اصلاحیه دستورالعمل حفظ کرامت و ارزش های انسانی در قوه قضائیه
۱) در ادامه بند (ب) ماده (۱) عبارت «مراکز مشاوره خانواده» الحاق می شود.
۲) بند (ب) ماده (۵) به شرح ذیل اصلاح و یک بند به عنوان بند (ج) و یک تبصره به ماده مذکور الحاق می‌شود:
ب- فراهم آوردن موجبات دسترسی به دادنامه های صادر شده از مراجع قضایی از طریق توسعه سامانه انتشار آراء قضایی با رعایت ماده (۶۵۲) قانون آیین دادرسی کیفری و بارگذاری این آراء در بانک آراء پژوهشگاه قوه قضائیه با همکاری مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه با رعایت اصل محرمانگی و در جهت حفظ حیثیت اشخاص و با هدف استفاده از ظرفیت مردمی به ویژه جامعه حقوقی و نهادهای تخصصی؛
ج- فراهم آوردن موجبات پخش علنی و برخط جلسات هیأت عمومی دیوان عالی کشور حین مذاکرات برای صدور آراء وحدت رویه قضایی و فراهم نمودن امکان حضور افراد به صورت برخط در جلسات علنی با رعایت قیود مقرر در تبصره (۳) ماده (۳) قانون شفافیت قوای سه گانه مصوب ۱۴۰۲/۰۲/۱۰؛
تبصره- مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه ظرف یک سال از تاریخ تصویب این دستور العمل سازکارهای لازم برای تحقق این ماده شامل اعلام عمومی اوقات رسیدگی جلسات علنی دادگاه و توسعه سامانه دادگاه علنی و جلسات هیأت عمومی برخط را تهیه نماید.
۳) دو تبصره به عنوان تبصره های (۱) و (۲) به شرح زیر به ماده (۶) الحاق می شود:
تبصره ۱- با هدف رعایت حقوق متهم اصحاب دعوا و مرتبطان در دعوا از قبیل وثیقه گذار و کفیل مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه ظرف شش ماه از تاریخ تصویب این دستور العمل زیر ساخت لازم را برای نظارت و بررسی هوشمند فراهم می آورد.
تبصره ۲- معاونت منابع انسانی و امور فرهنگی قوه قضائیه با پایش سامانه موضوع تبصره (۱) این ماده اهتمام قاضی بر اجرای این ماده را به عنوان شاخصهای ارزیابی عملکرد وی در سامانه جامع عملکرد قضاته لحاظ می کند.
۴) بند (الف) ماده (۷) به شرح زیر اصلاح می شود:
- الف- راه اندازی دفتر متهمان بازداشتی در دادسراها و دادگاه های بخش در اجرای ماده ۱۹ قانون آیین دادرسی کیفری به منظور درج و ثبت مشخصات این افراد و وضعیت آنان مشتمل بر شخصیت سلامتی جسمی و روانی و نیازهای درمانی به صورت روزانه و پیگیری بعدی وضعیت آنان و اطلاع رسانی به خانواده ایشان فراهم سازی دسترسی به خدمات پزشکی و در صورت لزوم یا درخواست معاینه افراد بازداشت شده هم زمان با پذیرش در محل بازداشت و انعکاس در پرونده وی؛
۵) یک تبصره به عنوان تبصره (۳) به ماده (۸) الحاق می شود:
- تبصره ۳- انجام تحقیقات و بازجویی ها باید مبتنی بر اصول و شیوه های علمی و با احتراز از کنجکاوی در اسرار شخصی و خانوادگی و پرسش از گذشته افراد و پرداختن به موضوعات غیر مؤثر در پرونده باشد. دادستانها ضمن ارائه آموزشهای لازم به ضابطان در این راستا مطابق مواد (۲۰) و (۳۲) قانون آیین دادرسی کیفری بر انجام این مهم از سوی ضابطان نظارت می نمایند.
