گفت‌وگو با کیان بیگلربیگی؛ رتبه ۲ آزمون دکتری حقوق بین‌الملل سال ۱۴۰۲
پایگاه خبری اختبار-کیان بیگلربیگی متولد سال ۱۳۷۸ و دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق بین‌الملل دانشگاه شهید بهشتی است که موفق به کسب رتبه ۲ آزمون دکتری حقوق بین‌الملل در سال ۱۴۰۲ شده است.
آقای بیگلربیگی در آزمون کارشناسی ارشد سال ۱۴۰۰ هم رتبه ۲ را در گرایش حقوق بین‌الملل و رتبه ۳ را در گرایش حقوق بشر کسب کرده بود که می‌توانید گفت‌وگوی او با اختبار درباره آن آزمون را اینجا بخوانید.
لطفا مختصری درباره پیشینه تحصیلی و شغلی‌تان بفرمایید
کیان بیگلربیگی هستم، متولد ۱۷ اردیبهشت سال ۱۳۷۸، بنده مقطع کارشناسی را در ۶ ترم و با معدل ۱۹.۲۹ از دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب فارغ التحصیل شده‌ام و در حال حاضر دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق بین‌الملل دانشگاه شهید بهشتی هستم و همچنین رتبه ۲ حقوق بین‌الملل، ۳ حقوق بشر و ۷ حقوق ارتباطات آزمون کارشناسی ارشد ۱۴۰۰ نیز بوده‌ام.
دفعه چندمی بود که در آزمون دکتری شرکت می‌کردید؟
بنده برای اولین بار در آزمون دکتری شرکت کردم و سابقا تجربه شرکت در آزمون دکتری را نداشتم.
انگیزه‌تان از تحصیل در مقطع دکتری چیست؟ چرا به کارشناسی‌ارشد بسنده نکردید؟
درخصوص سوالتان، بنده همیشه تحصیل در مقاطع بالا، انجام کارهای آکادمیک و پژوهشی، مخصوصا نگارش کتاب، مقاله و… را دوست داشته‌ام و همچنین علاقه بسیاری به تدریس و هیات علمی شدن دارم، به همین دلیل دانش پژوهی در این مقطع بدون تردید لازم خواهد بود و صرفا به مقطع ارشد اکتفا نخواهم کرد.
البته لازم به ذکر هست هنوز هم تردید در شروع به مطالعه مقطع دکتری دارم!
موردی که همه بزرگواران باید مورد توجه قرار دهند این است که هدف اکنون و آینده‌شان چیست؟ تمایل دارند بیشتر فعالیت پژوهشی داشته باشند؟ یا زودتر و با داشتن وقت بیشتری وارد حوزه‌های کاری شوند؟ و یا بطور مثال همانند خود بنده که کارت پایان خدمت ندارم و برای شرکت در برخی آزمون‌ها نیاز به کارت دارم، تمایل، هدف و نیاز کنونی‌شان شرکت در چنین آزمون‌هایی است یا خیر؟! اگر از معافیت تحصیلی استفاده می‌کنند و قصد اپلای دارند، با توجه به اینکه صرفا نظام وظیفه می‌گذارد در مقطع بالاتر خروج کنند آیا شروع دکتری به صلاحشان می‌باشد؟ که در مجموع هر شخص با توجه به شرایط زندگی خودش باید تصمیم بگیرد تا اقدام به شروع تحصیل در مقطع دکتری نماید وگرنه با مشکلات بسیاری فکر می‌کنم روبرو خواهد شد.
از چه زمان و در چه شرایطی مطالعه را شروع کردید؟
بطور کلی در طول مقطع ارشد به فکر تحصیل و شرکت در آزمون دکتری بودم اما برنامه از پیش تعیین شده‌ای برای مطالعه و تحصیل برعکس مقطع ارشدم نداشتم. مخصوصا با توجه به اینکه هنوز دانشجو هستم و وقت زیادی هم برای مطالعه با توجه به زمان کلاس‌ها و کارهای خارج از دانشگاهم نداشتم و زمان زیادی از وقتم درگیر شرکت در کلاس‌ها، انتخاب موضوع پایان نامه، نگارش پروپوزال، امتحانات پایان ترم، نگارش مقالات و … بود.
البته باید خدمتتان عرض نمایم که مطالعه دروس تخصصی را در طول دوران ارشد به گونه‌ای داشتم؛ بدین شکل که در طول دوره کارشناسی ارشد هر واحد درسی که داشتم، جزوات و کتاب‌های مربوطه را مطالعه می‌کردم که در بخش منابع توضیح بیشتری خواهم داد.
