طرح دو فوریتی صلاحیت رسیدگی محاکم جمهوری اسلامی ایران در خصوص جرایم بین‌الملل

تاریخ اعلام وصول: ۱۴۰۴/۰۴/۲۵

عنوان طرح: طرح دو فوریتی صلاحیت رسیدگی محاکم جمهوری اسلامی ایران در خصوص جرایم بین‌الملل

ماده ۱- جرائم نسل کشی جنایت علیه بشریت جرایم جنگی و جنایت، تجاوز به عنوان جرایم بین‌المللی محسوب و مرتکبین این جرائم برابر مقررات این قانون مجازات می‌گردند.

ماده ۲- نسل کشی هر یک از رفتارهای زیر که به قصد نابود کردن تمام یا قسمتی از اعضای یک گروه ملی، قومی، نژادی یا مذهبی ارتکاب یابد نسل کشی محسوب می‌شود:

۱) قتل اعضای گروه

۲) ایراد صدمات شدید نسبت به تمامیت جسمی یا روانی اعضای یک گروه

۳) قرار دادن عمدی گروه در معرض شرایط نامناسبی که منتهی به زوال قوای جسمی کلی یا جزئی آن بشود

۴) تحمیل اقداماتی به منظور جلوگیری از توالد و تناسل در گروه

۵) انتقال اجباری کودکان گروه به گروه دیگر

ماده ۳- در خصوص مرتکبین بندهای ذیل ماده ۳ این قانون حسب مورد یکی از مجازات ذیل را تعیین نماید:

۱- مجازات مباشرت و مشارکت در ارتکاب نسل کشی حبس تعزیری و جرای نقدی درجه یک

۲- هر کس دیگران را به ارتکاب نسل کشی تشویق تطمیع تحریک یا ترغیب نماید، در صورتی که نسل کشی محقق شود به حبس و جزای نقدی درجه یک محکوم می‌گردد در غیر این صورت به حبس و جزای نقدی درجه دو محکوم می‌گردد.

تبصره ۱- هر کس دیگران را به ارتکاب نسل کشی تشویق تطمیع تحریک یا ترغیب نماید، در صورتی که نسل کشی محقق شود به حبس و جزای نقدی درجه یک محکوم می‌گردد در غیر این صورت به حبس و جزای نقدی درجه دو محکوم می‌گردد.

تبصره ۲- دادگاه می‌تواند علاوه بر مجازات مقرر دستور دهد عواید اموال و داراییهایی که به نحو مستقیم یا غیر مستقیم از ارتکاب جرم حاصل شده یا در ارتکاب جرم مورد استفاده قرار گرفته باشد، بدون اینکه به حقوق شخص ثالث با حسن نیت لطمه‌ای وارد سازد، ضبط شود.

تبصره ۳- دادگاه می‌تواند علاوه بر مجازات‌های مقرر مرتکب را متناسب با مجازات اصلی به مجازات تکمیلی و محرومیت از حقوق اجتماعی مطابق قانون مجازات اسلامی محکوم نماید.

تبصره ۴- فرمانده نظامی یا شخصی که عملا وظایف فرمانده نظامی را بر عهده دارد به حبس تعزیری و جرای نقدی درجه یک محکوم خواهد شد.

ماده ۴- جنایت علیه بشریت هر یک از رفتارهای زیر که در چارچوب حمله گسترده یا سازمان یافته علیه هر جمعیت غیر نظامی و با علم به گسترده یا سازمان یافته بودن حمله ارتکاب یابد جنایت علیه بشریت محسوب می‌شود:

حمله گسترده یا سازمان یافته رفتاری است اقدامات مجرمانه به کار رفته در این قانون که در تعقیب یا پیشبرد سیاست یک دولت یا یک سازمان برای انجام تهاجمی صورت گرفته باشد.

