آیین نامه نحوه تشکیل و فعالیت صندوق های بازنشستگی مکمّل غیردولتی و حساب های انفرادی مکمّل
تصویبنامه شماره 133040/ت57285هـ مورخ 1404/8/13 هیئت وزیران
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ـ وزارت دادگستری ـ وزارت اطلاعات
وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ـ وزارت امور اقتصادی و دارایی
سازمان برنامه و بودجه کشور ـ سازمان اداری و استخدامی کشور
بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران
هیئت وزیران در جلسه ۱۴۰۴/۷/۳۰ به پیشنهاد مشترک وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمان برنامه و بودجه کشور و به استناد مواد (۳) و (۵) قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور مصوب ۱۳۹۵ و اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، آیین نامه نحوه تشکیل و فعالیت صندوق های بازنشستگی مکمّل غیردولتی و حساب های انفرادی مکمّل را به شرح زیر تصویب کرد:
آیین نامه نحوه تشکیل و فعالیت صندوق های بازنشستگی مکمّل غیردولتی و حساب های انفرادی مکمّل
فصل اول ـ کلیات:
ماده ۱ـ در این آیین نامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می روند:
۱ـ قانون ساختار: قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی مصوب ۱۳۸۳
با اصلاحات بعدی.
۲ـ وزارت: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی.
۳ـ بیمه مرکزی: بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
۴ـ هیئت نظارت: هیئت نظارت موضوع ماده (۳۰) این آیین نامه.
۵ ـ بیمه اجتماعی پایه: سطحی از خدمات و تعهدات بیمه و بازنشستگی صندوق های بازنشستگی در سطح پایه که مطابق قوانین و مقررات هر صندوق، به بیمه شده ارائه می گردد و تضمین تعهدات قانونی آن برعهده دولت است.
۶ ـ بیمه اجتماعی مکمّل: سطحی از خدمات و تعهدات بیمه و بازنشستگی که ارائه آن به بیمه شده، خارج از تعهدات قانونی صندوق بازنشستگی پایه بوده و حقوق و تعهدات آن بر اساس قرارداد و از نوع حق بیمه معین و در قالب حساب های انفرادی در صندوق بازنشستگی پایه و یا از طریق صندوق های مکمّل، تعیین می گردد.
۷ـ صندوق بازنشستگی پایه: سازمان ها و صندوق های بیمه و بازنشستگی فعال در قلمرو نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی(اعم از دولتی یا غیردولتی) که بر اساس اساسنامه یا قوانین و اسناد تأسیس و یا مجوز فعالیت صادره از سوی مراجع قانونی ذی ربط، در سطح بیمه اجتماعی پایه فعالیت می نمایند.
۸ ـ صندوق مکمّل: صندوق بازنشستگی فعال در سطح بیمه اجتماعی مکمّل، مطابق ماده (۵) این آیین نامه.
۹ـ حساب مکمّل: افتتاح حساب انفرادی شخصی برای بیمه شده توسط صندوق های بازنشستگی پایه در سطح بیمه اجتماعی مکمّل.
۱۰ـ متقاضی: شخص حقوقی که مطابق مقررات این آیین نامه، درخواست اخذ یا تمدید تأییدیه برای مجوز فعالیت صندوق مکمّل و یا مدیریت حساب مکمّل(حسب مورد) را به وزارت ارائه می نماید.
۱۱ـ بیمه شده: فردی که با انعقاد قرارداد و پرداخت حق بیمه به صندوق مکمّل و یا حساب مکمّل، عضو و مشترک آن محسوب می گردد.
۱۲ـ حق بیمه: مبلغی به مأخذ بخشی از درآمد و یا حقوق و مزایای دریافتی و یا انتخابی و اظهاری بیمه شده که توسط وی (و یا با مشارکت کارفرمای ذی ربط، درصورت تمایل) و به موجب قرارداد، به عنوان مشارکت در تأمین بخشی از منابع مالی طرح های بیمه اجتماعی مکمّل، به صندوق یا حساب مکمّل(حسب مورد) پرداخت می گردد.
