۱۷ـ طرف های متعاهد از همکاری های تجاری و اقتصادی در همه زمینه های مورد علاقه متقابل با هماهنگی این تعامل در چهارچوب هیأت (کمیسیون) دائمی همکاری های تجاری و اقتصادی ایران و روسیه حمایت خواهند کرد.
ماده۱۸ـ
۱. طرف های متعاهد توسعه همکاری های تجاری، اقتصادی و صنعتی، ایجاد مزیت های اقتصادی متقابل از جمله سرمایه گذاری های مشترک، تأمین مالی زیرساخت ها، تسهیل سازوکارهای تجارت و کسب و کار، همکاری در امور بانکی، ترویج و تأمین متقابل کالا، آثار، خدمات، اطلاعات و محصولات فعالیت های فکری از جمله حقوق انحصاری مربوط آنها را تسهیل خواهند کرد.
۲. طرف های متعاهد با آگاهی از ظرفیت های سرمایه گذاری خود می توانند سرمایه گذاری های مشترکی را در اقتصاد دولت های ثالث داشته و بدین منظور گفتگوهایی در چهارچوب سازوکارهای چندجانبه مربوط داشته باشند.
ماده۱۹ـ
۱. طرف های متعاهد با اعمال اقدامات قهرآمیز یک جانبه، از جمله اقداماتی که ماهیت فراسرزمینی دارند، مقابله خواهند نمود و تحمیل آنها را به عنوان یک عمل غیردوستانه و متخلفانه بین المللی در نظر خواهند گرفت. طرف های متعاهد تلاش ها را هماهنگ خواهند نمود و از ابتکارات چندجانبه با هدف از میان بردن چنین اقداماتی در روابط بین المللی، طبق از جمله اعلامیه جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه در خصوص راهها و ابزارهای مقابله، کاهش و جبران آثار منفی اقدامات قهرآمیز یک جانبه مورخ ۱۴ آذرماه ۱۴۰۲ هجری شمسی (برابر با ۵ دسامبر ۲۰۲۳ میلادی) حمایت خواهند کرد.
۲. طرف های متعاهد عدم اعمال اقدامات قهرآمیز یک جانبه که به طور مستقیم یا غیرمستقیم علیه یکی از طرف های متعاهد، اشخاص حقیقی و حقوقی آن طرف متعاهد یا دارایی های آنها که در حوزه صلاحیت آن طرف متعاهد قرار دارد، کالاها، آثار، خدمات، اطلاعات، محصولات فعالیت های فکری، از جمله حقوق انحصاری مربوط به آنها از مبدأ یک طرف متعاهد به مقصد طرف متعاهد دیگر را تضمین خواهند کرد.
۳. چنانچه اقدامات طرف ثالث به طور مستقیم یا غیرمستقیم یکی از طرف های متعاهد، اشخاص حقیقی و حقوقی آن طرف متعاهد یا دارایی های آنها که در حوزه صلاحیت آن طرف ثالث قرار دارد، کالاها از مبدأ یک طرف متعاهد به مقصد طرف متعاهد دیگر، و یا آثار، خدمات، اطلاعات، محصولات فعالیت های فکری، از جمله حقوق انحصاری مربوط که توسط تأمین کنندگان طرف متعاهد دیگر ارائه می شود را متأثر نموده یا هدف قرار دهد، طرف های متعاهد از الحاق به اقدامات یک جانبه قهرآمیز هر طرف ثالث یا حمایت از چنین اقداماتی از سوی طرف ثالث، خودداری خواهند نمود.
۴. در صورتی که اقدامات قهرآمیز یک جانبه ای از سوی هر طرف ثالثی علیه یکی از طرف های متعاهد اعمال گردد، طرف های متعاهد برای کاهش خطرات، حذف یا به حداقل رساندن تأثیر مستقیم و غیرمستقیم چنین اقداماتی بر روابط اقتصادی متقابل، اشخاص حقیقی و حقوقی طرف های متعاهد یا دارایی های آنها که در حوزه صلاحیت طرف های متعاهد قرار دارد، کالاها از مبدأ یک طرف متعاهد به مقصد طرف متعاهد دیگر و یا آثار، خدمات، اطلاعات، محصولات فعالیت های فکری، از جمله حقوق انحصاری مربوط که توسط تأمین کنندگان طرف های متعاهد ارائه می شود، تلاش هایی عملی را به کار خواهند گرفت. طرف های متعاهد همچنین گام هایی را جهت محدودسازی انتشار اطلاعاتی که ممکن است توسط چنین طرف ثالثی برای اعمال و تشدید این گونه اقدامات استفاده شود، بر خواهند داشت.
