طرح قانون حمایت و رسیدگی به تخلفات حوزه صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی

عنوان طرح: قانون حمایت و رسیدگی به تخلفات حوزه صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی

فصل اول- تعاریف

ماده ۱- اختصارات و اصطلاحات بکار رفته در این قانون در معانی مشروح ذیل است:

۱- سازمان: سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران؛

۲- وزارت: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی؛

۳- رسانه: سکو با درگاه و نظیر آنها برای نشر محتوا با ارائه خدمت در حیطه صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی اعم از ناشر محور و کاربر محور؛

۴- کاربر: محور رسانه ای که کاربران میتوانند در آن محتوا بارگذاری کنند.

۵- ناشر محور: رسانه ای که تولید انتخاب سازماندهی با انتشار محتوا در آن با مسئولیت و مدیریت مالک رسانه انجام می شود.

۶- تنظیم گری: اتخاذ هر گونه تصمیم و اقدام حاکمیتی در حوزه صوت و تصویر فراگیر با هدف تامین منافع و مصالح عمومی و پایداری صنعت از طریق مواردی نظیر تسهیل توسعه مقررات گذاری و ساماندهی فعالیت ها و خدمات و همچنین نظارت بر حسن انجام تکالیف و تعهدات

۷- تنظیم گر: وزارت و سازمان در این قانون هستند.

۸- مالک رسانه: شخصی که پس از احراز صلاحیت های قانونی مجوز فعالیت به نام وی ثبت می شود.

۹- مجوز: پروانه ای است که تنظیم گر برای تاسیس رسانه با رعایت قانون تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار فعالیت تولید و انتشار محتوا در فضای مجازی صادر می کند.

۱۰- کاربر: استفاده کننده از خدمات رسانه های صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی برای عرضه یا دریافت محتوا؛

فصل دوم- تکالیف و مسئولیتها

ماده ۲- مسئولیت تنظیم گری صدور مجوز و نظارت بر خبرگزاری ها و رساله ها کتاب، تبلیغات بازی های رایانه ای و امثال آن در حیطه صوت و تصویر فراگیر به عهده وزارت و مسئولیت تنظیم گری صدور مجوز و نظارت بر رسانه های کاربر محور» و «ناشر محور (VOD) و نیز شبکه نمایش خانگی به ویژه تولید سریال ها و برنامه های تلویزیونی و امثال آن همچنین صدور مجوز نظارت و تنظیم مقررات تبلیغات و آگهی در حیطه صوت و تصویر فراگیر بر عهده سازمان است.

ماده ۳- مالک رسانه مکلف است پیش از بهره برداری مجوزهای لازم را از تنظیم گر مربوطه دریافت کند.

ماده ۴- تولید، تبلیغ با انتشار محتوا در حوزه صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی و شبکه نمایش خانگی منوط به اخذ مجوزهای لازم از تنظیم گر مربوطه است.

ماده ۵- فعالیت رسانه های خارجی فعال در حوزه صوت و تصویر فراگیر منوط به اخذ مجوز فعالیت و رعایت قوانین و مقررات مربوط می باشد.

ماده ۶- رسانه ها مکلف اند حقوق کاربران را مطابق قوانین مقررات و استاد تنظیم گر مربوطه رعایت کنند. موارد زیر از مصادیق حقوق کاربران محسوب می شود و نقض آن مشمول ضمانت اجراهای مندرج در این قانون است.