سیاست یک دولت یا سازمان منظور از سیاست یک دولت یا سازمان این است که حمله باید به دنبال یک طرح و برنامه معین و به شکل سازمان یافته باشد. این سیاست نیازی نیست که به طور رسمی اتخاذ شود:

۱) قتل

۲) ریشه کن کردن که عبارت است از تحمیل عمدی شرایط خاصی از زندگی از جمله محروم کردن از دسترسی به غذا و دارو به منظور از بین بردن تمام یا بخشی از یک جمعیت

۳) تجاوز جنسی برده گیری جنسی (اعمال حق مالکانه بر انسان در جهت استفاده جنسی به ویژه زنان و کودکان) فاحشگی اجباری (اکراه و اجبار به انجام فعل جنسی) عقیم سازی اجباری حاملگی اجباری (حاملگی اجباری یعنی حبس غیر قانونی زنی که به زور حامله شده است. به قصد تاثیر گذاری بر ترکیب قومی یک جمعیت یا ارتکاب سوء استفاده های جنسی دیگر این تعریف نباید به نحوی تفسیر شود که بر قوانین مربوط به حاملگی تاثیر بگذارد).

۴) به بردگی گرفتن که عبارت است از اعمال حق مالکانه بر انسان از جمله خرید یا فروش یا بهره کشی از انسان به ویژه زنان و کودکان

۵) شکنجه که عبارت است از تحمیل عمدی درد یا رنج شدید جسمی با روانی بر شخصی که در توقیف یا تحت کنترل متهم به شکنجه است.

تبصره- درد و رنجی که ناشی از اعمال و اجرای مجازات قانونی یا ذاتی یا لازمه آن است شامل شکنجه نمی‌شود.

۶) ناپدیدسازی اجباری؛ اشخاص یعنی دستگیری یا بازداشت یا ربودن اشخاص توسط یک دولت یا سازمان سیاسی یا با اجازه یا حمایت با رضایت آنها و سپس امتناع از اعتراف به محرومیت این اشخاص از آزادی با امتناع از دادن اطلاعات از سرنوشت یا محل وجود آنان، به قصد دور کردن آنان از حمایت قانون برای مدت طولانی.

۷) اخراج یا انتقال اجباری جمعیت یعنی جابه جا کردن اجباری اشخاص مورد نظر از طریق بیرون راندن یا دیگر اعمال قهرآمیز از منطقه ای که قانونا در آنجا حضور دارند بدون اینکه به موجب قانون مجاز باشد.

۸) تعقیب و آزار مداوم یک گروه براساس وجوه ،سیاسی ،نژادی ملی ،قومی، فرهنگی، مذهبی جنسیتی از رهگذر محروم‌سازی شدید ایشان از حقوق اساسی مذکور در قوانین موضوعه جمهوری اسلامی ایران در صورتی که همراه با قصد خاص یا یکی دیگر از رفتارهای سازنده جنایت علیه بشریت باشد.

۹) جداسازی نژادی (آپارتاید) یعنی ارتکاب اعمال غیر انسانی از نوع اعمال مذکور در بند الف در چارچوب یک رژیم نهادینه شده مشتمل بر ظلم و استیلاء سازمان یافته توسط یک گروه نژادی علیه یک گروه یا گروه های نژادی دیگر به قصد حفظ و نگهداری آن رژیم.

۱۰) حبس با محرومیت شدید انسان از آزادی جسمانی برخلاف قانون؛

۱۱) سایر اعمال غیر انسانی دیگری که منتج به ایجاد رنج عظیم یا صدمه شدید به جسم یا سلامت جسمی یا روحی شود.

ماده ۵- در خصوص مرتکبین بندهای ۱ تا ۱۱ ذیل ماده ۵ این قانون حسب مورد یکی از مجازات به شرح ذیل تعیین نماید:

۱- مجازات مباشرت و مشارکت جرائم بندهای ۱ تا ۳ ، حبس تعزیری و جرای نقدی درجه یک

۲- مجازات مباشرت و مشارکت جرائم بندهای ۴ تا ۶ ، حبس تعزیری و جزای نقدی درجه یک

۳- مجازات مباشرت و مشارکت جرائم بندهای ۷ تا ۹ ، حبس تعزیری و جزای نقدی درجه دو

۴- مجازات مباشرت و مشارکت جرائم بندهای ۱۰ تا ۱۱ ، حبس تعزیری و جزای نقدی درجه دو یا سه حسب مورد با تشخیص می باشد.

ماده ۶- جرایم جنگی: هر یک از جرایم مندرج در بندهای ذیل که در قالب یک برنامه یا سیاست عمومی یا گسترده انجام گرفته باشد در مخاصمه مسلحانه بین‌المللی جرائم جنگی محسوب می‌گردد.