۱۳ـ قرارداد: توافقنامه مکتوب بین بیمه شده و صندوق مکمّل و یا حساب مکمّل که حقوق و تعهدات طرفین به موجب آن تعیین می گردد.
ماده۲ـ موارد زیر چنانچه خارج از تعهدات بیمه اجتماعی پایه باشند، در چهارچوب مفاد قرارداد، مشمول ارائه خدمات بیمه اجتماعی مکمّل توسط صندوق یا حساب مکمّل (حسب مورد) می باشند:
۱ـ حقوق و مزایای دریافتی مازاد بر محدودیت (سقف) پرداخت کسورات بیمه و بازنشستگی در ایام اشتغال مشمولین قوانین و مقررات استخدامی و بازنشستگی و تأمین اجتماعی حسب مورد.
۲ـ حقوق و مزایای مازاد بر سقف ریالی مستمری قابل پرداخت در صندوق های بازنشستگی پایه اعم از کشوری، لشکری، تأمین اجتماعی و سایر صندوق های وابسته به دستگاه های اجرایی.
۳ـ حقوق و مزایا یا حق السعی دریافتی در مواردی که طبق قوانین و مقررات صندوق بازنشستگی پایه ذی ربط، مشمول کسر حق بیمه اجتماعی پایه نباشد، نظیر برخی از فوق العاده ها و اضافه کار مشمولین فصل دهم قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب ۱۳۸۶ با اصلاحات بعدی، کمک هزینه عائله مندی و اولاد.
۴ـ دریافتی مازاد بر سطح دستمزد اعلامی یا انتخابی مشمولین انواع بیمه های اختیاری.
۵ ـ دریافتی مازاد بر دستمزد مقطوع در خصوص مشمولین ماده (۳۵) قانون تأمین اجتماعی مصوب ۱۳۵۴ و عناوین مشابه در سایر صندوق های بازنشستگی پایه.
۶ ـ مشارکت مازاد بر سطوح درآمدی مشمول کسر حق بیمه در خصوص بیمه شدگان صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستائیان و عشایر.
۷ـ مبالغ مربوط به حق بیمه عضویت همزمان در دو یا چند صندوق بازنشستگی پایه که مطابق با قوانین و مقررات مربوط دارای همپوشانی با یکدیگر باشند.
۸ ـ استفاده از مزایای بیمه بیکاری مازاد بر مقرری استحقاقی و نیز استفاده از مزایای بیمه بیکاری در موارد غیر مشمول مقرری بیمه بیکاری اعم از عدم شمول قانون و یا قطع رابطه کاری یا استخدام (ارادی).
۹ـ پوشش خدمات بیمه اجتماعی مکمّل:
الف ـ برای کارگران و کارکنان اعزامی به خارج از کشور و یا به ایرانیان مقیم خارج از کشور یا اتباع خارجی که در ایران شاغل بوده و یا اقامت دائم یا موقت دارند، با رعایت مفاد تبصره (۳) ماده (۱) قانون ساختار و سایر قوانین و مقررات مربوط.
ب ـ در مواردی نظیر تعلیق، توقف، قطع بیمه اجتماعی پایه و یا استرداد وجوه بیمه اجتماعی مذکور و همچنین ایام خدمت نظام وظیفه، حضور داوطلبانه در جبهه و ایام بازداشت و یا حبس به موجب آرای محاکم (مشروط به عدم محرومیت از حقوق اجتماعی مطابق مفاد احکام قطعی مراجع قضایی).
پ ـ در مورد حمایت های کوتاه مدت نظیر کمک بارداری، غرامت ایام بیماری، غرامت دستمزد، ازکارافتادگی جزئی و کمک هزینه کفن و دفن که خارج از پوشش بیمه اجتماعی پایه صندوق ذی ربط بیمه شده(صندوق پایه) باشد.