1. رعایت مفاد توافقنامه رسانه با کاربر در چارچوب قوانین، ضوابط و مقررات؛
2. رعایت حقوق کودک مطابق قوانین مقررات و استاد تنظیم گر مربوطه نظیر ایجاد دسترسی قابل مدیریت و کنترل جداسازی محتوا، رده بندی سنی دریافت نکردن اطلاعات غیر ضروری، جمع آوری و پردازش داده های مربوط به کودکان با اهداف تجاری شخصی سازی تبلیغات و پیشنهاددهی الگوواره (الگوریتمی)؛
3. پخش محتوا مطابق زمان بندی اطلاع رسانی شده از سوی رسانه و جبران خسارت کاربران در صورت تخلف با نظر تنظیم گر مربوطه؛
4. رعایت دستور العمل های مرتبط با حفاظت از داده های شخصی کاربران نظیر اخذ اطلاعات کاربران در حد ضرورت و ممنوعیت ذخیره افشا و بهره برداری داده های کاربران با اهداف تجاری و پردازش شخصی سازی تبلیغات و پیشنهاددهی الگوواره (الگوریتمی) مگر با اجازه کاربران؛
5. ایفای تعهدات رسانه در قبال کاربر در حوزه قیمت، حجم و نوع خدمت؛
6. محاسبه ترافیک مصرفی اینترنت مطابق قوانین و مقررات مربوطه؛
7. اطلاع رسانی دقیق به کاربر پیش از استفاده از خدمات نظیر شرایط استفاده، ارائه صورتحساب هزینه ها، شیوه های پردازش داده و سیاست های محتوایی؛
8. فراهم کردن امکان ثبت و پیگیری شکایات کاربر نسبت به محتوای نامناسب تخلفات خدمات دهنده با نقض حقوق کاربر در رسانه؛
9. اطلاع رسانی به کاربران در خصوص استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی مطابق ضوابط ابلاغی تنظیم گر مربوطه.

ماده ۷- تنظیم گر مکلف است رسانه هایی که حداقل یکی از شاخص های زیر را ترویج و رعایت کند، با توجه میزان رعایت و پرداختن به شاخص های زیر مورد یک یا چند فقره از حمایت های مندرج در ماده ۷ قرار دهد:

1. ارزشهای اسلامی – ایرانی
2. فرهنگ و ارزشهای ایثار شهادت و مقاومت
3. ارزشهای خانواده محوری نظیر ازدواج احترام به والدین و فرزند آوری
4. حفظ محیط زیست و منابع طبیعی
5. اصلاح الگوی مصرف انرژی
6. رسانه ای ایجاد بخشهای اختصاصی برای دسترسی و استفاده افراد دارای معلولیت از محتوا و خدمات
7. پاسداشت زبان و ادبیات فارسی سرود ملی و پرچم جمهوری اسلامی ایران
8. – الگوی زن ایرانی – اسلامی با بازنمایی صحیح وجهه اجتماعی، خانوادگی و شخصی
9. عفاف و حجاب
10. تولید محتوای امیدآفرین
11. حمایت از تولید کار دانش و سرمایه گذاری ایرانی
12. معرفی مفاخر تاریخی و معاصر ایرانی – اسلامی
13. فرهنگ سازی و ارتقای سواد رسانه ای زیست مجازی و هوش مصنوعی
14. فعالیت های مسجد محور
15. کاهش مخاطرات صحت جسم و روان و سلامت اجتماعی نظیر مضرات مصرف دخانیات و مشروبات الکلی

تبصره – برخورداری از حمایت های موضوع ماده ۸ مشروط به نقض یا تضعیف نشدن هیچ یک شاخص های فوق می باشد.

فصل سوم- تسهیل گری و شیوه های حمایت

ماده ۸- حمایت های موضوع این قانون عبارت است از:

1. خرید با تولید محتوای جذاب و در تراز انقلاب اسلامی و ارائه رایگان آن به رسانه ها
2. ارائه قاب اختصاصی (Frane) از رویدادها به رسانه ها
3. تخفیف تمام یا بخشی از هزینه تبلیغات و اطلاع رسانی رسانه و محتواهای تولیدی آنها
4. تخفیف تمام یا بخشی از هزینه خدمات زیر ساختی و فنی
5. کمک مالی برای تولید محتواء
6. برخورداری از تعرفه فرهنگی (آموزشی) در انشعابات و مصرف آب، برق، گاز) با رعایت بند ج ماده ۱۵ قانون برنامه هفتم پیشرفت
7. برخورداری از معافیت مالیاتی موضوع بند ل ماده ۱۳۹ قانون مالیات های مستقیم
8. برخورداری از تسهیلات موضوع ماده ۶ قانون برنامه هفتم پیشرفت
9. برخورداری از تسهیلات صندوق نوآوری و شکوفایی موضوع جزء ۲ بند ب ماده ۷۶ قانون برنامه هفتم پیشرفت
10. حمایت از انتشار محتوای تولیدی رسانه در سکوهای داخلی

تبصره ۱- حمایت های رسانه توسط سایر دستگاه ها غیر از تنظیم گر با معرفی و تایید عملکرد رسانه توسط تنظیم گر اعمال می شود.

تبصره ۲- شرایط و ضوابط اعطای مشرق های این ماده بر اساس نظام رتبه بندی رسانه ها خواهد بود که با پیشنهاد تنظیم گر به تصویب مرکز ملی فضای مجازی می رسد.

فصل چهارم- تخلفات

ماده ۹- تخلفات رسانه های موضوع این قانون به شرح زیر است:

1. راه اندازی با فعالیت بدون مجوز رسانه های موضوع این قانون
2. پخش زنده محتوا بدون مجوزه
3. تبلیغات مغایر با قوانین ضوابط و مقررات
4. تولید بدون مجوز فیلم سینمایی داستانی مستند کوتاه سریال نماهنگ و برنامه های شبه رادیویی و تلویزیونی؛
5. عرضه با انتشار بدون مجوز محتواهای موضوع بند ۲ بازی های رایانه ای و تبلیغات؛
6. انتشار بخش های ممیزی شده محتواهای موضوع بند ۲ به هر روش؛
7. واگذاری مجوز به اشخاص ثالث بدون اخذ تأییدیه مرجع صادر کننده؛
8. انجام ندادن تکالیف و الزامات اعلامی از مرجع صدور مجوزه
9. انتشار محتوا در رسانه های کاربر محور بدون رعایت قوانین مقررات و الزامات تنظیم گر مربوطه برای پالایش محتوا توسط سکو نظیر سازوکار پایش انسانی و سامانه هوشمند ماشینی پالایش و کشف تخلفات|
10. اجازه بارگذاری محتوا به کاربر بدون احراز هویت از طریق سامانه های رسمی|
11. اجرا نکردن احکام قطعی هیئتهای رسیدگی به تخلفات موضوع این قانون؛
12.  استفاده نکردن از نماد تجارت الکترونیکی (اینماد)؛
13. ارتکاب اعمال موضوع مواد ۲۴ و ۴۵ قانون اجرای سیاست های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی در حوزه صوت و تصویر فراگیر؛
14. استفاده از الگوهای درآمدی غیر قانونی و برخلاف فتاوای معتبر نظیر قمار، فعالیت شبکه ای و هرمی؛
15.  ارائه نکردن داده و اطلاعات مالی فنی و اقتصادی توسط رسانه و مراکز میزبانی به تنظیم گر بخشی مطابق قوانین و اسناد بالادستی
16. نقض حقوق کاربران موضوع ماده ۶ این قانون و سایر قوانین و مقررات

فصل پنجم- تنبیهات و مجازات های انتظامی

ماده ۱۰- هیئت رسیدگی کننده در موارد وقوع تخلفات مندرج در ماده ۸ با ملاحظه شرایط حاکم بر موضوع نظیر سوابق متخلف، تعدد و تکرار تخلف میزان گستردگی توزیع تاثیر و خسارت ناشی از وقوع تخلف و اقدامات جبرانی متخلف را به یک یا چند مورد از تنبیهات با مجازاتهای انتظامی ذیل محکوم و با نظر هیئت اعلام عمومی می شود:

1. اخذ تعهد نامه رسمی مبنی بر عدم تکرار و اتخاذ تدابیر لازم برای پیشگیری از رفتار متخلفانه
2. حذف یا اصلاح محتوا و رعایت الزامات قانونی
3. جبران خسارت از زبان دیدگان و تامین رضایت آنان
4. محرومیت از تمام یا بخشی از حمایت ها و معافیتهای قانونی نظیر قانون تسهیم درآمد محتوا، قانون شرکتهای دانش بنیان تا دو سال
5. الزام رسانه و سکو به تولید یا انتشار محتوا در محورهای اعلامی نهاد تنظیم گرد
6. ممنوعیت انتشار تبلیغات به مدت یک هفته تا سه ماهه
7. ممنوعیت انتشار محتوای جدید موردی یا کلی برای مدت یک هفته تا سه ماه
8. محدودیت دسترسی منطقه ای سنی و زمانی برای مدت یک هفته تا سه ماه
9. محدودیت خدماتی نظیر آموزش خبر اکران برخط برای مدت یک هفته تا سه ماه
10. محدودیت مالی و فنی نظیر عدم محاسبه مصرف ترافیک درگاه الکترونیکی پرداخت، کاهش پهنای باند و سرعت اینترنت برای مدت یک هفته تا سه ماه
11. اخذ هر نوع وجه و انتفاع ناشی از تخلفات موضوع این قانون مطابق نظر کارشناس رسمی دادگستری و جریمه نقدی معادل ۲ تا ۱۰ برابر آن
12. پرداخت جریمه نقدی معادل ۱ تا ۵ درصد از کل درآمد ناخالصی سالیانه
13. تعلیق مجوز فعالیت رسانه برای مدت دو هفته تا شش ماهه
14. ابطال مجوز فعالیت رسانه

تبصره ۱- جبران خسارتهای ناشی از اعمال تنبیهات و مجازاتهای این قانون به اشخاص ثالث بر عهده رسانه ی متخلف است.

تبصره ۲- مجازات های بندهای ۱ تا ۱۰ غیر قابل تجدید نظر خواهی است. مگر اینکه هیئت، همزمان متخلف را به بیش از دو بند مجازات کند. حکم این تبصره مانع از رسیدگی دیوان عدالت اداری نیست.

تبصره ۳- متقاضی تجدید نظر باید درخواست خود را ظرف ۲۰ روز از ابلاغ رأی هیئت بدوی در دبیرخانه هیئت ثبت کند.

تبصره ۴- وجوه دریافتی ناشی از اجرای این قانون به حساب مشخصی نزد خزانه داری کل کشور واریز میشود. نحوه مصرف به منظور جبران خسارت و حمایت از رسانه های موضوع این قانون بر اساس آیین نامه ای خواهد بود که تنظیم گر مربوطه تهیه و ابلاغ آن پس از تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی می باشد.

تبصره ۵- در مواردی که فعالیتهای یک رسانه در فضای مجازی منوط به اخذ مجوز با نظارت از دو تنظیم گر موضوع این قانون باشد. تصمیم هر یک از تنظیمگران متضمن تنبیه و مجازات انتظامی، برای تنظیم گر دیگر و سایر دستگاههای اجرایی لازم الاجرا است.

ماده ۱۱- تنظیم گر پیش از آغاز فرایند رسیدگی به پرونده میتواند دستور توقف انتشار یا حذف محتوای مربوط را برای مدت ۲۸ ساعت صادر کند. رسانه مکلف است به محض ابلاغ از طریق تماس تلفنی با ارسال پیام کوتاه به شماره اعلامی مالک آن را اجرا کند. هیئت بدوی میتواند دستور موقت صادره را به مدت یک هفته دیگر تمدید کند. بی توجهی به دستور موقت تخلف مستقل محسوب شده و قابل رسیدگی در هیئت های مربوطه است. در این صورت تنظیم کر اختیار دارد راساً با از طریق فراهم کنندگان خدمات میزبانی، اقدام به حذف محتوای مربوط کند.