الف- نقض های شدید کنوانسیونهای ۱۲ اوت ۱۹۴۹ ژنو متضمن هر یک از اعمال مشروحه ذیل که بر ضد اشخاص یا اموال مورد حمایت که در ارتباط با حمله مسلحانه ارتکاب یابد:

۱- قتل عمد؛

۲- شکنجه یا رفتار غیرانسانی از قبیل آزمایش های زیست شناختی؛

۳- فراهم آوردن موجبات رنج عظیم یا صدمه شدید به جسم با سلامتی؛

۴- تخریب و تصاحب گسترده اموال که ضرورتهای نظامی آن را توجیه نمی کند و به صورت غیر قانونی و خودسرانه اجرا شده است؛

۵- اجبار اسرای جنگی یا دیگر اشخاص مشمول حمایت با رعایت کنوانسیون سوم ۱۲ اوت ۱۹۴۹ ژنو به خدمت در صفوف نیروهای دولت دشمن

۶- محروم کردن عمدی اسرای جنگی یا دیگر اشخاص مشمول حمایت از حق محاکمه عادلانه و قانونی

V- اخراج یا انتقال غیر قانونی یا حبس غیر قانونی؛

۸- گروگانگیری

ب- دیگر نقض های شدید ناظر بر مخاصمات مسلحانه بین‌المللی شامل هر یک از اعمال مشروحه ذیل می باشد:

۱- هدایت عمدی حملات بر ضد مردم غیر نظامی یا بر ضد افراد غیر نظامی که در اعمال جنگی شرکت مستقیم ندارند؛

۲- هدایت عمدی حملات بر ضد کارکنان ،تاسیسات مواد واحدها یا وسایل نقلیه ای که در کمک رسانی بشر دوستانه یا ماموریتهای حفظ صلح به موجب منشور ملل متحد به کار گرفته می‌شوند مادام که آنها شایسته برخورداری از حمایتی هستند که به موجب حقوق بین‌الملل مخاصمات مسلحانه به غیر نظامیان یا اهداف غیر نظامی داده شده است؛

۳- هدایت عمدی حملات بر ضد اهداف غیر نظامی

۴- انجام عمدی حمله ای با علم به اینکه چنین حمله ای باعث تلفات جانی یا آسیب به غیر نظامیان یا خسارت به اهداف غیر نظامی یا آسیب گسترده دراز مدت و شدید به محیط زیست خواهد شد و آشکارا نسبت به مجموعه مزیت نظامی ملموس و مستقیم مورد انتظار از آن بیش از اندازه است؛

۵- حمله با بمباران با هر ابزاری به شهرها روستاها مناطق مسکونی یا ساختمانهایی که بی دفاع بوده و اهداف نظامی نیستند؛

۶- هدایت عمدی حملات بر ضد ساختمانهایی که برای مقاصد مذهبی آموزشی هنری یا علمی یا خیریه اختصاص یافته و نیز بر ضد اموال فرهنگی بیمارستانها و مکانهای تجمع بیماران و زخمی ها مشروط بر آنکه آن مکانها اهداف نظامی نباشند؛

۷- هدایت عمدی حملات بر ضد ساختمانها مواد واحدها و وسایل نقلیه پزشکی و افرادی که نشانهای مشخصه کنوانسیونهای ژنو را مطابق قانون به کار می‌برند؛

۸- کشتن یا ایراد صدمه شدید به طرف مخاصمه ای که سلاح خود را بر زمین گذاشته یا ابزاری برای دفاع ندارد یا از روی اختیار تسلیم شده است؛

۹- سوء استفاده از پرچم متارکه جنگ یا پرچم نشانها و لباسهای متحد الشکل طرف مخاصمه یا سازمان ملل یا علائم مشخصه کنوانسیونهای ژنو به طوری که منجر به مرگ یا صدمه شدید به اشخاص شود؛

۱۰- در معرض نقص بدنی یا هر نوع آزمایش پزشکی یا علمی قرار دادن اشخاصی که تحت سیطره طرف مخاصمه هستند به طوری که نه درمان پزشکی دندانپزشکی یا بیمارستانی شخص مورد نظر آن را توجیه میکند و نه در جهت منفعت وی صورت میگیرد و موجب مرگ یا خطر جدی برای آن شخص یا اشخاص می‌شود؛

