لایحه اصلاح قانون پیوند اعضای بیماران فوت شده یا بیمارانی که مرگ مغزی آنان مسلم است

لایحه «اصلاح قانون پیوند اعضای بیماران فوت شده یا بیمارانی که مرگ مغزی آنان مسلم است» در تاریخ ۱۴۰۴/۰۹/۱۶ برای انجام تشریفات قانونی به مجلس شورای اسلامی ارسال شده است.

مقدمه توجیهی

بر اساس قانون پیوند اعضای بیماران فوت شده یا بیمارانی که مرگ مغزی آنان مسلم است، مصوب ۱۳۷۹ بیمارستانهای مجهز برای پیوند اعضاء پس از کسب اجازه کتبی از وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی میتوانند از اعضای سالم بیماران فوت شده یا بیمارانی که مرگ مغزی آنان مسلم است برای پیوند به بیماران نیازمند استفاده کنند این اقدام باید با وصیت بیمار یا موافقت ولی میت انجام شود. تشخیص مرگ مغزی توسط کارشناسان خبره در بیمارستانهای مجهز دانشگاههای دولتی صورت میگیرد همچنین پزشکان عضو تیم پیوند از نظر جراحات وارده بر میت مشمول پرداخت دیه نخواهند بود.

لایحه حاضر با رویکرد توسعه دامنه شمول قانون فعلی از حیث اعضاء و نسوج قابل برداشت شرایط برداشت و پیوند مراکز صلاحیت دار و تعمیم آن به سازمان پزشکی قانونی کشور و مسئولیت پزشکان و گروه پزشکی برداشت عضو و نسج و با لحاظ انطباق با موازین شرعی ماهیت پزشکی و انسانی عملیات ضرورت حمایت از پزشکان تسهیل عمل پیوند و نظارت بر عملیات برداشت و پیوند تنظیم گردیده است که برای طی تشریفات قانونی تقدیم می گردد:

لایحه اصلاح قانون پیوند اعضای بیماران فوت شده یا بیمارانی که مرگ مغزی آنان مسلم است

ماده واحده- قانون پیوند اعضای بیماران فوت شده یا بیمارانی که مرگ مغزی آنان مسلم است مصوب ۱۳۷۹ به شرح زیر اصلاح می‌شود.

۱- متن ماده واحده به شرح زیر اصلاح می‌شود:

«ماده واحده- بیمارستان‌های مجهز برای پیوند اعضاء، پس از کسب اجازه کتبی از وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی میتوانند از اعضاء و نسوج بدن افراد فوت شده یا بیمارانی که مرگ مغزی آنان بر طبق نظر کارشناسان خبره مسلم باشد به شرط اذن در زمان حیات فرد یا وصیت بیمار یا موافقت ولی میت و در صورت نبود یا عدم دسترسی به ولی میت موافقت یکی از وراث میت و عدم مخالفت سایر وراث تا زمان برداشت عضو یا نسج جهت پیوند به بیمارانی که ادامه حیات و یا درمان آنان نیازمند دریافت عضو یا نسج پیوندی باشد استفاده نمایند.»

۲- در تبصره (۱) ماده واحده عبارت «مورد تأیید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی» جایگزین عبارت «دانشگاه‌های دولتی» می‌شود.

۳- در انتهای تبصره (۳) ماده واحده عبارت «برداشت عضو یا نسج مستلزم رعایت حرمت میت و عدم تغییر غیر متعارف در وضعیت ظاهری پیکر است» اضافه می‌شود.

۴- سه تبصره به شرح زیر به ماده واحده الحاق می‌شود:

تبصره ۴- سازمان پزشکی قانونی کشور می‌تواند به درخواست وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و به میزان اعلامی آن وزارت نسبت به برداشت اعضاء و نسوج افراد فوت شده با رعایت کامل ترتیبات مندرج در این ماده واحده اقدام کرده و جهت پیوند با نظارت وزارت یاد شده تحویل گروه (تیم) پیوند مورد نظر بدهد.

تبصره ۵- هر گونه انتقال عضو نسج و فرآورده حاصل از آنها به خارج از کشور ممنوع است.

تبصره ۶- وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی مکلف است با رعایت قانون مدیریت داده‌ها و اطلاعات ملی مصوب ۱۴۰۱ با طراحی و راه اندازی سامانه ای بر مراحل مختلف نیاز سنجی جامعه فراهم آوری متناسب با نیاز ،برداشت فرآوری و استفاده از اعضاء و نسوج برداشت شده به گونه‌ای نظارت کند که فرآیند برداشت تا مرحله استفاده و نتیجه عمل پیوند مربوط در چارچوب اهداف این قانون به صورت برخط و الکترونیک قابل رصد و پیگیری باشد.

۵- در قسمت انتهایی ماده واحده عبارت «با همکاری وزارت دادگستری، معاونت حقوقی رئیس جمهور و نماینده قوه قضاییه (سازمان پزشکی قانونی کشور)» جایگزین عبارت و نماینده قوه قضائیه با هماهنگی سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران و بنیاد امور بیماری‌های خاص می‌شود.