قرار منع تعقیب سازندگان سریال وحشی از اتهام نشر کاذیب به دلیل ارائه تصویر مخدوشی از وکیل دادگستری (شخصیت رها جهانشاهی)

اتهام‌ها:

۱. جریحه دار نمودن عفت عمومی
2. نشر اکاذیب
3. جریحه دار نمودن عفت عمومی (تشویش اذهان عمومی)
4. توهین به اشخاص عادی

بسمه تعالی

به تاریخ ۱۴۰۴/۰۹/۱۷ در وقت فوق العاده جلسه رسیدگی شعبه … بازپرسی دادسرای فرهنگ و رسانه تهران به تصدی امضاء کننده ذیل تشکیل است، پرونده کلاسه … تحت نظر قرار دارد. با توجه به تحقیقات صورت گرفته و بررسی اوراق پرونده بازپرسی ضمن اعلام ختم و کفایت تحقیقات با استعانت از خداوند متعال و با تکیه بر شرف و وجدان به شرح زیر مبادرت به صدور رای می‌نماید.

«قرار منع تعقیب»

دادستان و رئیس محترم دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان

آقای … با وکالت آقای …. شکایتی را علیه موسسه پارس فیلم‌نت و آقایان هومن سیدی محمدرضا صابری جواد طوسی و خانم نیوشا بروشک تقدیم و در متن تظلم خواهی چنین آورده است:

۱. همانگونه که مستحضر میباشید مدت مدیدی است که سیاستی غلط در خصوص ساخت فیلم‌های متعدد علیه مشاغل مختلف من جمله شغل وکالت در صنعت سینما و تلویزیون شکل گرفته است.

۲. سیاست نادرست حاکم بر برخی فیلم و سریالها ، استهزاء و کلا را در برداشته و با نشان دادن ایشان به عنوان عناصر نامطلوب جامعه به نحوی پیش رفته که این قشر فرهیخته را به عنوان مجرمین بالقوه و یا بالفعل در قاب سینما و تلویزیون و عرف در آورده با جریحه دار نمودن احساسات جامعه باعث بدگمانی شدید به وکلا که تعداد زیادی از آنها قضات و کارمندان شریف بازنشسته میباشند شده است. این سیاستها و اقدامات نادرست و اشتباه در اغلب موارد به دلیل ارتباط مستقیم و تنگاتنگ حوزه فعالیت وکیل و دستگاه قضایی کشور موجب القای حس وجود ناکارآمدی شدید در دستگاه قضایی کشور در نزد مخاطبین داخلی و بین المللی این فیلم و سریال‌ها نیز گردیده است که دارای تبلیغات منفی و آثار سو بسیاری در سطح ملی و حتی در سطح بین المللی در مورد وجهه کشور ایران در بر دارد.

۳. از جمله در سریالی به نام “وحشی” ساخته شده توسط کارگردان و نویسنده آقای هومن سیدی و به تهیه کنندگی آقای محمدرضا صابری که اخیرا به صورت نمایش خانگی در پلتفرم فیلم‌نت عرضه شده است، حکایت از این موضوع دارد.

۴. سریال نمایش خانگی وحشی با بازی خانم نگار جواهریان و جواد عزتی، تأثیر عجیبی بر جامعه گذاشته است که در سریال اخیر نقش موضوع بازی خانم جواهریان به عنوان فردی دارای اختلالات روانی و به تعبیری قاتل، وکالت فردی متهم به افعال مجرمانه از جمله قتل عمد را در فرضی بر عهده میگیرد که پس از زحمات زیادی که برای آزادی موکل میکشد، وی را از اتهام می‌رهاند. لیکن در انتهای سریال با دستیابی به اطلاعات و اقاریر موکل، با تحصیل ادله به نحو نامشروع علیه وی در محکمه ای که بر خلاف اصول و مواد مصرح قانون آیین دادرسی کیفری در دیوان عالی کشور تشکیل شده، شهادت می‌دهد و به این تعبیر فردی که در چشم بیننده بیگناه بوده لیکن با بدشانسی گرفتار شده است را بزهکار معرفی نموده و باعث حبس طولانی و آسیب وی می‌شود.