ت ـ در مورد حمایت های بلندمدت نظیر فوت(بازماندگان) و ازکارافتادگی کلی ناشی از کار و غیرناشی از کار که خارج از پوشش بیمه اجتماعی پایه صندوق ذی ربط بیمه شده (صندوق بازنشستگی پایه) باشد.
ث ـ در مواردی که با توجه به ضوابط مربوط، کسر حق بیمه به دلیل تکمیل سنوات بیمه پردازی در صندوق بیمه اجتماعی پایه امکان پذیر نباشد.
۱۴ـسایر مواردی که به موجب قوانین و مقررات در سطح بیمه اجتماعی مکمّل قرار می گیرد.
ماده۳ـ چنانچه در مدت اجرای این آیین نامه، مواردی خارج از شمول بیمه اجتماعی پایه باشند و به موجب تغییر در قوانین و مقررات، به صورت کلی یا جزئی مشمول بیمه اجتماعی پایه گردند، از تاریخ لازم الاجرا شدن تغییرات مذکور و به همان نسبت، موضوع از شمول پوشش بیمه اجتماعی مکمّل خارج می شود، لیکن سوابق بیمه شده در صندوق یا حساب مکمّل (حسب مورد) در این خصوص و همچنین تهعدات صندوق و مدیریت حساب مذکور نسبت به بیمه شده به قوت خود باقی خواهد ماند.
فصل دوم ـ نحوه تشکیل و صدور مجوز فعالیت صندوق بازنشستگی مکمّل
ماده۴ـ به منظور فراهم شدن شرایط رقابتی، افزایش کارآمدی بیمه های بازنشستگی، جلوگیری از ایجاد هرگونه انحصار یا امتیاز ویژه برای صندوق های بازنشستگی اعم از خصوصی، تعاونی یا دولتی و همچنین به منظور حمایت و تقویت توان مالی بیمه شدگان و تضمین پوشش تعهدات آتی بیمه شدگان بازنشسته، تشکیل صندوق های مکمّل، با رعایت قوانین و مقررات مربوط و مفاد این آیین نامه مجاز است.
ماده۵ ـ صندوق مکمّل، شرکتی غیردولتی و دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی و اداری است که با رعایت قانون اجرای سیاست های کلی اصل چهل و چهارم (۴۴) قانون اساسی مصوب ۱۳۸۶، قانون بیمه مصوب ۱۳۱۶، قانون تأسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه گری مصوب ۱۳۵۰ با اصلاحات بعدی، قانون تجارت مصوب ۱۳۱۱ با اصلاحات بعدی (با رعایت موازین شرع) و سایر قوانین و مقررات مربوط به صورت شرکت سهامی عام یا تعاونی سهامی عام، تشکیل می گردد و جهت فعالیت در سطح بیمه اجتماعی مکمّل، مجوز لازم را از بیمه مرکزی و پس از آن تأییدیه مربوط را از وزارت دریافت می نماید.
تبصره۱ـ فهرست صندوق های مکمّل مجاز توسط وزارت و بیمه مرکزی(حسب مورد) و از طریق مقتضی به اطلاع عموم می رسد.
تبصره۲ـ فعالیت نهادهای مالی در لایه مکمّل که برابر قوانین و مقررات مربوط، نیازمند اخذ مجوز از بیمه مرکزی نباشد، منوط به معرفی سازمان متولی و دریافت تأییدیه از وزارت می باشد و وزارت می تواند اقدامات نظارتی لازم را با هماهنگی و همکاری سازمان متولی و همانند سایر صندوق های مکمّل تحت نظارت بیمه مرکزی، به عمل آورد.