منابع مطالعه‌تان چه بود؟ بیشتر روی چه منابعی سرمایه‌گذاری کردید؟
بنده همانطور که پیش از این عرض کردم، در طول دوره کارشناسی ارشد هر واحد درسی که داشتم جزوات و کتاب‌های مربوطه را مطالعه می‌کردم. به طور مثال ترم دوم که درس مسئولیت بین‌المللی داشتم، کتاب مسئولیت بین‌المللی ابراهیم گل را مطالعه کرده بودم و یا معاهدات دکتر بیگدلی و بقیه نیز به همین شکل.
اما با توجه به نوع طراحی سوالات خیلی شاید مطالعه این کتاب‌ها نقش موثری در این آزمون برایم نداشت (هرچند پایه و شناخت کلی بنده را تقویت کرده‌اند) و بدون شک بیشترین مطالبی که در این آزمون به بنده کمک کردند، اسناد، مقالات و جزوات اساتید بود.
اما برای معرفی منابع برای سایرین که می‌خواهند مطالعه نمایند باید عرض کنم که درخصوص دروس تخصصی، حتما چند کتاب پایه مانند حقوق بین‌الملل عمومی (دکتر ضیایی بیگدلی)، حقوق سازمان‌های بین‌المللی (دکتر بیگ‌زاده) و دو جلدی حقوق سازمان‌های بین‌المللی (دکتر زمانی) باید خوانده شود. (البته کتاب حقوق سازمان‌های بین‌المللی دکتر بیگ‌زاده را حتما مطالعه نمایند که بیشتر سوالات کتاب محور بخش حقوق سازمان‌ها از این کتاب است)
در گرایش حقوق بین‌الملل با توجه به طراحی سوالات روز و به روز بودن این گرایش، همانطور که ذکر کردم مهم‌ترین کمک را به بنده اسناد، مقالات و جزوات کردند.
بنده با توجه به مشاوره‌ای که برای آزمون ارشد می‌دهم و برای دوستان اقدام به ارسال مقالات می‌نمایم، خودم در ابتدا مقالات متفاوتی را مطالعه می‌نمایم تا در صورت مناسب بودن برای دوستان بفرستم، به همین جهت خیلی از مقالات را که حتی مناسب آزمون ارشد نیز تشخیص نمی‌دهم و برایشان ارسال نمی‌نمایم را خودم مطالعه کرده‌ام، این کار بیشترین کمک را به بنده کرد.
درخصوص جزوات، با توجه به اینکه اساتید مطالب روز را نیز در کلاس‌ها بررسی می‌نمایند و جامع می‌باشد، (بطور نمونه، جزوه‌ی دست نویس درس حل و فصل اختلافات بین‌المللی دکتر بیگ‌زاده حدود ۴۰۰ صفحه بود) بنده جزوات اساتید بزرگوارام که در هر ترم کلاس داشتم برای امتحانات و یادگیری مطالعه کردم، بدین شرح است:
حقوق دریاها و حل و فصل اختلاف بین‌المللی (دکتر بیگ‌زاده)، حقوق بین‌الملل اقتصادی، حقوق معاهدات و حقوق بین‌الملل خصوصی (دکتر قنبری جهرمی)، حقوق بشر و حقوق بین‌الملل اسلام (دکتر قاری سیدفاطمی)، حقوق سازمان‌های بین‌المللی و مسئولیت بین‌المللی (دکتر محمودی)، بررسی تفصیلی مسائل حقوق بین‌الملل عمومی (دکتر عبدالهی)، حقوق بین‌الملل هوا و فضا (دکتر کاظمی)، حقوق مخاصمات مسلحانه (دکتر هنجنی) را مطالعه کردم.
همچنین گوش دادن به اخبار و مطلع بودن از اتفاقات در حال وقوع در عرصه بین‌المللی و پیگیری آن‌ها را توصیه می‌نمایم.
درخصوص اسناد نیز باید عرض کنم که با بررسی سوالات سنوات گذشته و مخصوصا سال قبل هر آزمون می‌توان برخی از اسناد مهم را حدس زد، همانطوری که خودم چنین کرده بودم و احتمال می‌دادم با توجه به نگرش طراحان، از اسنادی مانند کنوانسیون مصونیت دولت و اموال دولتی مورخ ۲۰۰۴، کنوانسیون وضعیت حقوقی دریای خزر، قانون صلاحیت دادگستری جمهوری اسلامی ایران برای رسیدگی به دعاوی مدنی علیه دولت‌های خارجی، کنوانسیون شیکاگو و…. طراحی شوند، که شده بود. (آزمون کارشناسی ارشد نیز بدین گونه است) بدین شکل، حتما رای اخیر دیوان بین‌المللی دادگستری در دعوای بین ایران و آمریکا در آزمون سال آینده بسیار مهم خواهد بود.