۵. نکته ای که در این سریال قابل توجه است اینکه ایشان علاوه بر مخدوش کردن حرفه وکالت و از بین بردن جسمی و روحی ارزشها، به شدت فضای جامعه را ملتهب نموده و رابطه وکلا و موکلین را مخدوش نموده و جایگاه صداقت و حفظ محرمانه بودن اسرار موکل را انتشار داده و چهره وی را به صورت و هن آوری در جامعه تغییر می‌دهد که نتیجه می‌شود اینکه اگر موکل با صداقت با وکیل خود رفتار کند، وکیل به وی خیانت میکند؛ اظهارات وی را در کوی و برزن جار میزند و وکیل را غیر قابل اعتماد نشان داده وی را دشمنی که علیه موکل اقدام مینماید، نشان می‌دهد و علاوه بر این در این سریال کارگردان و نویسنده و تهیه کننده به صورت بسیار زیرکانه دستگاه قضا را بی توجه به کشف واقع و بی انصاف و ناعادلانه در کشف جرم نشان می‌دهد و قضات تحقیق و رسیدگی پرونده را نیز افرادی خشن و بی انصاف ظهور می‌دهد که دلیل آن نیز مشخص است و تاثیرات بسیار منفی در جامعه می گذارد ؛ ولیکن اتفاقاً و طبق معمول تمامی این دست از آثار تصویری، تنها پلیس است که کار خود را شرافتمندانه انجام داده و می‌دهد.

۶. متاسفانه در این سریال ملاحظه می‌شود که عوامل دخیل در آن به این اقدامات فوق الاشعار بسنده ننموده و در قسمت آخر این سریال با وجود تصریحات و تاکیدات نصوص متعدد حقوقی و قانونی در ایران از جمله قانون اساسی و قانون آیین دادرسی کیفری بر حق متهم به داشتن وکیل جهت دفاع از ایشان، اینگونه نشان می دهند که یک متهم به قتل عمد بدون داشتن وکیل در دیوان عالی کشور محاکمه میگردد! فلذا از آنجایی که ساخت و پخش چنین فیلم و سریالهای سیاهی، حیثیت شغل و اعتبار وکالت را مدت مدیدی است که از بین برده و شکایات متعدد وکلا به ریاست سازمان صدا و سیما بی‌نتیجه مانده و جری شدن کارگردانان را در پی داشته است و این نوع آثار باعث ضرب و جرح و آسیب و بعضاً قتل وکلا در چند سال گذشته به واسطه ریختن قبح این شغل شده است و به زعم بنده اقدام این عوامل در ساخت و پخش این آثار باعث از بین رفتن شأنیت دستگاه عدلیه و عدم امنیت قضات محترم نیز در آینده خواهد شد؛ ضمن اعلام جرم علیه مشتکى‌عنهم، بذل توجه به عرایض و مستندات تقدیمی را داشته رسیدگی به موضوع، احضار مشتکی‌عنهم و صدور قرار مناسب و نهایتاً جلب به دادرسی مشار الیهم و ارسال پرونده به دادگاه جهت تعیین مجازات را به جهت نشر اکاذیب، توهین، اهانت، هتک حیثیت و القای نادرست امور حقوقی در جامعه که باعث ایجاد وهن و بالتبع خسارات مادی و معنوی بسیاری در مشاغل مذکور شده است را دارم.

همچنین با عنایت به آسیب غیر قابل جبرانی که وجود و پخش سریال مذکور در سکوی نمایش خانگی به وجهه صنف وکالت، وکلای دادگستری و همچنین قوه قضاییه و کلیه قضات محترم دستگاه قضایی دارد، مقدمتا صدور دستور قضایی مبنی بر حذف موقت سریال مذکور از سکوی پخش نمایش خانگی فیلم‌نت تا زمان انجام تحقیقات و رسیدگی به موضوع مورد استدعا می باشد. موارد اتهامی:
1. نشر اکاذیب
2. تشویش اذهان عمومی
3. موارد متعدد توهین (شامل توهین به صنف وکالت، توهین به وکلای محترم دادگستری، توهین به قوه قضائیه و توهین به قضات محترم دادگستری)
4. جریحه دار کردن عفت عمومی و سایر موارد به تشخیص مقامات محترم تحقیق و رسیدگی.