ماده۶ ـ بیمه مرکزی مکلف است پس از صدور مجوز فعالیت صندوق مکمّل، ظرف یک (۱) هفته تصویر مجوز صادره و مشخصات ارکان و اطلاعات ثبتی آن را برای وزارت ارسال نماید. رعایت مهلت مذکور در ارسال تغییرات بعدی نیز لازم است. وزارت مکلف است ظرف پانزده (۱۵) روز از تاریخ وصول مدارک و مستندات لازم، نسبت به بررسی درخواست مجوز فعالیت صندوق مکمّل و اعلام نتیجه به متقاضی اقدام نماید. در صورت ردّ درخواست، مراتب از سوی وزارت و با ذکر دلایل به متقاضی ابلاغ می گردد. رسیدگی به اعتراض متقاضی در زمینه عدم صدور یا عدم تمدید مجوز(تأییدیه وزارت)، در چهارچوب ماده (۷) قانون اجرای سیاست های کلی اصل چهل و چهارم (۴۴) قانون اساسی مصوب ۱۳۸۶ انجام می پذیرد. مفاد این حکم مانع از مراجعه متقاضی به هیئت نظارت، جهت رسیدگی نمی باشد.
ماده۷ـ به منظور پوشش مخاطرات و پرداخت تعهدات صندوق مکمّل نسبت به بیمه شدگان، صندوق یادشده مکلف است در چهارچوب مصوبات شورای عالی بیمه، تعهدات خود را بیمه اتکایی نماید.
ماده۸ ـ انواع سرمایه گذاری های مجاز صندوق های مکمّل، مطابق قوانین و مقررات مربوط و ضوابط شورای عالی بیمه است و سرمایه گذاری های مجاز نهادهای موضوع تبصره (۲) ماده (۵) این آیین نامه تابع مقررات مربوط به خود می باشد.
تبصره ـ صندوق مکمّل ملزم به انتشار اطلاعات ثبتی، مشخصات مدیران، خدمات قابل ارائه توسط صندوق مذکور، فهرست و وضعیت کلی سبد سرمایه گذاری (پرتفوی) و گزارش مدیریت مخاطرات (ریسک) صندوق در تارنمای خود می باشد.
فصل سوم ـ نحوه تشکیل و صدور مجوز مدیریت حساب های مکمّل (انفرادی):
ماده۹ـ صندوق های بازنشستگی پایه می توانند مطابق ماده (۵) قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور مصوب ۱۳۹۵، با رعایت الزامات محاسبات فنی بیمه ای و تصویب هیئت امنا و یا مجامع عالی ذی ربط و اخذ تأییدیه و صدور مجوز فعالیت از سوی وزارت (بدون الزام به اخذ مجوز فعالیت از بیمه مرکزی)، نسبت به ارائه خدمات سطح بیمه اجتماعی مکمّل، به صورت حساب مکمّل اقدام نمایند.
تبصره۱ـ درآمد و هزینه های حساب مذکور صرفاً متعلق به بیمه شدگان ذی ربط در لایه بیمه اجتماعی مکمّل می باشد و هرگونه تلفیق آن با سایر منابع صندوق ها (به استثنای طرح های سرمایه گذاری مشترک) و یا هزینه کرد از محل منابع این حساب برای خدمات و طرح های بیمه اجتماعی پایه، ممنوع است.
تبصره۲ـ نظارت بر نحوه اداره حساب های مکمّل، در چهارچوب مصوبات هیئت امنا و یا مجامع عالی ذی ربط می باشد.
ماده۱۰ـ شرایط لازم برای تأیید و موافقت وزارت برای صدور مجوز فعالیت صندوق بازنشستگی پایه جهت ایجاد حساب مکمّل به شرح زیر است:
۱ـ پیش بینی واحد اداری مربوط به نگهداری و مدیریت حساب در ذیل تشکیلات داخلی متقاضی.
۲ـ ذکر عبارت «حساب بیمه اجتماعی مکمّل» در ابتدا یا ادامه نام و عنوان طرح بیمه اجتماعی (بازنشستگی).
۳ـ تکمیل کاربرگ درخواست مجوز فعالیت به همراه ارائه برنامه جامع عملیاتی (حداقل ده (۱۰) ساله) در زمینه نحوه فعالیت حساب مکمّل، چگونگی مدیریت وجوه و ذخایر و سبد سرمایه گذاری، تأمین کفایت نقدینگی و مدیریت مخاطرات(ریسک).