فصل ششم- نحوه رسیدگی به تخلفات

ماده ۱۲- به منظور رسیدگی به تخلفات رسانه های موضوع این قانون هیئت های رسیدگی بدوی و عالی متشکل از اشخاص آگاه و با سابقه حوزه فرهنگ و رسانه به شرح ذیل تشکیل می شود.

«هیئت بدوی» متشکل از ۷ عضو زیر است که با حکم بالاترین مقام سازمان با وزارت حسب مورد منصوب می شود.

• یک نفر به عنوان رئیس و یک نفر به عنوان دبیر هیئت
• یک نفر به انتخاب مجامع صنفی ذی ربط
• یک نفر کارشناس مسائل سیاسی – اجتماعی
• یک نفر کارشناسی دینی از روحانیون)
• یک نفر کارشناس مسائل حقوقی
• یک نفر کارشناس فناوری اطلاعات و فضای مجازی

«هیئت عالی» متشکل از ۵ عضو است که توسط دستگاههای زیر مشخص می شوند.

• یک نفر به انتخاب بالاترین مقام دستگاه موضوع این قانون به عنوان رئیس هیئت
• یک نفر با معرفی دبیر شورای عالی فضای مجازی
• یک نفر با معرفی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی
• یک نفر با معرفی دادستانی کل کشور
• یک نفر با معرفی کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی

تبصره ۱- هیئت های بدوی و عالی با دعوت دبیر تشکیل و به ترتیب با حضور ۵ و ۳ نفر از اعضا رسمیت دارد. رأی با اکثریت حاضرین معتبر است؛ در صورت تساوی آرد رأی شامل رئیس جلسه صالب است.

تبصره ۲- هیئت بدوی مکلف است مالک رسانه ی دارای مجوز را به منظور ادای توضیحات، حداقل برای یک جلسه رسیدگی دعوت کند؛ عدم حضور مانع رسیدگی نیست.

تبصره ۳- اعضای کارشناس در هیئت بدوی نباید رابطه استخدامی با تنظیم گر مربوط در دوره مأموریت خود داشته باشد.

تبصره ۴- دبیر هیئت بدوی بدون حق رأی دبیر هیئت عالی نیز می باشد.

تبصره ۵- عضویت هم زمان هر یک از اعضا در هیئتهای بدوی و عالی ممنوع است؛

تبصره ۶- دبیرخانه هیئت رسیدگی به تخلفات حسب مورد در محل تنظیم گران بخشی موضوع این قانون مستقر خواهد بود.

تبصره ۷- آرای قطعی هیئت تخلفات قابل شکایت در دیوان عدالت اداری است؛

تبصره ۸- هر یک از مقامات منصوب کننده اعضای هیئتهای بدوی و عالی در صورت فقدان شرایط صدر الذکر، اختیار تغییر عضو انتصابی خود را دارند؛

تبصره ۹- هیئتهای رسیدگی مکلف اند تخلفات واجد وصف مجرمانه را برای رسیدگی لازم به مرجع قضایی صالح ارجاع و پیگیری نمایند.

ماده ۱۳- تشکیل پرونده و فرایند رسیدگی با شکایت اشخاص حقیقی و حقوقی به دبیرخانه هیئت در تنظیم گر مربوطه و یا کشف از سامانه ها و اعلام از طریق درگاه های برخط تنظیم گر مربوطه آغاز می شود.

فصل هفتم- سایر مقررات

ماده ۱۵- شیوه اجرای این قانون بر اساس آیین نامه ای خواهد بود که ظرف مدت سه ماه پس از لازم الاجرا شدن این قانون توسط تنظیم گر مربوطه تهیه و ابلاغ می گردد.