۶) بندهای (الف) و (ب) ماده (۹) به شرح زیر اصلاح می شود:
- الف- اجتناب از هرگونه رفتار تحقیر آمیز و موجب اذیت و آزار جسمی یا روحی و روانی یا بی حرمتی به متهمان یا محکومان و همچنین برقراری هرگونه ارتباط غیر متعارف و خلاف شئون شغلی و روابط مالی تحت هر عنوان با فرد در بازداشت یا تبعید و یا خانواده وی؛
- ب- اجتناب از هرگونه رفتار غیر قانونی یا سلیقه ای مانند استفاده از پابند جزء در مورد مجرمان خطرناک چشم بند پوشانیدن صورت و یا انتقال وی به اماکن نامعلوم توسط ضابطان دادگستری در جریان بازجویی؛
۷) یک بند به عنوان بند (چ) به شرح زیر به ماده (۱۱) الحاق می شود؛
- چ – اخلاق حسنه و شأن حرفه ای
۸) دو بند به عنوان بندهای (ج) و (چ) به ماده ۱۲ الحاق می شود؛
- ج- شفافیت زمان حضور هر یک از قضات کارکنان و مدیران
- چ- فراهم سازی امکان استعلام و اطلاع از آخرین وضعیت پرونده های قضایی برای طرفین پرونده بدون نیاز به حضور در مرجع قضایی
۹) بند (ب) ماده (۱۶) اصلاح و یک تبصره به شرح زیر به ماده مذکور الحاق می شود؛
ب- تمرکز فضای واحدهای اداری مرتبط با یکدیگر و در صورت امکان ارائه دهنده خدمات قضایی از قبیل مراکز مشاوره خانواده و میانجی گران؛
تبصره- در اجرای بند (س) این ماده مرکز حفاظت و اطلاعات قوه قضائیه ضمن پیگیری تامین فضای کافی در مبادی ورود و خروج مجتمع های قضایی و دیگر ساختمانهای قوه قضائیه نصب تجهیزات لازم از قبیل دوربین مداربسته در این فضاها و تامین نیروی انسانی مجرب و آموزش دیده از سوی فرماندهی کل انتظامی جمهوری اسلامی ایران به منظور استقرار در این میادی به ماموران حفاظت فیزیکی در استفاده از تجهیزات الکترونیکی، نحوه مداخله در مواردی که سامانه هشدار میدهد و مانند آن آموزش لازم را ارائه می نماید.
۱۰) ماده ۱۷ به شرح زیر اصلاح و دو بند به عنوان بندهای (الف) و (ب) به آن الحاق می شود:
ماده ۱۷- در راستای آیین نامه اجرایی ایجاد دفاتر و کانون خدمات الکترونیک قضایی مصوب ۱۴۰۱/۵/۲۳ رئیس قوه قضائیه مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه مکلف است.
الف- بر حسن اجرای کلیه امور این دفاتر و کانون دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و ارزیابی کمی و کیفی عملکرد آنها و بازبینی استانداردهای دفاتر از حیث امکانات و تسهیلات رفاهی و پاسخ گویی به ارباب رجوع نظارت مستمر داشته باشد.
ب- زیر ساخت لازم برای انجام نظارت موضوع بند «الف» این ماده را به نحو الکترونیکی فراهم آورد.
۱۱) ماده (۲۲) به شرح زیر اصلاح می شود:
ماده ۲۲- به منظور اتخاذ تدابیر پیشگیرانه و مبارزه با علل و عوامل ارتکاب جرم اداره کل عفو و بخشودگی و سجل قضایی قوه قضاییه مکلف است نسبت به طبقه بندی جرایم ارتکابی از حیث نوع و علل ارتکاب جرم، سن جنسیت مجرمان و وضعیت خانوادگی و اقتصادی و تحصیلی آنان و نظایر آن و نیز شاخصه های مجرمان خطرناک و مجرمان حرفه ای موضوع بندهای (ت) (ث) و (ج) ماده (۱) آیین نامه سجل قضایی مصوب ۱۳۹۸/۰۷/۲۲ با اصلاحات و الحاقات بعدی اقدام نماید و گزارش و نتایج آن را به حوزه رئیس قوه قضاییه و دستگاه های ذی ربط انعکاس دهد.
۱۲) دو بند به عنوان بندهای (ح) و (خ) به شرح زیر به ماده (۳۰) الحاق می شود:
- ح- ارتقای برنامه های پیشگیرانه و آموزش کارکنان و تذکر و اخطار در زمان مناسب
- خ- پالایش گزارش ها و امحای گزارش های غیر مستند علیه کارکنان در پرونده های حفاظتی و ارزشیابی آنان.
این اصلاحیه مشتمل بر ۱۲ ردیف در تاریخ ۱۴۰۴/۸/۲۷ به تصویب رئیس قوه قضاییه رسید و از تاریخ ابلاغ لازم الاجرا است.