ماده۲۰ـ
۱. طرف های متعاهد با هدف افزایش حجم تجارت متقابل، شرایطی را برای توسعه همکاری بین ﻣﺆسسات اعتباری طرف های متعاهد با در نظر گرفتن اسناد حقوقی بین المللی در زمینه مبارزه با تطهیر عواید حاصل از جرم و تأمین مالی تروریسم، که طرف های متعاهد عضو آنها هستند، استفاده از ابزارهای مختلف ﺗﺄمین مالی تجارت، توسعه طرح های (پروژه های) حمایت مشترک از صادرات متقابل، افزایش ظرفیت سرمایه گذاری، گسترش سرمایه گذاری های متقابل بین اشخاص حقیقی، شرکت های دولتی و خصوصی فراهم خواهند ساخت و از حمایت مقتضی از سرمایه گذاری های متقابل اطمینان حاصل خواهند کرد.
۲. طرف های متعاهد به منظور ایجاد زیرساخت پرداخت نوین مستقل از دولت های ثالث، گذار به پرداخت های دوجانبه به ارزهای ملی، تقویت همکاری مستقیم بین بانکی و ترویج محصولات مالی ملی، همکاری خواهند کرد.
۳. طرف های متعاهد همکاری خود را با هدف توسعه تجارت و تشویق سرمایه گذاری ها در مناطق اقتصادی ویژه/آزاد طرف های متعاهد گسترش خواهند داد.
۴. طرف های متعاهد به مناطق اقتصادی ویژه/آزاد جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه در جهت انجام اقدامات معطوف به ایجاد سرمایه گذاری مشترک در زمینه های مورد علاقه متقابل مساعدت خواهند کرد و به ایجاد مناطق صنعتی توجه خواهند نمود.
۵. طرف های متعاهد آمادگی خود را برای توسعه همکاری های سودمند متقابل در صنایع استخراج طلا، فرآوری طلا، الماس ـ برلیان و جواهرات اعلام می نمایند.
ماده۲۱ـ
۱. طرف های متعاهد با در نظر گرفتن توانایی ها و ظرفیت های خود از همکاری نزدیک در زمینه حمل و نقل حمایت خواهند کرد و تمایل خود را برای توسعه همه جانبه شراکت در حوزه حمل و نقل بر مبنای سودمندی متقابل تأیید خواهند کرد.
۲. طرف های متعاهد شرایط مساعدی را برای متصدیان حمل و نقل جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه، تسهیل روند حمل و نقل و جابه جایی کالا و مسافر با استفاده از تمامی روش های حمل و نقل و افزایش حجم آنها و استفاده مؤثر از زیرساخت های جاده ای و مرزی، فراهم خواهند ساخت.
۳. طرف های متعاهد همکاری در زمینه حمل و نقل جاده ای، راه آهن (ریلی)، هوایی، دریایی و ترکیبی و نیز آموزش متخصصان در زمینه حمل و نقل را گسترش خواهند داد.
۴. طرف های متعاهد در توسعه دالان های (کریدورهای) حمل و نقل بین المللی که از قلمرو جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه عبور می کند، به ویژه دالان (کریدور) بین المللی حمل و نقل شمال ـ جنوب فعالانه همکاری خواهند نمود. این همکاری شامل ترویج کالا با مبدأ طرف های متعاهد در بازارهای دولت های ثالث و همچنین فراهم سازی شرایط توسعه حمل و نقل یکپارچه از طریق دالان های (کریدورهای) حمل و نقل، هم از طریق حمل و نقل دوجانبه و هم از طریق حمل و نقل گذری (ترانزیتی) در قلمرو خود، خواهد بود.