۴ـ معرفی متولی حساب.
ماده۱۱ـ وزارت مکلف است ظرف پانزده (۱۵) روز از تاریخ وصول مدارک و مستندات لازم، نسبت به بررسی درخواست مجوز فعالیت حساب مکمّل و اعلام نتیجه به متقاضی اقدام نماید.
تبصره ـ در صورت ردّ درخواست، مراتب از سوی وزارت و با ذکر دلایل به متقاضی ابلاغ می گردد. رسیدگی به اعتراض متقاضی در زمینه عدم صدور یا عدم تمدید مجوز (تأییدیه وزارت)، در چهارچوب ماده (۷) قانون اجرای سیاست های کلی اصل چهل و چهارم (۴۴) قانون اساسی مصوب ۱۳۸۶ انجام می پذیرد. مفاد این حکم مانع از مراجعه متقاضی به هیئت نظارت، جهت رسیدگی نمی باشد.
ماده۱۲ـ منابع درآمدی حساب های مکمّل، به شرح زیر است:
۱ـ حق بیمه ها مطابق با قراردادهای مربوط.
۲ـ منابع حاصل از سرمایه گذاری وجوه و ذخایر صندوق.
۳ـ سایر منابع مندرج در ماده (۷) قانون ساختار که برابر قوانین و مقررات مربوط قابل تخصیص به صندوق باشد.
ماده۱۳ـ مدیریت حساب مکمّل مکلف است مطابق با استانداردهای حسابداری ملی، وقایع مالی خود را ثبت و صورت های مالی خود را تنظیم نموده و همچنین برای هر بیمه شده حساب جداگانه ای ایجاد و کلیه مبادلات مالی مختص به وی را ثبت نماید.
ماده۱۴ـ انواع سرمایه گذاری های مجاز در صندوق های بازنشستگی پایه در بخش حساب های مکمّل، مطابق با ضوابط قانونی مربوط به نحوه مدیریت وجوه، ذخایر و سرمایه گذاری های صندوق های بازنشستگی می باشد.
ماده۱۵ـ مدیریت حساب های مکمّل مکلف است برنامه های آتی سرمایه گذاری حساب مکمّل را به صورت شفاف و با ذکر میزان سود احتمالی و قابل پیش بینی، به بیمه شده ارائه نماید.
تبصره۱ـ مدیریت حساب مکمّل مکلف است اطلاعات مربوط به سرمایه گذاری های صورت گرفته برای بیمه شده و حساب سود و زیان آن را از طریق تارنمای خود در اختیار وی قرار دهد.
تبصره۲ـ به منظور پوشش مخاطرات و پرداخت تعهدات صندوق نسبت به بیمه شدگان، مدیریت حساب مکمّل مکلف است علاوه بر تضامین مقرر در این آیین نامه، درچهارچوب مصوبات شورای عالی رفاه و تأمین اجتماعی نسبت به ایجاد سایر تضامین لازم از جمله بیمه تعهدات و پوشش اتکایی، مطابق دستورالعمل اجرایی که ظرف شش (۶) ماه به پیشنهاد وزارت و با همکاری وزارتخانه های دادگستری و امور اقتصادی و دارایی و معاونت حقوقی رئیس جمهور به تصویب هیئت وزیران می رسد اقدام نماید. افتتاح حساب مکمّل منوط به ابلاغ دستورالعمل یادشده می باشد.
ماده۱۶ـ مدیریت حساب مکمّل ملزم به انتشار اطلاعات ثبتی، مشخصات مدیران، خدمات قابل ارائه، فهرست و وضعیت کلی سبد سرمایه گذاری(پرتفوی) و گزارش مدیریت مخاطرات(ریسک)، در تارنمای خود می باشد.
