گزارش کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس درباره طرح «صیانت از حقوق عامه در مقابل حیوانات مضر و خطرناک»

طرح «صیانت از حقوق عامه در مقابل حیوانات مضر و خطرناک (الحاق موادی به قانون مجازات اسلامی (کتاب پنجم تعزیرات)» در جلسات متعدد در کمیسیون قضایی و حقوقی با حضور مسئولان دستگاههای ذی‌ربط و کارشناسان مرکز پژوهش‌ها مورد بحث و بررسی قرار گرفت و نهایتاً در جلسه مورخ ۴/ ۱۰/ ۱۴۰۱ با اصلاحاتی در عنوان و متن به‌ تصویب رسید.

متن اولیه طرح طرح صیانت از حقوق عامه در مقابل حیوانات مضر و خطرناک (اعلام وصول شده در جلسه علنی روز ۱۴۰۰/۸/۱۸ مجلس شورای اسلامی)

 گزارش کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی درباره طرح «صیانت از حقوق عامه در مقابل حیوانات مضر و خطرناک»

طرح الحاق پنج ماده به کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات های بازدارنده)

ماده۱- یک ماده به عنوان ماده (۶۸۸ مکرر۱) به کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات‌های بازدارنده) مصوب ۱۳۷۵/۳/۲ به شرح زیر الحاق می‌شود:

ماده ۶۸۸ مکرر۱- نگهداری، پرورش یا تکثیر حیوانات اهلی و یا وحشی در آپارتمان ها، اماکن آموزشی، ورزشی یا مجتمع‌ها اعم از مسکونی، تجاری یا اداری جرم است و مرتکب به مجازات نقدی درجه شش محکوم می‌شود. در صورت تکرار، مجازات نقدی یک درجه تشدید و مرتکب به محرومیت اجتماعی درجه شش نیز محکوم می‌شود.

تبصره۱- در صورتی که نگهداری حیوانات مذکور در اماکنی غیر از اماکن مذکور در این ماده موجب آزار و اذیت دیگران شود، مشمول مجازات این ماده است.

تبصره۲- ارتکاب رفتارهای موضوع این ماده نسبت به پرندگان و ماهیانی که نوعاً موجب به خطر افتادن سلامت دیگران نباشد از شمول این ماده خارج است. مگر اینکه در قوانین خاص، حکم دیگری تعیین شده باشد.

تبصره۳- نگهداری، تکثیر یا پرورش حیوانات جهت انجام امور نظامی، انتظامی، آتش‌ نشانی، هلال احمر، پزشکی و دامپزشکی در اماکن آموزشی اختصاصی دستگاههای مربوط در راستای انجام وظایف محوله قانونی مشمول مجازات این ماده نیست.

ماده۲- یک ماده به عنوان ماده(۶۸۸ مکرر۲) به کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات های بازدارنده) به شرح زیر الحاق می‌شود:

ماده ۶۸۸ مکرر۲- تکثیر، پرورش و نگهداری حیوانات مذکور در ماده (۶۸۸ مکرر۱) این قانون صرفاً در محدوده فعالیت شغلی توسط مزرعه‌داران، باغداران، گله‌داران و چوپانان در صورتی که حیوانات متناسب با شغل آنها باشد، مجاز است.

ماده۳- یک ماده به عنوان ماده(۶۸۸ مکرر۳) به کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات های بازدارنده) به شرح زیر الحاق می‌شود:

ماده ۶۸۸ مکرر۳- درصورت حمل حیوانات اهلی یا وحشی به استثنای حیوانات مشمول تبصره(۲) ماده(۶۸۸ مکرر۱) این قانون با وسیله نقلیه در انظار عمومی در محدوده شهرها، مالک وسیله نقلیه به ازای ثبت هربار تخلف در فاصله زمانی بیش از دو‌ساعت، به مبلغ ده میلیون ریال جریمه می‌شود.

تبصره۱- موارد زیر مشمول جریمه موضوع این ماده نمی‌شوند:
۱- حمل حیوانات مذکور در ماده(۶۸۸ مکرر۱) این قانون توسط شهرداری در راستای انجام وظایف قانونی خود
۲-حمل دام و احشام توسط اشخاص مذکور در ماده(۶۸۸ مکرر۲) این قانون به‌منظور درمان یا کشتار یا جابه‌جایی در زمان کوچ
۳- حمل دام برای کشتار
۴-حمل حیوانات مشمول تبصره(۲) ماده(۶۸۸ مکرر۱) این قانون

تبصره۲- تخلف های اعلام شده، ظرف ده روز از زمان وصول پیامک اعلام تخلف، قابل اعتراض و رسیدگی نزد فراجا است. فراجا موظف است ظرف ده روز اعتراض و مستندات آن را رسیدگی و به متخلف اعلام نماید.