۵. طرف های متعاهد پیشرفت های نوین در زمینه سامانه های حمل و نقل رقومی (دیجیتال) را به کار خواهند گرفت.
۶. طرف های متعاهد از هماهنگی نزدیک در سازمان های بین المللی صنعت حمل و نقل حمایت خواهند نمود، بین سازمان ها و نهادهای اجرائی در زمینه حمل و نقل همکاری سودمند متقابل ایجاد خواهند کرد و مشارکت آنها را در رویدادهای بین المللی صنعت حمل و نقل تسهیل خواهند نمود.
ماده۲۲ـ
۱. طرف های متعاهد همکاری در حوزه نفت و گاز را بر اساس اصول برابری و سودمندی متقابل گسترش خواهند داد و اقداماتی را برای افزایش امنیت انرژی طرف های متعاهد از طریق استفاده بهینه از منابع سوخت و انرژی اتخاذ خواهند کرد.
۲. طرف های متعاهد همکاری دوجانبه در حوزه انرژی را در زمینه های زیر گسترش خواهند داد:
۲.۱. همکاری علمی و فنی، تبادل تجربیات و به کارگیری فناوری های روز و پیشرفته در استخراج، فرآوری و حمل و نقل نفت و گاز
۲.۲. مساعدت به شرکت ها و سازمان های ایرانی و روسی در بخش سوخت و انرژی جهت گسترش همکاری ها از جمله عرضه انرژی و عملیات معاوضه (سوآپ)
۲.۳. تشویق سرمایه گذاری در چهارچوب همکاری دوجانبه در طرح های (پروژه های) توسعه میادین نفتی و گازی در قلمرو طرف های متعاهد
۲.۴. تشویق طرح های (پروژه های) زیربنایی حائز اهمیت برای تأمین امنیت انرژی جهانی و منطقه ای
۲.۵. تأمین دسترسی بدون تبعیض به بازارهای بین المللی انرژی و افزایش رقابت پذیری آنها
۲.۶. همکاری و اجرای سیاستی هماهنگ در چهارچوب مجامع بین المللی انرژی مانند مجمع کشورهای صادرکننده گاز و اوپک پلاس
۳. طرف های متعاهد سطح همکاری، تبادل نظر و تجربیات در زمینه منابع تجدیدپذیر انرژی را ارتقا خواهند داد.
ماده۲۳ـ
طرف های متعاهد توسعه و گسترش روابط بلندمدت و متقابلاً سودمند به منظور اجرای طرح های (پروژه های) مشترک در زمینه استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای (اتمی) از جمله احداث تاسیسات انرژی هسته ای را ترغیب خواهند نمود.
ماده۲۴ـ
۱. طرف های متعاهد همکاری ها را در زمینه های کشاورزی، شیلات، دامپزشکی، حفاظت و قرنطینه گیاهان و تولید بذر به منظور افزایش تجارت و دسترسی متقابل محصولات کشاورزی به بازارهای طرف های متعاهد و بازارهای دولت های ثالث توسعه خواهند داد.
۲. طرف های متعاهد اقدامات لازم را به منظور تأمین بهداشت محصولات کشاورزی، مواد اولیه و مواد غذایی که باید با الزامات وضع شده در حوزه بهداشتی و همه گیرشناسی، دامپزشکی، واپایش (نظارت) قرنطینه و بهداشت نباتی و بذر و همچنین الزامات استفاده ایمن از آفت کش ها و مواد شیمیایی کشاورزی یا سایر الزامات وضع شده به موجب قوانین طرف های متعاهد مطابقت داشته باشند، اتخاذ خواهند کرد.
ماده۲۵ـ طرف های متعاهد همکاری گمرکی از جمله اجرای طرح های (پروژه های) ایجاد یک دالان (کریدور) تسهیل شده گمرکی، شناسایی متقابل برنامه های فعالان اقتصادی مجاز مربوط به منظور تشویق ایجاد زنجیره های امن تأمین کالا، سازماندهی همکاری های اداری و تبادل اطلاعات گمرکی بین نهادهای گمرکی خود را انجام خواهند داد.
ماده۲۶ـ طرف های متعاهد به منظور پیشبرد رقابت منصفانه در بازارهای ملی و ارتقای سطح رفاه مردم، همکاری در زمینه سیاست ضدانحصاری را گسترش خواهند داد.