فصل چهارم ـ حقوق و تعهدات بیمه شده
ماده۱۷ـ هر شخص حقیقی دارای بیمه اجتماعی پایه در یکی از صندوق های بازنشستگی پایه (در سابق و یا در زمان عضویت) می تواند به عنوان بیمه شده در حساب مکمّل عضویت داشته باشد.
تبصره۱ـ عدم استمرار بیمه پایه پس از تاریخ عضویت، تا مدت سه (۳) ماه مانع عضویت و مشارکت بیمه شده در صندوق بازنشستگی مکمّل و استمرار بیمه پردازی نمی باشد. پس از انقضای این مدت و عدم وجود بیمه پایه برای بیمه شده، صندوق مکمّل مکلف است مطابق قرارداد منعقده نسبت به تعیین تکلیف و خاتمه قرارداد بیمه مکمّل و تسویه حساب با بیمه شده اقدام نماید. صندوق مکمّل در صورت درخواست بیمه شده و وجود شرایط خاص، مدت مذکور را به مدت سه (۳) ماه دیگر تمدید می نماید.
تبصره۲ـ نحوه احراز دارا بودن بیمه اجتماعی پایه برای کارکنان نیروهای مسلح و وزارت اطلاعات و اعلام آن به مدیریت حساب مکمّل ذی ربط، با حفظ موازین امنیتی و محرمانه بودن اطلاعات مربوط، حسب مورد مطابق ضوابط نیروهای مسلح و وزارت اطلاعات می باشد.
ماده۱۸ـ هرگونه انعقاد قرارداد بیمه مکمّل به صورت اجباری ممنوع است.
ماده۱۹ـ رعایت حقوق و تعهدات بیمه شده به شرح احکام مقرر در این فصل (مواد (۱۷) تا (۲۶) این آیین نامه)، در متن قرارداد تصریح خواهد شد.
ماده۲۰ـ بیمه شده پایه در انتخاب صندوق مکمّل و یا مدیریت حساب مکمّل حق انتخاب دارد و جهت عضویت یا استفاده از خدمات بیمه اجتماعی مکمّل، مکلف به تبعیت از صندوق بیمه و بازنشستگی پایه نمی باشد.
ماده۲۱ـ وزارت و بیمه مرکزی مکلفند با رعایت بند (و) ماده (۳) قانون ساختار، در چهارچوب این آیین نامه پشتیبانی حقوقی لازم (نظیر تأیید نمونه قراردادها و ایجاد وحدت رویه در ارائه خدمات با رعایت اصل رقابت) را به عمل آورند.
ماده۲۲ـ بیمه شده، مکلف به پرداخت حق بیمه به حساب مکمّل، مطابق با قرارداد منعقده می باشد. در صورت استنکاف بیمه شده از واریز حق بیمه، مدیریت حساب مکمّل مکلف است مبلغ حق بیمه معوقه و سررسیدشده را با تعیین مدت لازم (حداقل سی روز) به بیمه شده ابلاغ نماید. در صورتی که به رغم ابلاغ اخطاریه مذکور و گذشت مهلت مقرر، بیمه شده همچنان از پرداخت حق بیمه امتناع نماید مدیریت حساب مکمّل می تواند برابر ضمانت اجرای پیش بینی شده در قرارداد اقدام نماید.
ماده۲۳ـ نحوه خروج و یا انتقال بیمه شده از حساب مکمّل به حساب مکمّل دیگر، نحوه محاسبه موجودی فرد و سود متعلقه، نحوه پرداخت سرمایه و سود قابل پرداخت به صورت مستمری یا یکجا در موارد بازنشستگی، فوت، ازکارافتادگی و یا قطع رابطه بیمه پردازی و سایر موارد مربوط، در قرارداد منعقده مشخص می گردد.
ماده۲۴ـ بیمه شده می تواند به موجب قرارداد، بازماندگان خود و میزان سهم آنان را جهت استفاده از مزایای بیمه اجتماعی مکمّل تعیین و اعلام نماید.