همچنین ۲-۳ هفته قبل از آزمون برای تست رسیدم صرفا یکبار از کتاب مجموعه آزمون‌های دکتری حقوق بین‌الملل عمومی انتشارات مجد استفاده کردم که البته باید عرض کنم که متاسفانه با وجود قیمت بالای کتاب، این کتاب اصلا رضایت بنده را جلب نکرد. زیرا هم دارای غلط‌های گزینه‌ای بود و مهم‌تر آنکه هدف بنده از تهیه این کتاب خواندن پاسخ تشریحی سوالات بود که این کتاب بیشتر آن‌ها را به درستی پاسخ نداده بود مخصوصا سوالات سال‌های اخیر را؛ بدین معنا که با وجود آنکه برای یک سوال چندین صفحه توضیح داده بود اما هیچ ارتباطی با سوال نداشت!
برای استعداد تحصیلی از کتاب مجموعه سوالات استعداد تحصیلی انتشارات کتابخانه فرهنگ استفاده کردم، در واقع این کتاب سوالات این بخش را از سال ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۰ با پاسخ تشریحی آورده است که بنده ۲-۳ هفته قبل از آزمون یکبار آن‌ها را زدم و بررسی کردم، البته وقت نکردم به بررسی نیمه دوم سوالات (۱۵ سوال دوم) بپردازم. سوالات استعداد تحصیلی۳۰ سوال است که شامل بخش‌های درک مطلب (دو متن مجزا و هر کدام ۴ سوال)، منطقی تجزیه تحلیل (۷ متن و سوالات مربوطه)، تحلیلی (۲ مدل طراحی سوال تحلیلی و هرکدام دارای ۴ سوال) ماهیت ریاضی (کمی، استعداد عددی، ریاضیات، حل مسئله و… است که ۷ سوال دارد) است.
برای زبان انگلیسی نیز وقت کردم یکبار بصورت گذرا و سریع از کتاب‌های Essential Words For The TOEFL و understanding and using English grammar بتی آذر و کتاب جامع آزمون زبان انگلیسی دکتری انتشارات کتابخانه فرهنگ استفاده کنم که البته با توجه به کمبود زمانی که داشتم از این کتاب صرفا رسیدم به بررسی بخش سوالات آزمون‌های سال گذشته با پاسخ تشریحی‌شان و آن هم صرفا علوم انسانی بپردازم.
البته درخصوص زبان همانطور که مطلع هستید سطح آزمون بسیار سخت می‌باشد و کسب درصد بالا اصلا راحت نمی‌باشد و نوع طراحی سوالات بسیار متفاوت تر از مقطع ارشد می‌باشد و به راحتی نمی‌شود با مطالعه چند روز محدود و چند دقیقه‌ای موفق شد. بخش زبان با مقطع ارشد که صرفا شامل متن‌های تخصصی و درک مطلب است، متفاوت است و دارای گرامر‌های بسیار سخت و فنی، لغات و درک مطلب است (مجموع ۳۰ سوال) که بصورت عمومی مشترک بین گروه علوم انسانی می‌باشد که دارای موضوعات مختلفی است و نیازمند پایه قوی‌ای می‌باشد. یکی از دوستان بنده در گرایش حقوق عمومی که درصد حدود ۶۵ را کسب کرد حدود ۹ سالی است که معلم زبان می‌باشد. در مجموع توصیه بنده این می‌باشد که داوطلبین در یک بازه زمانی بلند مدت به تقویت زبان عمومی خودشان بپردازند تا بتوانند کسب درصد مطلوبی نمایند و همچنین نگرانی نیز از باب بخش سوالات انگلیسی مصاحبه نداشته باشند.
چه شیوه ای برای پاسخ دهی به سوالات داشتید؟
درخصوص شیوه پاسخ دهی به سوالاتم سر جلسه آزمون هم باید خدمتتان عرض کنم که، در ابتدا دفترچه سوالات تخصصی داده می‌شود که ابتدا به آن‌ها پاسخ دادم، اما با توجه به اینکه خیلی مطلوب پاسخ نداده بودم و شرایط بد آزمونی که داشتم، کمی ذهنم به هم ریخته بود و سپس سر جلسه آزمون دفترچه عمومی داده می‌شود که معمولا داوطلبین با توجه به زمان کم و سوالات زیادی که در بخش عمومی وجود دارد، وقتشان را صرف استعداد تحصیلی یا زبان می‌کنند اما بنده با توجه به ضریب یکسان و تسلط یکسانی که بر هر دو داشتم ترجیح دادم به هر دو پاسخ دهم.