ماده۲۷ـ طرف های متعاهد در موضوعاتی مانند شناسایی متقابل معیارها/ ضوابط فنی (استانداردها)، نتایج آزمایش ها و گواهی های انطباق، استفاده مستقیم از معیارها/ ضوابط فنی (استانداردها)، تبادل تجربیات و پیشرفت های جدید در زمینه همسانی اندازه گیری، آموزش کارشناسان و گسترش شناسایی نتایج آزمایش ها بین جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه، همکاری ها را توسعه خواهند داد.
ماده۲۸ـ طرف های متعاهد در حوزه های مراقبت های بهداشتی، علوم و آموزش پزشکی، از جمله در چهارچوب سازمان های بین المللی ذی ربط در زمینه های زیر تعامل خواهند نمود:
۱) سازمان دهی نظام دولتی بهداشت و مدیریت فعالیت مراقبت های بهداشتی
۲) پیشگیری و درمان بیماری های واگیر و غیرواگیر
۳) حفاظت از سلامت مادر و کودک
۴) تنظیم مقررات دولتی ناظر بر توزیع داروها برای استفاده پزشکی و تجهیزات پزشکی
۵) ترویج سبک زندگی سالم
۶) پژوهش های پزشکی
۷) به کارگیری فناوری های رقومی (دیجیتال) در حوزه مراقبت های بهداشتی
۸) آموزش حرفه ای متخصصان مراقبت های بهداشتی
۹) سایر زمینه های همکاری مورد علاقه متقابل
ماده۲۹ـ
۱. طرف های متعاهد همکاری در زمینه تأمین بهداشت و سلامت همه گیرشناسی جمعیت را بر اساس قوانین ملی و سیاست های دولتی در حوزه پیشگیری و واپایش (کنترل) بیماری های واگیر و همچنین معاهدات بین المللی که عضو آنها هستند، تقویت خواهند کرد.
۲. طرف های متعاهد هماهنگی در زمینه بهداشت و سلامت همه گیرشناسی و بهداشت مواد غذایی را تقویت خواهند نمود.
۳. طرف های متعاهد هماهنگ سازی الزامات بهداشتی و معیارها/ ضوابط فنی (استانداردهای) سلامت مواد غذایی و مشارکت متقابل در رویدادهای مربوط را که توسط آنها برگزار می شود، ترغیب خواهند کرد.
ماده۳۰ـ
۱. طرف های متعاهد به ترغیب و تقویت روابط بلندمدت و سازنده در زمینه های تحصیلات عالی، علوم، فناوری و نوآوری، مبادرت خواهند نمود، طرح های (پروژه های) علمی و فنی مشترک را اجرا خواهند کرد و برقراری و توسعه تماس های مستقیم بین مؤسسات آموزشی و علمی علاقه مند طرف های متعاهد را تشویق خواهند کرد.
۲. طرف های متعاهد توسعه مشارکت مستقیم میان مؤسسات آموزشی و علمی تحصیلات عالی علاقه مند از جمله در خصوص تدوین و اجرای برنامه ها و طرح های (پروژه های) مشترک علمی، فنی و تحقیقاتی، تبادل کارکنان علمی و آموزشی و دانشجویان، اطلاعات علمی و فنی، ادبیات علمی، نشریات ادواری و کتاب شناسی ها را ترغیب خواهند نمود.
۳. طرف های متعاهد تبادل تجربه و اطلاعات در خصوص مسائل مربوط به تنظیم مقررات قانونی در زمینه فعالیت های علمی، فنی و نوآورانه، سازماندهی و برگزاری هم اندیشی ها، هم نشست ها، گردهمایی ها، نمایشگاهها و سایر رویدادها را تسهیل خواهند نمود.
۴. طرف های متعاهد مطالعه زبان های رسمی، ادبیات، تاریخ و فرهنگ طرف متعاهد دیگر را در مؤسسات تحصیلات عالی خود ترغیب خواهند نمود.
۵. طرف های متعاهد به ادامه تحصیل شهروندان خود در مؤسسات آموزشی طرف متعاهد دیگر کمک خواهند کرد.