تبصره ـ در صورت عدم تعیین بازماندگان در قرارداد، ورّاث قانونی وی به عنوان بازمانده محسوب و از مزایای بیمه اجتماعی مکمّل بهره مند می گردند.
ماده۲۵ـ بیمه شده نمی تواند در زمان حیات خود، مفاد قرارداد و یا حقوق و تعهدات خود در حساب مکمّل را خارج از ضوابط مندرج در قرارداد، به صورت کلی یا جزئی به شخص دیگری منتقل نماید. مفاد این حکم مانع از مشارکت کارفرما یا سایر اشخاص با بیمه شده در پرداخت تمام یا بخشی از حق بیمه نمی باشد.
ماده۲۶ـ اجرای احکام مقرر در مواد (۲۲) الی (۲۵) این فصل در رابطه با شرکت های بیمه تجاری، تابع قوانین و مقررات مربوط است و درصورت عدم پیش بینی، تابع ضوابط مقرر در احکام مذکور می باشد.
فصل پنجم ـ مدیریت مخاطرات(ریسک)صندوق مکمّل و حساب مکمّل
ماده۲۷ـ مدیریت مخاطرات در حساب مکمّل شامل شناسایی (اعم از تهدیدات جاری و احتمالی)، تحلیل و ارزیابی مخاطرات، پایش(کنترل) و کاهش تهدید و انجام سایر اقدامات مورد نیاز می باشد. مدیریت حساب مکمّل مکلف است بر اساس مقررات مربوط نسبت به ایجاد بخش مدیریت مخاطرات در تشکیلات خود اقدام نماید.
تبصره ـ اجرای این حکم در خصوص صندوق های مکمّل، تابع مصوبات شورای عالی بیمه می باشد.
ماده۲۸ـ صندوق مکمّل و مدیریت حساب مکمّل مکلف است گزارش مخاطرات سرمایه گذاری خود را که بر اساس مصوبات مراجع قانونی ذی ربط تهیه شده است به وزارت و بیمه مرکزی ارسال نماید.
تبصره ـ در صورت پذیرش صندوق مکمّل در بازار سرمایه، رعایت مقررات حاکم بر مدیریت مخاطرات در بازار مذکور برای صندوق الزامی است.
ماده۲۹ـ در صورتی که گزارش ها و صورت های مالی و مخاطرات موضوع این آیین نامه (با تأیید حسابرس ذی ربط) نشان دهنده عدم توانایی مالی حساب مکمّل در ایفای تعهدات آتی در قبال بیمه شدگان باشد، هیئت نظارت مکلف است نسبت به اعمال ضمانت اجراهای مندرج در مجوز صادره متناسب با شرایط حساب مکمّل اقدام نماید.
تبصره ـ صندوق های مکمّل، تابع قوانین و مقررات مربوط و تحت نظارت بیمه مرکزی می باشند.
فصل ششم ـ هیئت نظارت
ماده۳۰ـ به منظور رسیدگی به اعتراض به عدم صدور تأییدیه و یا تمدید مجوز فعالیت مدیریت حساب مکمّل، رسیدگی و صدور حکم در خصوص تخلفات مدیریت حساب مذکور از ضوابط مربوط و سایر وظایف مقرر برای هیئت نظارت در این آیین نامه، “هیئت نظارت” متشکل از نمایندگان وزارت (رئیس هیئت)، وزارت امور اقتصادی و دارایی، سازمان اداری و استخدامی کشور، معاونت حقوقی رئیس جمهور و بیمه مرکزی تشکیل می گردد.
تبصره۱ـ دبیرخانه هیئت نظارت در وزارت مستقر می باشد.
تبصره۲ـ جلسات هیئت نظارت با حضور حداقل دو سوم اعضا تشکیل می گردد و تصمیمات و آرای هیئت یادشده حداقل با سه رأی موافق معتبر است.
تبصره۳ـ دستورالعمل نحوه تشکیل و اداره جلسات و همچنین چگونگی رسیدگی، صدور و ابلاغ تصمیمات و آرای هیئت نظارت، ظرف یک (۱) ماه از تاریخ ابلاغ این آیین نامه به تصویب وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی رسیده و ابلاغ می گردد.