حال نظر به شکوایه‌ی تقدیمی و با توجه به عناوین مجرمانه ی ذکر شده در ذیل متن شکایت قابل توجه است:

یکم) در خصوص بزه نشر اکاذیب اقتضاء درام ایجاد موقعیتهای فرضی و دارای کشش هیجانی است تا اشخاص با مشاهده‌ی آنچه در زندگی عادی تجربه نمیکنند، به دیدن اثر تصویری تهیه شده رغبت داشته باشند. به دیگر سخن اساسا تولید اثر سینمایی و یا سریال بر مبنای تخیل و اندیشه ی درونی نویسنده و کارگردان بوده و حداکثر ممکن است ریشه‌هایی در واقعیت داشته باشد به همین دلیل اتصاف اثر هنری به عناوین صدق و کذب بی‌معنی است تا از این رهگذر بتوان در خصوص تحقق یا عدم تحقق این جرم اتخاذ تصمیم نمود.

دوم) تشویش اذهان عمومی عنوان کیفری مستقلی نیست توضیح آنکه تشویش اذهان عمومی، مقامات رسمی و یا اضرار به غیر صرفاً داعی و یا سوء نیت خاص جرم نشر اکاذیب است فلذا مطرح ساختن آن به عنوان بزه على حده فاقد مبنای قانونی است.

سوم) در خصوص بزه توهین نیز قابل توجه است بزه دیده ی جرم توهین باید شخص معینی باشد توهین به اعضاء یک صنف و یا دسته و گروهی غیر محصور فاقد وصف مجرمانه است.

نیز با توجه به سیاق ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی در بخش تعزیرات و استفاده از واژه‌ی افراد در توصیف بزه‌دیده، جرم توهین روشن می‌شود. قانونگذار با علم و آگاهی به معنای الفاظ اشخاص حقوقی را از شمار بزه‌دیدگان توهین خارج ساخته است.

چهارم) پیرامون آنچه در شکوایه تحت عنوان جریحه دار کردن عفت عمومی آورده شده است نیز متذکر می‌شود در حقوق موضوعه جرمی تحت این عنوان وجود ندارد. چنانچه مقصود تظلم خواه تظاهر به فعل حرام منتهی به جریحه دار شدن عفت عمومی باشد نیز تولید سریال وحشی از شمول این عنوان جزایی خارج است.

پنجم) در خصوص شکوایه مطروحه و به طور کلی باید گفت، هرچند شعبه ی بازپرسی معتقد است نهاد وکالت به عنوان بخشی از سیستم دادگستری کشور و یکی از بال‌های فرشته ی عدالت قابل احترام و مورد حمایت قانون بوده و تضعیف این نهاد تحت هر عنوان و به هر شکلی در نهایت سبب تضییع حقوق مراجعین به دستگاه عدالت و لطمه به تحقق عدالت قضایی خواهد بود. لیکن باید توجه کرد با توجه به جدا بودن حوزه ی اخلاق از حقوق هر اقدام غیر اخلاقی الزاماً نمی‌تواند سبب بروز و ایجاد واکنش کیفری گردد و بر این مبنا هر چند ممکن است در تولید فیلم و سریال‌های تلویزیونی و سینمایی گاهاً شان اصنافی مانند وکلاء مورد رعایت قرار نگیرد اما راهکار اصلاح این امر فرهنگ‌سازی و تعامل بیشتر وکلاء و نهادهای صنفی آنها با هنرمندان و تهیه کنندگان آثار مذکور است.

لذا نظر به فقدان وصف کیفرى و حاکمیت اصل کلی برائت مستنداً به مادتین ۴ و ۲۶۵ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ و اصلاحات بعدی قرار منع تعقیب متهمین صادر و اعلام می گردد؛ قرار صادره به موجب بند الف ماده ۲۷۰ و ۲۷۱ قانون مارالذکر ظرف مهلت ده روز از تاریخ ابلاغ به تقاضای شاکی قابل اعتراض در دادگاه کیفری دو شهرستان تهران است.

دفتر، مقرر است پرونده برگشماری در اجرای ماده ۲۶۷ قانون اخیر الذکر امروز به نظر دادستان محترم برسد؛ در صورت موافقت دادستان محترم به طرفین ابلاغ پس از مضی مدت قانونی و قطعیت قرار از آمار کسر و بایگانی شود؛ در صورت اعتراض به قرار از سوی شاکی جهت رسیدگی با حفظ بدل به مرجع صالح ارسال گردد.

بازپرس شعبه …. بازپرسی دادسرای فرهنگ و رسانه تهران …