ماده۳۱ـ طرف های متعاهد تعامل و تبادل نظر و تجربیات در زمینه کاوش و بهره برداری از فضای ماورای جو برای مقاصد صلح آمیز را تقویت خواهند نمود.
ماده۳۲ـ طرف های متعاهد روابط بین رسانه های جمعی و نیز در زمینه هایی مانند چاپ و نشر، ترویج ادبیات فارسی و روسی و نیز روابط اجتماعی ـ فرهنگی، علمی و اقتصادی را از طریق تشویق آشنایی و ارتباطات متقابل بین مردم جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه، تقویت خواهند کرد.
ماده۳۳ـ
طرف های متعاهد رسانه های جمعی خود را به همکاری گسترده جهت افزایش آگاهی عمومی و حمایت از انتشار آزادانه اطلاعات، به منظور مقابله مشترک با اخبار کذب و تبلیغات منفی علیه جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه و مقابله با پخش اطلاعات جعلی دارای اهمیت عمومی که منافع و امنیت ملی هر یک از طرف های متعاهد را تهدید می کند و همچنین سایر اشکال سوءاستفاده رسانه ای، تشویق خواهند کرد.
ماده۳۴ـ
۱. طرف های متعاهد توسعه تعامل بیشتر در حوزه فرهنگ و هنر از جمله از طریق برگزاری رویدادهای فرهنگی متقابل و تشویق ارتباط مستقیم بین مؤسسات فرهنگی خود با هدف حفظ گفتگو، تعمیق همکاری فرهنگی و اجرای طرح های (پروژه های) مشترک، با اهداف آموزشی و فرهنگی، را ترویج خواهند داد.
۲. طرفﻫﺎی متعاهد آشنایی مردم جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه با فرهنگ و سنت های یکدیگر را تسهیل، مطالعه زبان های رسمی (فارسی و روسی) را تشویق و ارتباط بین ﻣﺆسسات آموزشی از جمله تبادل تجربیات میان اساتید زبان های فارسی و روسی، دانش افزایی و بازآموزی آنها، تدوین مواد آموزشی برای فراگیری زبان های فارسی و روسی به عنوان زبان های خارجی با در نظر گرفتن ویژگی های ملی را ترغیب خواهند نمود و ارتباط میان اصحاب ادب، هنر و موسیقی را تشویق خواهند کرد.
۳. طرف های متعاهد شرایط مساعدی را برای فعالیت مرکز فرهنگی ایران در مسکو و مرکز فرهنگی روسیه در تهران، بر اساس موافقتنامه تأسیس و چهارچوب فعالیت مراکز فرهنگی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت فدراسیون روسیه مورخ ۲۴ فروردین ۱۴۰۰ هجری شمسی (برابر با ۱۳ آوریل ۲۰۲۱ میلادی) فراهم خواهند ساخت.
ماده۳۵ـ طرفﻫﺎی متعاهد از همکاریﻫﺎی گسترده در بخشﻫﺎی دولتی و خصوصی در زمینهﻫﺎی ترویج میراث فرهنگی، گردشگری، هنرها و صنایع دستی به منظور افزایش آگاهی مردم نسبت به غنای اجتماعی ـ فرهنگی و جاذبهﻫﺎی مختلف گردشگری جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه حمایت نموده و ارتباط مستقیم میان سازمانﻫﺎی گردشگری خود را ترغیب خواهند کرد.
ماده۳۶ـ طرف های متعاهد تبادلات دوجانبه بین جوانان را تشویق خواهند کرد، برقراری ارتباط مستقیم میان انجمن های خلاق، ورزشی، اجتماعی ـ سیاسی و سایر انجمن های جوانان را تسهیل خواهند نمود و برگزاری گردهمایی ها، هم اندیشی ها و رایزنی های موضوعی مشترک در مورد مسائل جوانان را ترغیب خواهند نمود.
ماده۳۷ـ طرف های متعاهد تحکیم همکاری در زمینه فرهنگ آمادگی جسمانی و ورزش را از طریق تبادل مربیان و سایر متخصصان در زمینه تربیت بدنی و ورزش تسهیل خواهند نمود و همچنین ارتباط مستقیم میان سازمان های ورزشی خود را گسترش خواهند داد.