۱۱- خائنانه کشتن یا زخمی کردن افرادی که به دولت با ارتش دشمن تعلق دارند وفق مقررات حقوق بین‌الملل

۱۲- ایجاد سپرانسانی و بهره برداری از حضور اشخاص غیر نظامی یا دیگر اشخاص برخوردار از حمایت به منظور مصون نگاه داشتن نقاط مناطق یا نیروهای نظامی معین از عملیات نظامی

۱۳- اقدام دولت اشغالگر به طور مستقیم یا غیر مستقیم برای انتقال بخشهایی از جمعیت غیر نظامی اش به سرزمینی که اشغال میکند یا اخراج یا انتقال تمام یا بخشهایی از جمعیت سرزمین اشغالی در داخل یا به خارج این سرزمین؛

۱۴- اعلان این امر که به هیچ کسی رحم نخواهد شد؛

۱۵- اعلان این امر که حقوق و دعاوی اتباع طرف مخاصم در هر دادگاهی ملغی یا تعلیق است؛

۱۶- تخریب یا ضبط اموال طرف مخاصم مگر آن که ضرورتهای جنگ چنین تخریب یا ضبط اموال را ایجاب نماید

۱۷- غارت شهر یا محل

۱۸-  اجبار اتباع طرف مخاصم به شرکت در عملیات جنگی ضد کشور خود هر چند آنها پیش از شروع جنگ در خدمت دولت متخاصم بوده اند؛

۱۹- به کار بردن سم یا سلاح های سمی

۲۰- به کار بردن تسلیحات شیمیایی گازهای خفه کننده سمی یا سایر گازها و هر نوع مایعات، مواد یا محصولات مشابه

۲۱- استفاده از گلوله هایی که به آسانی در بدن انسان منبسط یا پخش میشود مانند گلوله هایی که دارای پوسته سختی هستند که تمام هسته را نمی پوشاند یا آن که شکافهایی ایجاد می کنند؛

۲۲- به کار بردن سلاح ها پرتابه ها و مواد و روشهای جنگی که کاربرد آنها در جنگ مطابق اصول و قواعد بین‌المللی پذیرفته شده ممنوع بوده و دارای خاصیت آسیب رسانی بیش از حد یا موجب رنج غیر لازم می‌شوند با آنکه ذاتا بدون تفکیک میان اهداف نظامی و غیر نظامی و مغایر حقوق بین‌الملل بشر دوستانه هستند؛

۲۳- هتک حرمت و کرامت افراد به ویژه رفتار موهن و تحقیر کننده؛

۲۴- ارتکاب تجاوز جنسی برده گیری جنسی اجبار به فحشای جنسی حاملگی اجباری آنچنانکه در شق بند ب ماده ۴ تعریف شده است عقیم کردن اجباری یا هر شکل دیگر از اشکال خشونت جنسی نیز که موجب نقض شدید کنوانسیونهای ژنو میشود

۲۵- استفاده عمدی از گرسنگی دادن اجباری غیر نظامیان به عنوان یک روش جنگی به واسطه محروم کردن آنها از نیازهای ضروری برای ادامه حیات از جمله جلوگیری تعمدی از تامین تدارکات و کمک های امدادی پیش بینی شده در کنوانسیونهای ژنو ۱۹۴۹؛

۲۶- بکارگیری اجباری یا داوطلبانه کودکان زیر ۱۵ سال در نیروهای مسلح ملی یا سربازگیری از آنان برای مشارکت فعال در عملیات جنگی.

ماده ۷- دادگاه می‌تواند در خصوص مرتکبین بندهای ۱ الی ۲۶ ذیل قسمت الف و ب ماده ۷ حسب مورد یکی از مجازات ذیل را تعیین نماید:

۱- مجازات مباشرت و مشارکت جرائم بندهای ۱ و ۲ حبس تعزیری و جزای نقدی درجه یک

۲- مجازات مباشرت و مشارکت جرائم بندهای ۳ تا ۷ ، ، حبس تعزیری و جزای نقدی درجه دو می باشد.