ماده۴- یک ماده به عنوان ماده(۶۸۸ مکرر۴) به کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات های بازدارنده) به شرح زیر الحاق می‌شود:

ماده ۶۸۸ مکرر۴- هر شخص مرتکب گردانیدن حیوانات اهلی یا وحشی به استثنای حیوانات مشمول تبصره(۲) ماده(۶۸۸ مکرر۱) این قانون در معابر، اماکن تفریحی و عمومی (اعم از محدوده داخل یا خارج از شهرها) شود، به ازای ثبت هربار تخلف در فاصله زمانی بیش از دو‌ساعت، معادل حداقل جزای نقدی درجه شش جریمه می‌شود. این امر از طریق سامانه‌های نظارتی فراجا با همکاری سایر دستگاهها اعمال می‌شود. در صورت اعلام جریمه و عدم پرداخت ظرف مدت یک‌ماه بانک مرکزی موظف است معادل مبلغ جریمه را از حساب مرتکب کسر و به خزانه داری کل کشور پرداخت نماید. در صورت عدم وصول جریمه به هر دلیل، جریمه مذکور بر روی کد ملی فرد متخلف درج می‌شود. ارائه خدمات الکترونیکی دولت و ارائه خدمات بانکی منوط به پرداخت جریمه مذکور است.

تبصره۱- دولت موظف است هزینه‌های تکمیل سامانه‌های نظارتی فراجا را از محل جریمه‌های وصول شده در اجرای این قانون در قوانین بودجه سنواتی پیش‌بینی نماید.

تبصره۲- فراجا مکلف است هر مورد تخلف را از طریق کاروران(اپراتورهای) همراه در قالب پیامک به متخلف اعلام کند. هزینه ارسال پیامک از متخلف توسط کاروران (اپراتورهای) همراه اخذ می گردد.

تبصره۳- تخلف های اعلام شده، ظرف ده روز از زمان وصول پیامک اعلام تخلف، قابل اعتراض و رسیدگی نزد فراجا است. فراجا موظف است ظرف ده روز اعتراض و مستندات آن را رسیدگی و نتیجه را به متخلف اعلام نماید.

تبصره۴- به منظور کنترل حیوانات بلاصاحب و مضر در شهرها و روستاها، ستاد ملی ساماندهی حیوانات بلاصاحب و مضر با مسؤولیت وزارت کشور با عضویت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سازمان دامپزشکی و سازمان حفاظت محیط زیست در سطح ملی و در سطح استانی و شهری توسط دستگاه های متناظر ذیربط، تشکیل می‌شود.

آیین‌نامه اجرائی این تبصره ظرف مدت شش‌ماه پس از لازم الاجراء شدن این قانون، توسط وزارت کشور با همکاری دستگاه های مذکور تهیه می‌شود و به تصویب هیأت وزیران می‌رسد.ماده۵- یک ماده به عنوان ماده(۶۸۸ مکرر۵) به کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات های بازدارنده) به شرح زیر الحاق می‌شود:

ماده ۶۸۸ مکرر۵- واردات، صادرات، حمل، تکثیر، پرورش، آموزش و تربیت، خرید و فروش و نگهداری حیوانات موضوع ماده (۶۸۸ مکرر۱) این قانون جهت انجام امور نظامی، انتظامی، آتش نشانی، هلال احمر، پزشکی و دامپزشکی، در اماکنی غیر از اماکن مذکور در ماده(۶۸۸ مکرر۱) این قانون، توسط دستگاه های مربوط در راستای انجام وظایف محوله قانونی و سایر مواردی که براساس قوانین نیازمند أخذ مجوز است، پس از أخذ مجوز از دستگاه های ذیربط مجاز است. عدم رعایت حکم این ماده مستوجب مجازات نقدی درجه پنج یا معادل ریالی دوبرابر ارزش ریالی حیوانات موضوع جرم، هرکدام که بیشتر است، می‌شود. مگر اینکه در قوانین دیگر مجازات شدیدتری تعیین شده باشد.