ماده۳۸ـ طرف های متعاهد جهت پیشگیری از وقوع بلایای طبیعی و بشرساخته، واکنش به آنها و کاهش اثرات آنها و نیز توسعه و بهبود نظام مدیریت بحران، کمک های ممکن را به یکدیگر ارائه خواهند کرد.
ماده۳۹ـ طرف های متعاهد در زمینه حفاظت از محیط زیست از طریق تبادل تجربیات در استفاده منطقی از منابع طبیعی، ارائه فناوری های دوست دار محیط زیست و اجرای اقدامات حفاظت از محیط زیست همکاری خواهند کرد.
ماده۴۰ـ طرف های متعاهد همکاری، تبادل نظر و تجربه در زمینه مدیریت منابع آبی را تسهیل خواهند نمود.
ماده۴۱ـ طرف های متعاهد، به منظور تعیین زمینه ها و مؤلفه های خاص همکاری مندرج در این معاهده، در صورت لزوم، می توانند موافقتنامه های جداگانه ای را منعقد نمایند.
ماده۴۲ـ طرف های متعاهد در خصوص اجرای مفاد این معاهده، از جمله در اجلاس منظم سران و نشست های سطح بالا به تبادل دیدگاه خواهند پرداخت.
ماده۴۳ـ این معاهده بر حقوق و تعهدات طرف های متعاهد ناشی از سایر معاهدات بین المللی تأثیری نخواهد داشت.
ماده۴۴ـ هرگونه اختلاف ناشی از تفسیر یا اجرای مفاد این معاهده از طریق رایزنی ها و مذاکرات بین طرف های متعاهد از طریق مجاری سیاسی (دیپلماتیک) حل و فصل خواهد گردید.
ماده۴۵ـ
۱. این معاهده منوط به تصویب است و ۳۰ (سی) روز پس از تاریخ آخرین اطلاعیه کتبی مبنی بر تکمیل تشریفات داخلی مربوط توسط طرف های متعاهد لازم الاجرا خواهد شد و برای مدت ۲۰ (بیست) سال با قابلیت تمدید خودکار برای دوره های ۵ (پنج) ساله بعدی معتبر خواهد بود.
۲. این معاهده در صورتی که یکی از طرف های متعاهد قصد خود را برای خاتمه آن حداقل ۱ (یک) سال قبل از پایان دوره آن به طور کتبی به طرف دیگر اعلام نماید، خاتمه خواهد یافت.
ماده۴۶ـ خاتمه این معاهده بر حقوق و تعهدات طرف های متعاهد و همچنین طرح ها (پروژه ها)، برنامه ها یا توافق های جاری که ضمن اجرای این معاهده و قبل از خاتمه آن اجرائی شده اند، هیچ گونه تأثیری نخواهد داشت، مگر اینکه به طور کتبی به گونه دیگری توافق کنند.
ماده۴۷ـ این معاهده می تواند با توافق متقابل کتبی طرف های متعاهد اصلاح و تکمیل شود. این اصلاحات و اضافات جزء لاینفک این معاهده خواهد بود و طبق ماده (۴۵) آن لازم الاجرا خواهد گردید.
این معاهده مشتمل بر یک مقدمه و ۴۷ (چهل و هفت) ماده در شهر مسکو در ۲۸ دی ماه ۱۴۰۳ هجری شمسی برابر با ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ میلادی، در دو نسخه اصلی به زبان های فارسی، روسی و انگلیسی منعقد گردید که تمامی متون از اعتبار یکسان برخوردار می باشند. در صورت بروز هرگونه اختلاف در تفسیر یا اجرای این معاهده، متن انگلیسی ملاک خواهد بود.
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده و یک تبصره منضم به متن معاهده شامل مقدمه و چهل و هفت ماده که گزارش آن توسط کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی به صحن مجلس تقدیم شده بود، پس از تصویب در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ سی و یکم اردیبهشت ماه یکهزار و چهارصد و چهار مجلس شورای اسلامی، در تاریخ ۱۴۰۴/۳/۲۱ به تأیید شورای نگهبان رسید.
رئیس مجلس شورای اسلامی ـ محمدباقر قالیباف
