رئیس کانون وکلای سمنان: طوفان هوش مصنوعی، آینده‌ وکالت را نشانه رفته است

پایگاه خبری اختبار- خبر طراحی نخستین «ربات وکیل» که می‌تواند دادخواست، شکواییه یا لایحه‌ی حقوقی را به جای وکیل بر اساس پرسش کاربر تهیه کند؛ نشان می‌دهد که فناوری تا چه اندازه تهدید جدی برای حرفه وکالت است.

به گزارش اختبار به نقل از روابط عمومی اسکودا، سیدحسین حسینی، رئیس کانون وکلای دادگستری سمنان با اشاره به چالش‌های اخیر وکالت در یادداشتی نوشت:

همکاران ارجمند، اساتید فرهیخته و حقوقدانان گرامی

امروز در شرایطی قرار گرفته‌ایم که قانون تسهیل صدور مجوزهای کسب‌وکار با وجود کاستی‌های عمیق، هشدارها و ضعف‌های جدی، بی‌محابا در حال تزریق نیرو به حرفه‌ی وکالت است؛ حال آنکه نقدهای دلسوزانه اهل خرد، اندیشمندان جامعه‌ی حقوقی و وکلای دادگستری عملاً شنیده نمی‌شود.

در همین حال، جهان پرشتاب تکنولوژی با اتکاء به هوش مصنوعی، تهدیدی جدی برای عدالت و حرفه‌ی وکالت ایجاد کرده است.

خبر طراحی نخستین «ربات وکیل» که می‌تواند دادخواست، شکواییه یا لایحه‌ی حقوقی را به جای وکیل بر اساس پرسش کاربر تهیه کند؛ نشان می‌دهد که فناوری تا چه اندازه تهدید جدی برای حرفه وکالت است.

اگرچه این پدیده یا خبرهای این چنینی دیگر برای عموم جامعه شگفتی تازه‌ای نیست، چرا که امروزه اپلیکیشن‌های هوش مصنوعی در دسترس عموم مردم قرار دارد و هر فرد می‌تواند آن را بر روی تلفن همراه خود تجربه کند. حقیقت آن است که تکنولوژی با سرعتی بی‌سابقه از حرفه‌ی وکالت عبور کرده است.

البته خبر تکان‌دهنده و نگران‌کننده آن است که طراحان «ربات وکیل» که با الگو و کپی برداری از نمونه‌های خارجی اقدام به ایجاد چنین سامانه‌هایی کرده‌اند و با تبلیغات گسترده رسانه‌ای در مراسمی با حضور اعضای تیم سازنده و مقامات قوه قضاییه در هتل استقلال از آن رونمایی کرده‌اند؛ پا را فراتر نهاده و بدون مشورت و اخذ نظر متولیان (کانون‌های وکلای دادگستری) خواستار اخذ مجوز برای حضور این موجودات بی‌روح در محاکم و دفاع از موکلان شده‌اند!

اما چه این مجوز صادر شود و چه نشود، حقیقتی سنگین و انکارناپذیر در برابر ما ایستاده است: طوفان هوش مصنوعی، آینده‌ی حرفه‌ی شریف وکالت را نشانه رفته است. اگر امروز قوانین محکم و سدهای بازدارنده برای مهار این غول بی‌مهار وضع نگردد، بیم آن می‌رود که در کمتر از یک دهه آینده‌، چه بسا بسیار سریع تر، شغل وکالت، که ثمره‌ی یک قرن دانش، تجربه و عدالت‌خواهی است، اساسا سالبه به انتفاع موضوع گردد و نام و نشان وکیل در هیاهوی سرد ماشین‌ها به خاموشی گراید.

با این همه، تعدادی از موثرین قوانین ضدوکالتی بی‌اعتنا به تحولات پرشتاب و سهمگین عصر فناوری، همچنان بر اجرای قانون تسهیل صدور مجوزهای کسب‌وکار و تزریق بی‌قاعده‌ی وکیل پافشاری می‌کنند؛ گویی نه آینده‌ی حرفه‌ی وکالت دغدغه‌ی آنان است و نه سرنوشت میلیون‌ها جوان.

اما پرسش و نکته بنیادین از نمایندگان محترم مجلس این است:

معیار ایجاد اشتغال برای نسل جوان و با هدف اشتغال‌زایی در مسیری هست که فردا زیر چرخ‌های سنگین تکنولوژی در هم خواهد شکست؟

چرا حقیقت تلخ را با آنان در میان نمی‌گذارید، حقیقتی که آشکار می‌کند موج سهمگین و بی‌رحم هوش مصنوعی، نه تنها حرفه وکالت، بلکه بسیاری از مشاغل دیر یا زود خواهد بلعید؟

آیا این سکوت و عدم دریافت نظرات کانون‌های وکلا در چگونگی چهارچوب برای نفوذ تکنولوژی چیزی جز نشان دادن باغ سبز به نسلی جوان، «فروش سراب»، و قدم گذاشتن در مسیری خلاف جریان طبیعی زمان است؟ نسلی که با وعده‌های بی‌سرانجام، به بیراهه‌ای خطرناک هدایت می‌شود، بی‌آنکه از آینده حرفه وکالت و عواقب سهمگین آن آگاه باشد.

امروز، در حالی که شمار وکلای دادگستری بی‌محابا در حال افزایش است، نه نیاز واقعی جامعه، نه معیارهای جهانی و نه هیچ افتخار اجتماعی قادر به توجیه این رشد بی‌ضابطه هستند. حرفه‌ی وکالت، این شمع فروزان عدالت، با بی‌مهری و سردی مسئولان روبروست؛ دردهایش در سکوتی سهمگین دفن می‌شود و فریاد مظلومانه‌اش بی‌پاسخ می‌ماند. گویی صدای خرد و تجربه در برابر موج بی‌تدبیری گم شده است و آینده‌ای که باید روشنایی حقوق و عدالت را تضمین کند، در مه غفلت متصدیان امر محو می‌شود.

گرچه اظهارات سخنگوی محترم قوه‌ی قضائیه درباره ضرورت اصلاح فوری «قانون تسهیل صدور مجوزهای کسب‌وکار» و جلوگیری از تزریق بی‌رویه‌ی وکیل، کورسوی امیدی در دل صاحب نظران و دلسوزان این حرفه روشن کرده است، اما فاصله‌ی میان گفتار تا عمل، هنوز بسیار است و روزنه‌ی نگرانی همچنان گشوده باقی مانده است.

این تهدیدها، حرفه‌ی وکالت را در کنار دو لبه‌ی تیز قیچی، بر لب پرتگاه نابودی قرار داده‌اند.

با نهایت تأکید و هشدار به همکاران و دلسوزان امر عدالت و حرفه شریف و مقدس اعلام می‌کنم:

وکالت در وضعیت اغماست و هر لحظه به سوی اضمحلال کامل کشانده می‌شود.

اگر اکنون جلوی تیغ جراحی‌های بی‌منطق و تصمیم‌های شتاب‌زده گرفته نشود، این سرمایه‌ی عظیم اجتماعی ستون عدالت و حامی حقوق مردم قربانی بی‌تدبیری و ساده‌انگاری خواهد شد.

هشدارها و حمایت از وکالت، امروز نه انتخاب، که ضرورتی عاجل و تاریخی است.

شاید فردا خیلی دیر باشد.

بیشتر بخوانید:

رئیس اسکودا: هوش مصنوعی نمی‌تواند نافی نیاز به وکیل باشد

استناد هوش مصنوعی به مواد قانونی و آرا و نظریات مشورتی غیر واقعی