۳- مجازات مباشرت و مشارکت جرائم بندهای ۸ تا ۱۲ چناچه منجر به فوت قربانی یا ایراد صدمه یا خطر جدی به وی شود حبس تعزیری و جزای نقدی درجه یک

۴- مجازات مباشرت و مشارکت جرائم بند ۱۳ حبس تعزیری و جزای نقدی درجه سه.

۵- مجازات مباشرت و مشارکت جرائم بندهای ۱۴ و ۱۵ حبس تعزیری و جزای نقدی درجه شش

۶- مجازات مباشرت و مشارکت جرائم بندهای ۱۶ و ۱۷ علاوه بر جبران خسارت یا عودت اموال مستوجب حبس تعزیری و جزای نقدی درجه سه یا چهار حسب مورد .

۷- مجازات مباشرت و مشارکت جرائم بند ۱۸ ، حبس تعزیری و جزای نقدی درجه چهار .

۸- مجازات مباشرت و مشارکت جرائم بندهای ۱۹ تا ۲۲ حبس تعزیری و جزای نقدی درجه یک .

۹- مجازات مباشرت و مشارکت جرائم بند ۲۳ ، حبس تعزیری و جزای نقدی درجه چهار یا پنج

۱۰- مجازات مباشرت و مشارکت جرائم بند ۲۴ ، حبس تعزیری و جزای نقدی درجه یک .

۱۱- مجازات مباشرت و مشارکت جرائم بند ۲۵ ، حبس تعزیری و جزای نقدی درجه یک .

۱۲- مجازات مباشرت و مشارکت جرائم بند ۲۶ ، حبس تعزیری و جزای نقدی درجه سه .

ماده ۸- جنایت تجاوز

الف) جنایت تجاوز عبارتست از برنامه ریزی تدارک آغاز یا اجرای عمل تجاوز کارانه از سوی شخصی که در مقامی قرار دارد که می‌تواند به نحو موثری عمل سیاسی یا نظامی یک دولت را کنترل یا هدایت کند و ماهیت شدت و گستره آن عمل تجاوزکارانه موجب نقض آشکار منشور ملل متحد است. (بر اساس بند الف از یاداشت توضیحی ماده یک قطعنامه ۳۳۱۴ مورخ ۱۴ دسامبر ۱۹۷۴)

تبصره ۱- منظور از عمل تجاوز کارانه در بند الف استفاده از نیروی مسلح از سوی یک دولت علیه حاکمیت تمامیت سرزمینی با استقلال سیاسی دولت دیگر یا به هر نحو دیگر ناسازگار با منشور ملل متحد است.

تبصره ۲- مفهوم دولت در این قانون به هیچ وجه به معنای به رسمیت شناختن دولت محسوب نمی‌گردد. (بر اساس بند الف از یاداشت توضیحی ماده یک قطعنامه ۳۳۱۴ مورخ ۱۴ دسامبر ۱۹۷۴)

ب) هر یک از اعمال ذیل قطع نظر از اینکه اعلان جنگ شده یا نشده باشد یورش با حمله نیروهای مسلحیک دولت به قلمرو دولت دیگر یا هرگونه اشغال نظامی هر چند موقت که ناشی از چنین پورش یا حمله ای باشد یا هرگونه الحاق کلی یا جزئی سرزمین دولت دیگر با استفاده از زور؛

۱) بمباران کردن قلمرو دولت دیگر توسط نیروهای مسلح یک دولت با استفاده از هرگونه سلاح به وسیله یک دولت بر ضد قلمرو دولت دیگر

۲) محاصره بنادر یا سواحل یک دولت توسط نیروهای مسلح دولت دیگر؛

۳) حمله نیروهای مسلح یک دولت علیه نیروهای زمینی دریایی یا هوایی یا ناوگان های هوایی و دریایی دولت دیگر؛

۴) استفاده از نیروهای نظامی یک دولت که با موافقت دولت دیگر در قلمرو آن دولت قرار دارد بر خلاف شرایط مقرر در توافقنامه یا هرگونه تمدید حضور آنها در آن سرزمین پس از انقضای موافقتنامه؛

۵) عمل یک دولت که اجازه میدهد سرزمینش را که در اختیار دولت دیگر قرار داده توسط آن  دولت برای عمل تجاوز کارانه علیه دولت ثالث مورد استفاده قرار بگیرد؛

۶) اعزام دسته ها گره ها نیروهای نامنظم یا مزدوران مسلح توسط یا از طرف یک دولت به منظور انجام عملیات مسلحانه علیه دولتی دیگر با چنان شدتی که در زمره اقدامات مندرج در بندهای بالا قرار گیرد با متضمن درگیر شدن قابل ملاحظه دولت مزبور در آن عملیات است.