نیمه دوم سوالات بخش استعداد تحصیلی سوالات را نرسیدم بررسی کنم و رها کردم و رفتم سر زبان و بقیه وقتم را برای این درس گذاشتم و با این شیوه به سوالاتم پاسخ دادم.
سطح سؤالات آزمون امسال را چطور ارزیابی می‌کنید؟
پیش از پرداختن به سوالتان در خصوص سطح سوالات باید دو مطلب را عرض کنم.
اول اینکه درخصوص درصدهای کسب شده بنده یا سایر رتبه‌های برتر همانطور که همیشه گفته‌ام باید این مورد را درنظر داشت که هر سال سطح سوالات، سطح داوطلبین و… متفاوت است و نمی‌توان درصدهای بنده یا سایرین را ملاک قبولیشان قرار دهند؛ زیرا ممکن است درصدهای بنده را اگر کسی در سال بعد کسب نماید اصلا تک هم نشود و یا حتی بهتر شود!
دوم اینکه بنده با درصدهام و کلید سوالات مشکل داشتم! بدین شکل که بعد از انتشار کلید و بررسی که داشتم زبان را حدود ۴۰٪ حداقل باید زده باشم که متاسفانه نمی‌دانم چرا درصدم بدین گونه شد! البته یک اشتباهی که داشتم نیز این بود که در بخش گرامر، تمامی سوالات را تقریبا شک داشتم و ریسک کردم و زدم و این باعث غلط شدن شد و بهتر است داوطلبین سال‌های آینده سعی نمایند شک‌هایشان را نزده بگذارند.
همچنین درخصوص کلید دروس تخصصی بنده با کلید ۷-۸ سوال مشکل داشتم، حتی ۵ سوال را با ارجاع دقیق به کتاب حقوق سازمان‌های بین‌المللی دکتر بیگ‌زاده و یا کنوانسیون حقوق دریاها ۱۹۸۲ که پاسخ سوال مشکل دارد در سامانه سازمان سنجش اعتراض زدم که فکر می‌کنم تاثیری نداشته است و خوب باعث پایین آمدن درصد دروس تخصصی‌ام شده است.
اما بطور کلی باید درخصوص سطح آزمون اذعان نمایم که به نظر بنده، استعداد تحصیلی و زبان تقریبا مثل همیشه بود؛ زبانی سخت که هر سال سخت‌تر هم می‌شود.
اما دروس تخصصی در ابتدا تعدادشان کمتر شده بود و از ۹۰ سوال به ۸۰ سوال رسیده بود و سوالات خیلی جزئی‌تر شده بود، بدین شکل که سوالات سال‌هاس از شکل سوالات کلی کتاب محور خارج شده است و شما باید حتما به مسائل روز مسلط باشبد که چه اتفاقی می‌افتد و نسبت به آن‌ها اقدام به مطالعه نمایید برای مثال سوالی بدین قرار آمده بود که: «کمیسیون حقوق بین‌الملل در گزارش چهارم خود (۲۰۱۹) از گزارش‌های چهارگانه درخصوص قواعد آمره، کدام موارد را به عنوان مصادیق قواعده آمره اعلان می‌کند؟» که شما برای پاسخ حتما باید بدانید چنین گزارشاتی در ابتدا در حال نگارش‌اند و حال چه محتوایی دارند و یا مواردی مانند در کدام پرونده درخواست رسیدگی در شعبه دیوان بین‌المللی داگستری شده است یا اولین بار در کدام پرونده از رای صلاحیتی تقاضای تفسیر شده است و… که لازمه پاسخ به چنین سوالات حقوق بین‌الملل همانطور که سابقا عرض کردم، مطالعه مقالات و گوش کردن به اخبار‌ها و اطلاع از وقایع در حال وقوع در عرصه بین‌المللی است.
برای ادامه تحصیل کدام دانشگاه را مد نظر دارید؟
برای ادامه تحصیل بنده تقریبا تمامی دانشگاه‌ها (حتی شبانه‌ها) را برای مصاحبه زده‌ام.