ماده۳۱ـ در صورت اعتراض به عدم صدور تأییدیه وزارت یا عدم مجوز فعالیت، هیئت نظارت نسبت به رسیدگی، تصمیم گیری و صدور رأی مقتضی اقدام می نماید. وزارت مکلف به اجرای رأی صادره از سوی هیئت نظارت می باشد.
ماده۳۲ـ هیئت نظارت در صورت وصول گزارش وزارت مبنی بر ارتکاب تخلف، مراتب را با ذکر نوع تخلف به مدیریت حساب مکمّل ابلاغ نموده و مدیریت حساب مکمّل می تواند ظرف ده (۱۰) روز از تاریخ ابلاغ تخلف، نسبت به ارسال لایحه دفاعیه اقدام نماید. عدم ارسال لایحه دفاعیه مانع رسیدگی و اتخاذ تصمیم هیئت نظارت نمی باشد.
تبصره۱ـ در صورت درخواست مدیریت حساب مکمّل جهت اخذ گزارش تخصصی، هیئت نظارت می تواند مراتب را به کارشناس یا هیئت کارشناسی رسمی دادگستری ارجاع نماید. پرداخت هزینه های مربوط برعهده متقاضی بوده و در صورت عدم پرداخت در مهلت مقرر، هیئت نظارت با توجه به سایر دلایل و مدارک مربوط اقدام به رسیدگی و اتخاذ تصمیم می نماید.
تبصره۲ـ هیئت نظارت مکلف است در صورت تقاضای مدیریت حساب مکمّل جهت حضور در جلسه رسیدگی، برای یکبار نسبت به دعوت وی اقدام نماید. عدم حضور مدیریت حساب مکمّل و یا نماینده وی در جلسه رسیدگی (به رغم دعوت مذکور) مانع اتخاذ تصمیم و صدور رأی هیئت نظارت نمی باشد.
تبصره۳ـ مراجعه ذی نفع به هیئت نظارت، مانع از مراجعه همزمان وی به مراجع قضایی یا قانونی ذی صلاح جهت اعتراض و درخواست رسیدگی در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط نمی باشد.
تبصره۴ـ رسیدگی به تخلفات صندوق های مکمّل بر اساس ضوابط مصوب شورای عالی بیمه می باشد. بیمه مرکزی مکلف است بر اساس اعلام وزارت مبنی بر وقوع تخلف در صندوق مکمّل، اقدامات لازم را به عمل آورده و نتیجه رسیدگی به تخلف را به وزارت گزارش نماید.
ماده۳۳ـ هیئت نظارت مکلف است پس از انجام بررسی های لازم در هر پرونده و در صورت احراز تخلف، با توجه به نوع و اثر تخلف ارتکابی و مراتب تعدد و تکرار تخلفات، مدیریت حساب مکمّل را به یکی از موارد زیر محکوم نماید:
۱ـ اخطار یا تذکرکتبی.
۲ـ تعلیق یا محدودیت در عضوگیری جدید (بیمه شده)، حداکثر به مدت یک (۱) سال.
۳ـ تعلیق موقت تأییدیه صادره از سوی وزارت برای فعالیت، حداکثر به مدت یک (۱) سال.
۴ـ لغو تأییدیه صادره وزارت مبنی بر فعالیت حساب.
۵ ـ سایر ضمانت اجراهای مندرج در مجوز فعالیت.
تبصره ـ تعلیق یا لغو مجوز فعالیت مدیریت حساب مکمّل، مانع ایفای تعهدات آن نسبت به بیمه شدگان و ذی نفعان قانونی نمی باشد مگر اینکه در قوانین و مقررات مربوط و یا احکام مراجع قانونی یا قضایی ذی صلاح به نحو دیگری مقرر شده باشد.
معاون اول رئیس جمهور ـ محمدرضا عارف