ماده ۹- مجازات مباشرت و مشارکت در اعمال تجاوزکارانه موضوع ماده ۹ حبس تعزیری و جزای نقدی درجه سه می باشد.

ماده ۱۰- مجازات معاونت در جرایم مواد ۳ ۵ ۷ و ۹ این قانون به حداقل مجازات مرتکبین مباشرت و مشارکت و یا یک در چه پایینتر حسب مورد می باشد.

ماده ۱۱- مجازات شروع به جرم در جرایم مواد ۳ ۷۵ و ۹ این قانون دو درجه کمتر از مجارات مرتکبین مباشرت و مشارکت مجازات خواهند بود.

ماده ۱۲- مجازات تبانی و اجتماع دو نفر یا بیشتر در جرایم مواد ۳ ۷۵ و ۹ این قانون، سه درجه کمتر از مجارات مرتکبین مباشرت و مشارکت مجازات خواهند بود.

ماده ۱۳- اعمال مجازات‌های مندرج در این قانون حسب مورد مانع از اجرای مجازات قصاص و دیه نیست و چنانچه رفتار مرتکب مشمول مجازات حدی باشد مجازات حدی اجرا و در صورت سقوط مجازت حدی مجازات های تعزیری موضوع این قانون اجرا می‌گردد.

ماده ۱۴- مصونیتهای کیفری به رسمیت شناخته شده در حقوق بین‌الملل که ناشی از سمت رسمی و یا مقام و موقعیت متهمان اعم از رؤسای دولت یا حکومت وزرای خارجه و افراد دیپلماتیک است، تنها محدود به دوران تصدی سمت رسمی است و نباید پس از ترک سمت رسمی مانع تعقیب و محاکمه آنها شده و نیز برای رهایی از مسئولیت یا تخفیف مجازات مدنظر قرار گیرد

ماده ۱۵- مواد حاضر سالب حق جمهوری اسلامی ایران در دفاع در مقابل گروه های تروریستی، معاند و یا غیر قانونی نقض‌کننده امنیت مرزها نخواهد شد. (دفاع مشروع قطعنامه ۱۳۷۳ و ۱۳۶۸ سازمان ملل)

ماده ۱۶- مسئولیت مافوق فرمانده نظامی در سلسله مراتب یا شخصی که عملا وظایف فرمانده نظامی را انجام می دهد در صورت ترک فعل در خصوص ارتکاب جرایم این قانون توسط نیروهایی که تحت فرماندهی و کنترل موثر او هستند در موارد ذیل مسئول بوده و مجازات وی معادل مجارات مرتکب خواهد بود:

۱- فرمانده نظامی با شخص مذکور با توجه به اوضاع و احوال قضیه میدانسته یا باید می دانسته است که نیروهای تحت امر او جرم مذکور را مرتکب شده و یا قریبا مرتکب خواهند شد.

۲- فرمانده نظامی یا شخص مذکور همه اقدامات لازم و معقولی را که در توانش بوده برای جلوگیری از جرم یا منع از انجام آن یا برای طرح مسئله نزد مقامات صلاحیتدار به منظور انجام تحقیق و تعقیب انجام نداده است.

تبصره ۱- اینکه متهم به دستور مافوق خود عمل کرده است موجب زوال مسئولیت نیست، اما در صورتی که دادگاه تشخیص دهد می‌تواند از جهات تخفیف باشد.

تبصره ۲- مفاد بند تبصره یک فوق نسبت به دستور ارتکاب نسل کشی و جنایت علیه بشریت اعمال نمی‌شود.

ماده ۱۷- جرائم موضوع این قانون مشمول مرور زمان نمی‌گردد.