همانطور که مطلع هستید مهم‌ترین ملاک قبولی دکتری، مصاحبه خواهد بود و صرفا رتبه دکتری تاثیر گذار نخواهد بود و اگر مصاحبه خوبی نداشته باشید قبول نخواهید شد، بنده هم امیدوار هستم مصاحبه خوبی داشته باشم و در یکی از دانشگاه‌های برتر تهران بصورت روزانه مطالعه نمایم.
برای داوطلبانی که علاقمند به تحصیل در مقطع کارشناسی‌ارشد حقوق بین‌الملل دانشگاه شهید بهشتی هستند قدری از تجربه تحصیل در این دانشگاه بگویید
در ابتدا باید بگویم که بنده دوران بسیار پر فراز و نشیبی داشتم. متاسفانه با توجه به پاندمی کرونا، ترم یک و تقریبا ۷۰٪ ترم دوم بصورت مجازی گذشت و ترم سوم و آخرم نیز با توجه به شرایط حاکم بر کشور که داشتیم کلاس‌ها به شکل مطلوبی برگزار نگردید و نشد از اساتید بطور شایسته استفاده نمایم، اما این دانشکده از بنده یک پژوهشگر مستقل ساخت! که بسیار دستاورد بزرگی است. بدین شکل که بسیاری از بنده درخصوص نحوه مقاله نویسی، انتخاب موضوع پایان نامه، نگارش پروپوزال، نگارش پایان نامه و… سوال می‌پرسند که تقریبا می‌توانم به عموم آن‌ها پاسخی بدهم و در آن‌ها تجربه کسب کرده‌ام.
البته باید توجه داشته باشند که گروه حقوق بین‌الملل گروه بسیار سخت گیری است و دانشجو باید بسیار فعال باشد و درحال کار. دانشجو علاوه بر فعالیت‌های سرکلاس، باید اقدام به گزارش‌دهی‌ها، انجام تکالیف هر جلسه‌ای، نوشتن مقاله برای هر درس، ارایه‌‌ها و… نماید و با توجه به اینکه تقریبا تمامی اساتید اینگونه فعالیت‌ها را می‌خواهند، کار برای دانشجو سخت می‌شود.
بنده در طول ترم‌ها به همین دلیل در آن مقطع زمانی برایم سخت می‌گذشت اما حال که نتیجه را می‌بینم برایم دلپذیر هستند و سپاسگزارم از اساتید بزرگوارم. همچنین معدل‌ها کمی از سایر گروه‌های همین دانشکده مثلا گروه حقوق عمومی و یا دانشگاه‌های دیگر همانند دانشگاه تهران کمتر است.
البته شایان ذکر است که این گروه، در تمامی حوزه‌ها اساتید تراز اولی دارد و مجموعا اعضای هیات علمی بسیار قوی دارد و صرفا متکی به یک استاد نمی‌باشد که این به نظرم نقطه قوت بسیار بزرگی است. درمجموع از اینکه مقطع ارشدم را در این دانشکده می‌گذرانم خشنود هستم.
رزومه‌تان برای مرحله مصاحبه چطور است؟
رزومه‌ام برای مصاحبه، رتبه‌های ۲ ارشد و دکتری حقوق بین‌الملل، داشتن چند مقاله (علمی-پژوهشی، علمی-تخصصی، کنفرانسی)، یادداشت‌های علمی، برگزیده بودن در هفتمین دوره مسابقات داوری تجاری ایران (TRAC)، معدل‌های مقاطع کارشناسی و ارشدم، کمی ارائه و تدریس می‌باشد.
و حرف آخر؟
در آخر تشکر می‌کنم از مادر و پدرم عزیزم که همیشه حامی بنده بوده‌اند و در تمام شرایط کنارم هستند و بهترین شرایط را برای تحصیل بنده فراهم کرده‌اند و امیدوار هستم کمی آن‌ها را خوشحال کرده باشم و کمی از دینم را به آن‌ها ایفا کرده باشم، همچنین از خانم مهسا یزدی دانشجوی دکتری حقوق بین‌الملل دانشگاه شهید بهشتی نیز تشکر می‌کنم که جزواتشان را که به صورت کامل و دقیق نوشته بودند را در اختیارم گذاشتند و بنده اکثر جزواتی که مطالعه کردم، جزوات ایشان بود و همیشه بنده را برای آزمون تشویق کردند و مورد حمایت قرار دادند.
در انتها آرزوی موفقیت برای تمامی داوطلبین دارم و بدانند که همیشه برای رسیدن به هدفشان اگر تلاش کنند و پشتکار داشته باشند موفق خواهند شد و دانشگاه و سطح علمیشان مانع نخواهد بود و امیدوار هستم همیشه شاد، سلامت و موفق باشند.