ماده ۱۸- صلاحیت محاکم جمهوری اسلامی ایران

جرایم موضوع این قانون از حیث صلاحیت مشمول ماده ۹ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ می باشند، به جز جرم تجاوز که محاکم ایران در صورتی به آن رسیدگی خواهند کرد که جرم مذکور علیه دولت ایران واقع شده باشد

تبصره ۱- در صورتی که متهم به جرم تجاوز در ایران یافت شود و دولت مورد تجاوز تقاضای استرداد او را داشته باشد شورای عالی امنیت ملی می‌تواند با درخواست استرداد موافقت یا با رعایت تعهدات ناشی از معاهدات ذیربط به رغم تقاضای استرداد برای محاکمه به مقام های ذی صلاح در ایران ارجاع دهد.

تبصره ۲- محاکم ایران به جرایم ارتکابی قبل از تصویب مفاد این قانون در صورتی که اعمال مجرمانه مزبور بر اساس معاهدات بین‌المللی که دولت ایران عضو آنها بوده جرم بین‌المللی شناخته می‌شود، صالح به رسیدگی خواهند بود. (اشاره به ماده ۹ یا عدم اشاره مرعی با کمیسیون با تشخیص کمیسیون).

ماده ۱۹- محاکم جمهوری اسلامی ایران می‌توانند بر اساس صلاحیت مندرج در ماده ۹ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ متهم با متهمین به ارتکاب هر یک از جرائم این قانون را، حتی اگر در ایران یافت نشوند محاکمه غیابی نمایند.

ماده ۲۰- صلاحیت دادگاه

رسیدگی به جرایم بین‌المللی مندرج در قانون مجازات اسلامی در صلاحیت دادگاه کیفری یک استان تهران بوده و در مواردی که متهم به ارتکاب جرایم بین‌المللی از پرسنل نظامی باشد، دادگاه نظامی یک تهران صالح به رسیدگی است.

تبصره ۱- دادگاه کیفری یک و نظامی یک حسب مورد در رسیدگی به جرایم بین‌المللی باید مطابق آئین نامه ویژه اجرایی حداکثر دو مستشار متخصص در حقوق بین‌الملل کیفری و حقوق بین‌الملل بشر دوستانه به کار گیرد وزارت دادگستری مکلف است آئین نامه مورد نظر را با همکاری وزارت علوم تحقیقات و فناوری و قوه قضاییه حداکثر دو ماه پس از لازم الاجرا شدن این قانون تهیه و ابلاغ می‌گردد. مرعی

تبصره ۲- دادگاه پیش از صدور حکم نظرات مستشاران را که باید حداکثر ظرف یک هفته پس از ختم دادرسی اعلام شود دریافت میکند و لازم است ضمن صدور حکم مستند و مستدل، نفیاً یا اثباتاً در رأی صادره به این نظرات اشاره نماید اما مکلف به تبعیت از نظر مستشاران نیست.

ماده ۲۱- صلاحیت دادسرا

۱- دادسرای امور بین‌الملل تهران و دادسرای نظامی حسب مورد واحد ویژه ای بازپرسی را به منظور تحقیق و تعقیب افراد متهم به ارتکاب جرایم بین‌المللی ایجاد خواهد کرد.

تبصره-  مفاد بند ۱ فوق در خصوص تحقیق و تعقیب اتباع ایرانی متهم به ارتکاب جرایم بین‌المللی نیز لازم الرعایه است.

۲- دادسرا می‌تواند از ظرفیت موافقتنامه های معاضدت قضایی دو جانبه و نیز گزارش های سازوکارهای تحقیقاتی منطقه ای و با بین‌المللی تشکیل شده از سوی سازمان ملل متحد در مرحله تحقیقات مقدماتی استفاده کند و با این سازوکارهای تحقیقاتی درباره ارتکاب جرایم بین‌المللی وارد همکاری شود.

۳- ضابطان قضایی دادسرا و دادگاه در تمام مراحل تعقیب تحقیق و محاکمه مکلفند تعهدات بین‌المللی ناشی از معاهدات و قوانین مربوط به حقوق متهم و حقوق بیگانگان را رعایت کنند. مستنکف از این مقررات به مجازات انتظامی درجه سه محکوم خواهد شد.

نمایش بیشتر

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا